Synaptic Paket Yöneticisi: Revizyonlar arasındaki fark

18.23, 19 Ekim 2017 tarihindeki hâli

Synaptic Paket Yöneticisi

Geliştiren(ler):	Alfredo Kojima, Gustavo Niemeyer ve Michael Vogt
İşletim sistemi:	Debian ve diğer APT kullanan sistemler
Türü:	Paket yöneticisi
Lisansı:	GNU Genel Kamu Lisansı
Resmi sitesi:	www.nongnu.org

Synaptic Paket Yöneticisi, APT paket yönetim sistemini kullanan tüm Linux dağıtımlarında (Ubuntu, Debian, LinuxMint gibi) kullanılabilen bir paket yöneticisi uygulamasıdır.

Ubuntu'da paket yükleme, kaldırma, güncelleme işlemleri için Yazılımlar aracı yer alsa da aynı işlemler ve daha fazlası Synaptic üzerinden gerçekleştirilebilir. Synaptic Paket Yöneticisi, Yazılımlar aracına göre daha gelişmiş seçeneklere ihtiyaç duyan kullanıcılar tarafından tercih edilmektedir.

Kurulumu

Synaptic Paket Yöneticisi'ni, Yazılımlar’da aratarak ya da Uçbirim komut satırında alttaki komutu kullanarak kurabilirsiniz.

sudo apt-get install synaptic

Kurduktan sonra etkinliklere girip programın adını aratarak ulaşabilirsiniz. Programı her çalıştırdığınızda tebdir amaçlı olarak kullanıcı parolanızı girmeniz isteyecektir, bu sizin bir yetkili kullanıcı olup olmadığınızı doğrulama yetkili kullanıcıların sisteminizde karışıklık çıkarmasını engellemeye yönelik bir tedbirdir.

Bir program kurma

Synaptic'de herhangi bir yazılımı kurmak için arama kutucuğunu kullanarak ya da kategorilerde gezinerek yazılımı bulun. Yazılımın ismine çift tıklayın ya da sağ tıklama menüsü üzerinden, kurulum için işaretleyin. Kurmak istediğiniz başka paketler varsa onları da aynı şekilde kurulum için işaretleyin.
Ardından üst kısımda yer alan "Uygula" düğmesine tıklayın. Eğer söz konusu paket ile birlikte kurulması gereken yani bağımlı olduğu başka paketler varsa size bir bildirim ekranı gelecek onayınız istenecektir, onaylayıp devam edin. İndirme-kurma işlemini onaylayın.

İpuçları

Programın arayüzünde sol alt köşeden, tanımlı yazılım depolarında toplam kaç adet paket bulunduğu bilgisini de görebilirsiniz.
Synaptic'de herhangi bir pakete tıklayıp üstten Özellikler düğmesine tıklayarak yazılım hakkında çok detaylı bilgiler alabilirsiniz. Örneğin kurduğunuz bir programa ait tüm dosyaların bilgisayarınızda tam olarak hangi dizinlere kopyalandığını görebilirsiniz. Bir paketin tüm bağımlılıklarını listeleyebilirsiniz vb.
Kurduğunuz herhangi bir programı komut satırı üzerinden çalıştırmak istediğinizde, komut satırına o programın paket adını girmeniz gerekir. Paket adları genelde programın adı ile aynı olsa da ufak farklılıklar olabilir (örneğin Chromium web tarayıcısının paket adının chromium-browser olması gibi). Bu gibi durumlarda programın adının iki üç harfini yazıp klavyeden iki kez sekme (tab) tuşuna basın. Bunu yaptığınızda o harfler ile başlayan kullanılabilir tüm komut alternatifleri listelenecektir.

