Sudo: Revizyonlar arasındaki fark

Ubuntu Türkiye Wiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır:
'''Sudo''' komutu normal sistem kullanıcılarının çeşitli komutları kullanabilmek için geçici olarak [[Root]] yetkisi kazanmasını sağlar.
'''Sudo''' komutu normal sistem kullanıcılarının çeşitli komutları kullanabilmek için geçici olarak [[Root]] yetkisi kazanmasını sağlar.
{{Yazılım
| isim                  = sudo
| ekran_görüntüsü        = Ubuntu'daki sudo.png
| açıklama              = Ubuntu'da sudo komutunun kullanımı
| depo                  =
| geliştirici            = Todd C. Miller
| işletim sistemi        = [[UNIX]] benzeri
| tür                    = Ayrıcalık doğrulama
| lisans                = ISC
| web_sitesi            = [http://www.sudo.ws/ www.sudo.ws]
}}
Program ilk defa ABD'nin New York eyaletindeki Buffalo Üniversitesi Bilgisayar Bilimi bölümünden Bob Coggeshall ve Cliff Spencer  tarafından "1980'lerde" yazıldı. Şu anki sürümü, [[OpenBSD]]'nin geliştiricisi olan Todd C Miller tarafından yazıldı ve [[BSD]] lisansı altında geliştiriliyor.
==Tasarı==
Bir komutu sudo ile çalıştırmak için normalde kullanıcıların şifrelerini girmeleri istenir. Şifre doğrulandıktan sonra, eğer <code>/etc/sudoers</code> yapılandırma dosyası kullanıcı erişimine izin verirse, komut çalışır. [[Grafiksel kullanıcı arayüzü|GUI]] ortamında kullanılmak üzere birkaç grafiksel arkauç (özellikle '''kdesudo''' ve '''gksudo''')'da ortaya çıkar. Öntanımlı olarak kullanıcının şifresi, birkaç komutu tekrar ve tekrar şifre girmeye gerek kalmaksızın çalıştırmak için, uzun süre hafızada tutulur. Aşağıdaki örnek kullanıcı erişiminin reddedildiğini gösteriyor:
{{Kod|| yusuf@esat:~$ sudo emacs /etc/resolv.conf<br>
Yerel Sistem yöneticisinden genel bilgiyi aldığını varsayıyoruz. Bunları kısaca şu üç maddede toplayabiliriz:
<nowiki>#</nowiki>1) Diğerlerinin gizliliğine saygılı olmak.<br>
<nowiki>#</nowiki>2) Yazmadan önce düşünmek.<br>
<nowiki>#</nowiki>3) Güçlü olmak, büyük sorumluluk getirir.<br>
Şifre:<br>
yusuf sudoers dosyasında bulunmuyor. Bu durum raporlanacak.<br>
yusuf@esat:~$}}
Aşağıdaki bu hatanın raporu görülüyor. Eğer ''yusuf'' /etc/sudoers 'a eklenirse bir sonraki seferde başarılı olur:
{{Kod||<nowiki>yusuf@esat:~$ sudo tail /var/log/auth.log</nowiki><br>
<nowiki>Eyl 17 06:00:28 localhost sudo: yusuf : kullanıcı sudoers DEĞİL; TTY=pts/1 ; PWD =/ev/yusuf ; USER=root ;</nowiki><br>
<nowiki>COMMAND=/usr/bin/emacs /etc/resolv.conf</nowiki><br>
<nowiki>Eyl 17 06:01:15 localhost su[15573]: (pam_unix) bölümü yusuf(uid=1000) tarafından root kullanıcı için açıldı</nowiki><br>
<nowiki>Eyl 17 06:02:09 localhost sudo: yusuf : TTY=pts/1 ; PWD=/ev/yusuf ; USER=root ; COMMAND=/usr/bin/emacs /etc/resolv.conf</nowiki><br>
<nowiki>Eyl 17 06:02:49 localhost sudo: yusuf : TTY=pts/1 ; PWD=/ev/yusuf ;
USER=root ; COMMAND=/usr/bin/tail /var/log/auth.log</nowiki>}}
==Ayrıca bakınız==
[[visudo]], <code>/etc/sudoers</code> dosyasını düzenlemek için kullanılan bir [[vi]] tabanlı program
==Dış bağlantılar==
Oturum açmak için sudo dosyaları [http://sourceforge.net/projects/rootsh rootsh] ve [http://sourceforge.net/projects/sudosh/ sudosh]


