Kurulum: Revizyonlar arasındaki fark

Ubuntu Türkiye Wiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
kDeğişiklik özeti yok
 
(34 kullanıcıdan 217 ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
==Kurulumdan Önce==
__NOTOC____NOEDITSECTION__
== 1. Ubuntu kurulum dosyasını indirin ==
[[Dosya:Down 64px.png|64px|right|link=http://www.ubuntu.com/download/desktop]]
Ubuntu evde ve işyerinde kullanmak için tamamen ücretsizdir. Ubuntu'yu indirmek için [http://www.ubuntu.com/download/desktop indirme sayfasındaki] Download düğmesine tıklayın. İndirme sayfasında dönem dönem iki farklı Ubuntu sürümü yer alabilir. Bu sürümlerden birin yanında "LTS" yazar, bu kısaltma söz konusu sürümün uzun süreli (5 yıl) destek sürümü olduğunu ifade eder. Diğeri ise 9 ay desteklenen, bu süre sonunda desteklenmesi için sürüm yükseltmeyi gerektiren fakat daha güncel olan, ara sürümdür. Ayrıntılı bilgi için [[Ubuntu nedir?#LTS mi yoksa ara sürüm mü tercih etmeliyim?|buraya]] bakabilirsiniz.


Kurulumdan önce sistem bileşenlerinizin ve donanımınızın Ubuntu ile uyumlu olup olmadığını araştırmanızı tavsiye ediyoruz. Ubuntu hemen hemen bir çok donanımı otomatik olarak tanımaktadır.
Download düğmesine tıkladıktan bir kaç saniye sonra indirme işlemi otomatik başlayacaktır.


=Resimli Kurulum=
İndirdiğiniz .iso uzantılı dosya Windows ortamında bir arşiv (rar, zip vb.) dosyası gibi görünebilir, ancak bu dosyayı kesinlikle WinRar gibi programlarla açmaya çalışmayınız.


Canonical destekli ve "İnsanlar için Linux " sloganı ile hızla gelişmeye devam eden Ubuntu'nun ikinci Long Term Support sertifikalı sürümü olan Hardy Heron kurulumuna başlamak için hardy Heron live Cd ile kuruluma başlıyoruz.
== 2. Ubuntu USB belleği ya da DVD'sini hazırlayın ==
[[Dosya:Media-optical-dvd-usb 64px.png|64px|right|link=]]
İndirdiğiniz Ubuntu kurulum dosyasını bir USB belleğe ya da DVD'ye yazdırmanız gerekir. Ancak USB ya da DVD'ye yazdırma işlemini alttaki belgelerde belirtilen şekilde yapmalısınız aksi taktirde hazırladığınız USB bellek ya da DVD, açılışta başlatılabilir özellikte olmaz.


===1. Adım===
Windows ortamında USB belleğe ve DVD'ye yazdırma işlemi hakkında ayrıntılı bilgi için bakınız:
İlk resimde görüldüğü gibi Live Cd ile bilgisayarımızı yeniden başlattığımızda PC CD'den boot ederek aşağıdaki resimde görülen ekran ile karşılaşacağız. Yine resimde görüldüğü üzere dil seçimimizi Türkçe olarak seçip enter tuşu ile bir sonraki adıma geçiyoruz.
::'''-''' [[Ubuntu ISO dosyasını USB belleğe yazdırmak]]
::'''-''' [[Ubuntu ISO dosyasını DVD'ye yazdırmak]]


Kuruluma başlamadan önce önemli verilerinizi harici bir aygıta yedekleyiniz.