Paket yöneticilerine genel bir bakış

Windows işletim sisteminde programlarının kurulum dosyaları, ihtiyaç duyduğu diğer kütüphane dosyalarını da içerirler ve beraber kurulurlar. Bu yüzden Windows'ta programlar yüklemeden sonra Linux'takine göre daha büyük yer kaplarlar. Linux'da ise programların kurulum dosyaları Windows programlarının aksine ihtiyaç duyduğu kütüphane dosyaları bünyesinde barındırmazlar. Bu yüzden Linux'da farklı programların ihtiyaç duyacağı aynı kütüphane dosyaları tekrar tekrar kurulmak yerine bir kere kurulurlar. Linux'ta kuracağınız bir yazılımın hangi kütüphanelere bağımlı olduğunu tespit etmek ve bu paketleri ayrı ayrı kurmak oldukça zahmetli ve karmaşık bir iş olacağından kullanıcıları bu işlerden kurtarmak için yazılmış çeşitli paket yönetim sistemleri vardır. Ubuntu'da ve diğer bazı dağıtımlarda paket yönetim işlemleri komut satırı üzerinden apt-get, aracıyla yapılabilmektedir. Komut kullanmadan, grafik arayüz üzerinden program-kurma-kaldırma gibi işlemler için ise Yazılımlar ya da Synaptic kullanılabilir.