==İlgili maddeler==
==İlgili maddeler==

11.47, 17 Eylül 2010 tarihindeki hâli

Sudo komutu normal sistem kullanıcılarının çeşitli komutları kullanabilmek için geçici olarak Root yetkisi kazanmasını sağlar.


sudo
sudo - Ubuntu'da sudo komutunun kullanımı
Ubuntu'da sudo komutunun kullanımı
Şirket/geliştirici: Todd C. Miller
Depo:
Tür: Ayrıcalık doğrulama
Lisans: ISC
Web sitesi: www.sudo.ws


Program ilk defa ABD'nin New York eyaletindeki Buffalo Üniversitesi Bilgisayar Bilimi bölümünden Bob Coggeshall ve Cliff Spencer tarafından "1980'lerde" yazıldı. Şu anki sürümü, OpenBSD'nin geliştiricisi olan Todd C Miller tarafından yazıldı ve BSD lisansı altında geliştiriliyor.

Tasarı

Bir komutu sudo ile çalıştırmak için normalde kullanıcıların şifrelerini girmeleri istenir. Şifre doğrulandıktan sonra, eğer /etc/sudoers yapılandırma dosyası kullanıcı erişimine izin verirse, komut çalışır. GUI ortamında kullanılmak üzere birkaç grafiksel arkauç (özellikle kdesudo ve gksudo)'da ortaya çıkar. Öntanımlı olarak kullanıcının şifresi, birkaç komutu tekrar ve tekrar şifre girmeye gerek kalmaksızın çalıştırmak için, uzun süre hafızada tutulur. Aşağıdaki örnek kullanıcı erişiminin reddedildiğini gösteriyor:


 yusuf@esat:~$ sudo emacs /etc/resolv.conf<br>

Yerel Sistem yöneticisinden genel bilgiyi aldığını varsayıyoruz. Bunları kısaca şu üç maddede toplayabiliriz:

#1) Diğerlerinin gizliliğine saygılı olmak.<br>
#2) Yazmadan önce düşünmek.<br>
#3) Güçlü olmak, büyük sorumluluk getirir.<br>

Şifre:<br>
yusuf sudoers dosyasında bulunmuyor. Bu durum raporlanacak.<br>
yusuf@esat:~$

Aşağıdaki bu hatanın raporu görülüyor. Eğer yusuf /etc/sudoers 'a eklenirse bir sonraki seferde başarılı olur:


yusuf@esat:~$ sudo tail /var/log/auth.log<br>
Eyl 17 06:00:28 localhost sudo: yusuf : kullanıcı sudoers DEĞİL; TTY=pts/1 ; PWD =/ev/yusuf ; USER=root ;<br> 
COMMAND=/usr/bin/emacs /etc/resolv.conf<br>
Eyl 17 06:01:15 localhost su[15573]: (pam_unix) bölümü yusuf(uid=1000) tarafından root kullanıcı için açıldı<br>
Eyl 17 06:02:09 localhost sudo: yusuf : TTY=pts/1 ; PWD=/ev/yusuf ; USER=root ; COMMAND=/usr/bin/emacs /etc/resolv.conf<br>
Eyl 17 06:02:49 localhost sudo: yusuf : TTY=pts/1 ; PWD=/ev/yusuf ;
USER=root ; COMMAND=/usr/bin/tail /var/log/auth.log

Ayrıca bakınız

visudo, /etc/sudoers dosyasını düzenlemek için kullanılan bir vi tabanlı program

Dış bağlantılar

Oturum açmak için sudo dosyaları rootsh ve sudosh

İlgili maddeler

Unix komutları (daha fazla)
Dosya dizgesi catcdchmodchgrpchowncksumcmp cpdddudf fsckfuserlnlslsattrlsofmkdirmountmvpwdrm rmdirsplittouchumask
Süreç ve görev yönetimi atchrootcroncrontabexitkillkillallnicepgreppidofpkillpspstreesleeptimetopwait
Kullanıcı ortamı envfingeridlognamemesgpasswdsusudouptimewwallwhowhoamiwrite
Metin işleme awkcommcsplitcutdiffedexfmtheadiconvjoinlessmorepastesedsortstringstailtalktruniqvivimwcxargs
Kabuk programlama aliasbasenamedirnameechoexprfalseprintftesttrueunset
Ağ Araçları inetdhostifconfignetcatnetstatnslookuppingrlogintraceroute
Arama findgreplocatewhereiswhich
Diğer aproposbannerbccalcleardateddfilehelphistoryinfolplprmanpaxsizeteetputtypeunamewhatisyes