[[Resim:Kurulum01.png]]
== 3. Bilgisayarı DVD ya da USB bellekten başlatın ==


[[Dosya:Poweronbios.png|370px|right|thumb|Tipik bir bilgisayar açılış ekranı. Ayarlara girmek için<br>Delete tuşuna basılması gerektiği yazıyor.]]
Kuruluma başlayabilmek öncelikle bilgisayarınızı Ubuntu DVD'si ya da USB belleğinden başlatmanız gerekli. Bunun için Ubuntu DVD'si ya da USB belleğini bilgisayarınıza takıp bilgisayarı yeniden başlatın. Bilgisayarınız yeniden başlarken henüz BIOS ekranındayken bir tuş yardımıyla BIOS ayarlarına girerek açılış önceliğini sabit disk yerine DVD ya da USB belleğe getirmeniz gerekli. Günümüz bilgisayarlarının pek çoğunda bilgisayarın güç düğmesine bastıktan sonra BIOS ekranındayken klavyeden '''F12''' tuşuna tıklanarak açılış önceliğini belirleme menüsüne kısayoldan ulaşılabilmektedir. Bazı bilgisayarlarda ilgili ayara ulaşabilmek için '''F2, ESC, F8, Delete''' gibi tuşlardan biri kullanılmaktadır. Hangi tuşun kullanılması gerektiği bilgisayar açılırken ekranın altında kısa bir süreliğine yazılı olarak görüntülenir. Ayrıca günümüzde bazı bilgisayarlar, bu menüyü kullanmasanız bile USB'den otomatik olarak önyükleme yapar, yani Ubuntu USB belleğini takıp bilgisayarı yeniden başlattığınızda otomatikman buradan başlatabilir, eğer başlamazsa açılışta F12 tuşuna basılı tutmayı deneyebilirsiniz.


===2. Adım===
'''-''' Bilgisayarı DVD ya da USB bellekten başlatma konusunda daha detaylı bilgi edinmek isterseniz [[Bilgisayarı CD/DVD ya da USB bellekten başlatmak|buraya]] bakabilirsiniz.
Bu adımda başlangıç ve kurulum seçenekleri ile karşılaşıyoruz. Ubuntumuzu Live Cd ile bir yandan kullanırken bir yandanda PC'mize kurulum yapmak için resimde görülen ilk seçenek ile devam ediyoruz. ( seçim için yukarı/aşağı yön tuşları ve enter )


Not: Cd imajını internetten edinmiş ve Cd'ye yakmış isek "cd'yi hatalar için denetle" seçeneği kurulum sırasında Cd yakmadan ve indirirken oluşmuş hatalara karşı bir önlem olacaktır.
'''-''' Her şeye rağmen bilgisayar, Ubuntu DVD'si ya da USB belleğinden başlamıyorsa [[Kurulum sorunları]] sayfasından bilgi alabilirsiniz.


==4. Kuruluma başlayın ==
[[Dosya:Kurulum 01.png|370px|right]]
Bilgisayarı Ubuntu DVD'si ya da USB belleğinden başlattıp bir kaç saniye bekledikten sonra resimdeki görüntü karşınıza gelecektir. Altta bağlantısı verilen kurulum rehberlerinden faydalanarak kurulumu gerçekleştirebilirsiniz. Dilerseniz bilgisayarızdaki mevcut Windows işletim sistemini kaldırmadan Ubuntu'yu yükleyip her iki sistemi de kullanabilirsiniz, konu hakkında yine alttaki belgelerden bilgi alabilirsiniz.


[[Resim:Kurulum02.png]]
::'''-''' [[Ubuntu Linux kurulum rehberi]]
::'''-''' [[Windows'un yanına Ubuntu kurmak]]
::'''-''' [[UEFI modunda Ubuntu kurulumu]]


Herhangi bir kurulum sorunu yaşarsanız [[Kurulum sorunları]] sayfasından bilgi alabilirsiniz.


[[Resim:Kurulum03.png]]
==5. Kurulum sonrası ilk ayarları yapın ==
[[Dosya:Preferences-system 64px.png|64px|right|link=]]
Ubuntu'yu kurduktan sonra yaygın ihtiyaç duyulan bazı ayarlamalar hakkında bilgi almak ve Ubuntu kullanımı konusunda hızlı bir ilerleme kaydetmek için [[Ubuntu başlangıç kılavuzu]] ve [[SSS#Genel kullanım|Sıkça sorulan sorular]] sayfalarını okumanızı tavsiye ederiz.


===3. Adım===
<span style="font-weight: bold; font-size: 14px; color: black;"><u> ''Güncellemeleri yükleyin'' </u></span><br>
Hardy Heron Cd'den başladı. Ubuntumuzu hemen kullanmaya başlayabiliriz. Ancak hem kurulum hem nette sörf , sanırım daha eğlen
celi bir kurulum süreci olacaktır. Bunun için masaüstündeki Kur simgesini tıklayarak kurulum sürecini başlatıyoruz.