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
 {{Yazılım bilgi kutusu2
 |isim             = Synaptic Paket Yöneticisi
-|ekran_görüntüsü  = Ekran Görüntüsü-Synaptic Paket Yöneticisi .png
+|ekran_görüntüsü  = Synaptic.png
 |açıklama         =
 |geliştirici      = Alfredo Kojima, Gustavo Niemeyer ve Michael Vogt
@@ 12. satır: / 12. satır: @@
 '''Synaptic Paket Yöneticisi''', [[APT]] paket yönetim sistemini kullanan tüm [[Linux]] dağıtımlarında ([[Ubuntu]], [[v:Debian|Debian]], [[v:LinuxMint|LinuxMint]] gibi) kullanılabilen bir paket yöneticisi uygulamasıdır.
-Ubuntu'da paket yükleme, kaldırma, güncelleme işlemleri için [[Ubuntu Software]] aracı yer alsa da aynı işlemler ve daha fazlası Synaptic Paket Yönetcisi üzerinden gerçekleştirilebilir. Synaptic Paket Yöneticisi, Ubuntu Software aracına göre daha gelişmiş kurulum ve depo seçeneklerine ihtiyaç duyan kullanıcılar tarafından tercih edilmektedir.
+Ubuntu'da paket yükleme, kaldırma, güncelleme işlemleri için [[Yazılımlar]] aracı yer alsa da aynı işlemler ve daha fazlası Synaptic üzerinden gerçekleştirilebilir. Synaptic Paket Yöneticisi, Yazılımlar aracına göre daha gelişmiş seçeneklere ihtiyaç duyan kullanıcılar tarafından tercih edilmektedir.
 == Kurulumu ==
-Synaptic Paket Yöneticisi'ni, [[Ubuntu Software]]'in arama kutucuğunda araratarak ya da [[Uçbirim]] komut satırı ekranında alttaki komutu kullanarak kurabilirsiniz.
+Synaptic Paket Yöneticisi'ni, [[Yazılımlar]]’da aratarak ya da [[Uçbirim]] komut satırında alttaki komutu kullanarak kurabilirsiniz.
 <code>sudo apt-get install synaptic</code>
-Kurduktan sonra [[seçke]] menüsü içinde aratarak ulaşabilirsiniz. Programı her çalıştırdığınızda tebdir olarak kullanıcı parolanızı girmeniz isteycektir, bu sizin bir yetkili kullanıcı olup olmadığınızı doğrulama yetkili kullanıcıların sisteminizde karışıklık çıkarmasını engellemeye yönelik bir tedbirdir.
+Kurduktan sonra etkinliklere girip programın adını aratarak ulaşabilirsiniz. Programı her çalıştırdığınızda tebdir amaçlı olarak kullanıcı parolanızı girmeniz isteyecektir, bu sizin bir yetkili kullanıcı olup olmadığınızı doğrulama yetkili kullanıcıların sisteminizde karışıklık çıkarmasını engellemeye yönelik bir tedbirdir.
-== Paket yöneticilerine genel bir bakış ==
+== Bir program kurma ==
-Windows işletim sisteminde programlarının kurulum dosyaları, ihtiyaç duyduğu diğer kütüphane dosyalarını da içerirler ve beraber kurulurlar. Bu yüzden Windows'ta programlar yüklemeden sonra Linux'takine göre daha büyük yer kaplarlar. [[v:Linux|Linux]]'da ise programların kurulum dosyaları Windows programlarının aksine ihtiyaç duyduğu kütüphane dosyaları bünyesinde barındırmazlar. Bu yüzden Linux'da farklı programların ihtiyaç duyacağı aynı kütüphane dosyaları tekrar tekrar kurulmak yerine bir kere kurulurlar. Linux'ta kuracağınız bir yazılımın hangi kütüphanelere [[bağımlılık|bağımlı]] olduğunu tespit etmek ve bu paketleri ayrı ayrı kurmak oldukça zahmetli ve karmaşık bir iş olacağından kullanıcıları bu işlerden kurtmak için yazılmış çeşitli paket yönetim sistemleri vardır. Ubuntu'da ve diğer bazı dağıtımlarda paket yönetim işlemleri komut satırı üzerinden [[apt-get]], [[aptitude]] araçları yardımıyla yapılabilmektedir. Komut kullanmadan, grafik arayüz üzerinden program-kurma-kaldırma gibi işlemler için ise [[Ubuntu Software]] ya da Synaptic Paket Yöneticisi kullanılabilir.
+* Synaptic'de herhangi bir yazılımı kurmak için arama kutucuğunu kullanarak ya da kategorilerde gezinerek yazılımı bulun. Yazılımın ismine çift tıklayın ya da sağ tıklama menüsü üzerinden, kurulum için işaretleyin. Kurmak istediğiniz başka paketler varsa onları da aynı şekilde kurulum için işaretleyin.
+* Ardından üst kısımda yer alan "'''Uygula'''" düğmesine tıklayın. Eğer söz konusu paket ile birlikte kurulması gereken yani [[bağımlılık|bağımlı]] olduğu başka paketler varsa size bir bildirim ekranı gelecek onayınız istenecektir, onaylayıp devam edin. İndirme-kurma işlemini onaylayın.
-== Kullanımı ==
+== İpuçları ==
-=== Arama, işaretleme ve uygulama ===
+* Programın arayüzünde sol alt köşeden, tanımlı yazılım depolarında toplam kaç adet paket bulunduğu bilgisini de görebilirsiniz.
+* Synaptic'de herhangi bir pakete tıklayıp üstten '''Özellikler''' düğmesine tıklayarak yazılım hakkında çok detaylı bilgiler alabilirsiniz. Örneğin kurduğunuz bir programa ait tüm dosyaların bilgisayarınızda tam olarak hangi dizinlere kopyalandığını görebilirsiniz. Bir paketin tüm bağımlılıklarını listeleyebilirsiniz vb.
+* Kurduğunuz herhangi bir programı komut satırı üzerinden çalıştırmak istediğinizde, komut satırına o programın paket adını girmeniz gerekir. Paket adları genelde programın adı ile aynı olsa da ufak farklılıklar olabilir (örneğin [[Chromium]] web tarayıcısının paket adının <code>chromium-browser</code> olması gibi). Bu gibi durumlarda programın adının iki üç harfini yazıp klavyeden '''iki kez sekme''' (tab) tuşuna basın. Bunu yaptığınızda o harfler ile başlayan kullanılabilir tüm komut alternatifleri listelenecektir.
-'''1.''' İlk olarak yüklemek istediğiniz pakedi arıyoruz. Unutulmamalıdır ki binlerce uygun tema, uygulama, kütüphane ve döküman vardır. Synaptic'de, bütün bu paketler Ubuntu servislerinde sizin indirebilmeniz ve update edebilmeniz (güncellemeniz) için yerleştirlmişlerdir; Paket yöneticisi, Windows'un güncelleme sistemi gibi çalışmaz, daha gelişmiş ve esaslı bir şekilde çalışır, ama bir de yüklediğiniz kritik olmayan programları da günceller. Aradığınız paketleri kategoriler içerisinde bulabilirsiniz. Kategrilerde gezinmek yerine arama kutucuğuna tıklayarak arama yapabilirsiniz.
+== Paket yöneticilerine genel bir bakış ==
+Windows işletim sisteminde programlarının kurulum dosyaları, ihtiyaç duyduğu diğer kütüphane dosyalarını da içerirler ve beraber kurulurlar. Bu yüzden Windows'ta programlar yüklemeden sonra Linux'takine göre daha büyük yer kaplarlar. [[v:Linux|Linux]]'da ise programların kurulum dosyaları Windows programlarının aksine ihtiyaç duyduğu kütüphane dosyaları bünyesinde barındırmazlar. Bu yüzden Linux'da farklı programların ihtiyaç duyacağı aynı kütüphane dosyaları tekrar tekrar kurulmak yerine bir kere kurulurlar. Linux'ta kuracağınız bir yazılımın hangi kütüphanelere [[bağımlılık|bağımlı]] olduğunu tespit etmek ve bu paketleri ayrı ayrı kurmak oldukça zahmetli ve karmaşık bir iş olacağından kullanıcıları bu işlerden kurtarmak için yazılmış çeşitli paket yönetim sistemleri vardır. Ubuntu'da ve diğer bazı dağıtımlarda paket yönetim işlemleri komut satırı üzerinden [[apt-get]], aracıyla yapılabilmektedir. Komut kullanmadan, grafik arayüz üzerinden program-kurma-kaldırma gibi işlemler için ise Yazılımlar ya da Synaptic kullanılabilir.
-'''2.''' Yüklemek istediğiniz paketi bulduğunuz zaman, üzerinde sağ tıklayın ve yüklemek için işaretleyin. Genelikle bu sizi bağlı olduğu diğer programlarında yüklenmesi gerektiğini söylecektir ve demet şeklinde gerekli programları otomatik olarak işaretlicektir (kaldırırken de aynı işlemi yapabilirsiniz). Ayrıca bir anda birden fazla programı da kurabilirsiniz.
-'''3.''' Yüklemek istediğiniz bütün programları işaretledikten sonra, Uygula düğmesine tıklayınız. Böylece indirme ve kurulum yapılacaktır.
-=== Synaptic'de sorun yaşarsak ne olacak? ===
-* Ubuntu paket yöneticisi gerekenleri Ubuntu ana depolarından alacaktır. Bir çok resmi Ubuntu deposu vardır. Vazgeçtiğiniz fazladan depoları aktif yapmaya çalışın.
-* Eğer internete bağlanamazsanız, tamamen şansınızı yitirmiş olmazsınız. Paketlerinizin CD de olma şansı vardır.
-=== Programı yükledim ama nereye gitti? ===
-Genellikle sizin uygulama menünüz yeni bir program olarak eklenecektir. Ubuntu masaüstünde seçke arama kutucuğunu kullanarak programa ulaşabileceğiniz gibi alttaki yolları da kullanabilirsiniz.
-* [[Uçbirim]] komut satırında çalıştırmak istediğiniz paketin adını komut olarak yazın. Bazen  programın adı komut olarak yetmeyebilir. O yüzden programın ilk iki adını yazıp "tab" tuşuna basınız ve programınızı seçin. Unutmayın ki Uçbirim penceresini kapattığınızda program da kapanacaktır.
-* Synaptic'de paketinizin üzerine sağ tıklayın. Özellikleri seçin menüden ve  "''tab labelled installed files''" tıklayınız. Yüklenen programların listesi çıkacaktır.  /usr/bin dizinin içinde genellikle komutların adı olur.
-=== Programı nasıl silerim? ===
-Bir programı kaldırmak istediğiniz zaman, yükleme işlemi yaparken yaptıklarınızın aynısını yapmalısınız.
 [[Kategori:Sistem uygulamaları]]