:: Yeni bir Ubuntu sürümünü kurmuş olsanız dahi kurulum sonrasında güncelleştirmeleri hemen yüklemenizi tavsiye ederiz. Bu olası hataları en aza indirmenizi sağlar ayrıca yüklü yazılımların paketlenen son sürümlerini kullanabilmenzi sağlar. Güncellemeleri elle kontrol etmek için etkinliklere girip "''güncelle''" gibi bir sözcüğü aratarak "''Yazılım Güncelleştirici''" aracını çalıştırın.


[[Resim:Kurulum04.png]]
<span style="font-weight: bold; font-size: 14px; color: black;"><u> ''MP4, AVI gibi dosyaları oynatabilmek için...''</u></span><br>
::Ubuntu kurulumunun [[:Dosya:Kurulum 04.png|'''resimde''']] görülen aşamasında; ek çoklu ortam desteği (.mp4, .avi desteği gibi) ve bazı ekran kartı, Wi-fi aygıtlarının desteklenmesi için gerekli üçüncü parti yazılımların kurulması ile ilgili bir seçenek bulunur. Bu seçeneği işaretlediyseniz Ubuntu'yu kurduğunuzda çoklu ortam desteği de hazır olacaktır. Kurulumda bu onay kutucuğunu farketmediyseniz ya da işaretlemediyseniz kurulumdan sonra '''ubuntu-restricted-addons''' isimli paketi yükleyerek çoklu ortam desteğini sağlayabilirsiniz ya da daha geniş kapsamlı eklentiler sunan '''ubuntu-restricted-extras''' isimli eklenti paketini yüklemeyi tercih edebilirsiniz. Bu paket çoklu ortam desteğinin yanı sıra Times New Roman, Arial gibi TrueType yazıtiplerini sisteme ekleyen ''ttf-mscorefonts-installer'' paketini içerir, parola korumalı .rar biçimli arşiv dosyaların açılabilmesi için gerekli ''unrar'' paketini içerir, MP3 üretmek için gerekli ''lame'' paketini ve diğer bazı eklentileri içerir. Tüm bu eklentiler çeşitli lisans kısıtlamaları nedeniyle Ubuntu kurulum dosyası içinde yer almamaktadır. Bu paketi yüklemek için [[Uçbirim]] komut satırı ekranını açın (klavyeden Ctrl+Alt+T kısayolu ile açabilirsiniz). Alttaki komutu yapıştırıp Enter tuşuna basın.


::{{bc|sudo apt-get install ubuntu-restricted-extras}}


===4. Adım===
::Komutu girdiğinizde karşınıza kullanıcı parolanızı soran bir ileti çıkacaktır. Parolanızı yazarken sanki klavyeniz çalışmıyormuş gibi ekranda hiç bir değişiklik olmayacaktır, bu bir güvenlik önlemidir. Siz parolanızı yazıp Enter tuşu ile devam ediniz. Ardından alttaki gibi bir onay ekranı karşınıza gelebilir.
Kur ekranında dil seçimimizi yaparak ileri butonunu tıklıyoruz.


::{{bc|Devam etmek istiyor musunuz? [E/h]}}


[[Resim:Kurulum05.png]]
::Burada E harfi evet, h harfi hayır anlamındadır. Klavyeden e tuşuna tıklayıp Enter yaparak devam edin.


::Yükleme işlemleri devam ederken TrueType yazı tiplerinin lisans anlaşmasını onaylamanızı isteyen mavi renkli bir ekran karşınıza gelir. Uçbirim ekranında fare ile işaretleme yapılamadığından, bu ekranda klavyeden sekme (tab) tuşunu kullanarak onay düğmesinin üzerine gelip Enter ile onaylayabilirsiniz.


===5. Adım===
Neredeyiz? Saat dilimini ayarlaması için yaşadığımız yeri seçmeliyiz.


<span style="font-weight: bold; font-size: 14px; color: black;"><u> ''Ekran kartı sürücü değişikliği...'' </u></span><br>


[[Resim:Kurulum06.png]]
:: Ubuntu kurulumu ile beraber ekran kartınız için otomatik olarak ya '''açık kaynak''' sürücü paketi ya da resmi '''kapalı kodlu (sahipli)''' sürücü paketi yüklenerek kullanımda olur. Açık kaynak kodlu sürücüler çoğunlukla ekran kartının resmi üreticileri tarafından değil açık kaynak yazılım toplulukları tarafından geliştirilen resmi olmayan sürücülerdir. Bu sürücüler 3 boyutlu oyunların ve diğer 3B yazılımların çalışabilmesi ya da tam performansla çalışabilmesi için yeterli gelmezler. Sisteminizde halihazırda açık kaynaklı bir ekran kartı sürücü paketi kullanımda ise, ekran kartınızın tüm özelliklerini kullanabilmek için kart üreticisi tarafından sağlanan, sahipli olarak ifade edilen kapalı kodlu resmi sürücü paketlerini kullanmanız gerekir. Bunun için İnternetten ya da başka kaynaklardan herhangi bir sürücü aramanıza gerek yoktur. Ekran kartı sürücü değiştirme işlemi [[Yazılım ve Güncelleştirmeler]] aracında "Ek Sürücüler" sekmesi üzerinden kolayca gerçekleştirilebilir. Ancak bu işlemi uygulamadan önce [[Ekran kartları]] sayfasını dikkatlice okumanızı önemle tavsiye ederiz.


== İlgili maddeler ==
* [[UEFI ve BIOS hakkında detaylı bilgiler]]
* [[ISO dosyasını doğrulama]]
* [[Kurulu sistemi bir üst Ubuntu sürümüne güncelleme]]


===6. Adım===
== Dış bağlantılar ==
Klavye düzenimizi seçiyoruz. istersek aşağıdaki boşluğa tıklamak suretiyle ğ, İ , ç , ö , ü gibi Türkçemize has harflerin doğru
* [https://ubuntu.com/tutorials/install-ubuntu-desktop#1-overview Install Ubuntu desktop] (ubuntu.com)
görüntülenip görüntülenmediğini kontrol edebiliriz. Tabiiki ardından ileri....
* [https://linuxmint-installation-guide.readthedocs.io/tr/latest/index.html Linux Mint installation guide]
 
* [https://itsfoss.com/dual-boot-hdd-ssd/ Dual Booting Ubuntu and Windows With a SSD and a HDD]
 
[[Kategori:Kurulum| ]]
[[Resim:Kurulum07.png]]
 
 
===7. Adım===
Kurulumun en can alıcı yerine geldik sanırım. Disk alnı hazırlama....
Burada sadece Ubuntu kurulumu yapacaksak resimde görüldüğü gibi Klavuzla diskin tamamı seçeneğini , yok eğer bunun için ayırdığımız bir disk bölümü varsa veya bir disk bölümü oluşturacaksan ikinci seçeneği "Elle" seçerek devam ediyoruz.
 
 
[[Resim:Kurulum08.png]]
 
 
===8. Adım===
Bu bölümde ekranda harddisk bölümlerimizi görüyoruz. Ubuntu kurmak istediğimiz disk bölümünü seçerek "New partition table seçerek devam ediyoruz.
 
 
[[Resim:Kurulum09.png]]
 
 
===9. Adım===
Linux sistemler için gerekli Swap alanı ( Takas alanı) önerilen boyutu ram büyüklüğünün 1.5 - 2 katı kadar bir yer ayrılması tavsiye olunur ancak seçim sizin tabii..
 
Not: Takas alanı ikinci bir RAM gibi davranıp RAM'inizin yükünü azaltmaktadır. Zira Linux sistemlerde çok kullanılan programlar vs. RAM'de depolanarak ihtiyacınız sırasında size daha hızlı bir ulaşım imkanı sağlar. Bilindiğinin aksine linux sistemler bu yüzden çok fazla ram kullanırlar. Mantık; "Kullanılmayan donanım gereksiz donanımdır."
 
 
[[Resim:Kurulum10.png]]
 
 
Swap alanımızı ayarladıktan sonra  " / " Kök dizin olarak adlandırılan ve  kurulumun gerçekleştiği disk bölümünü ayarlıyoruz.
 
 
[[Resim:Kurulum11.png]]
 
 
Yaptıklarımızı gösteren bir kontrol ekranı.
 
 
[[Resim:Kurulum12.png]]
 
===10. Adım===
Bu bölümde sisteme giriş yapacağımız kullanıcı hesabımızı ve Süper kullanıcı ( Root ) şifremizi oluşturuyoruz.
 
 
[[Resim:Kurulum13.png]]
 
 
===11. Adım===
Kurulum öncesi bilgilendirme ekranı
 
 
[[Resim:Kurulum14.png]]
 
 
===12. Adım===
Kurulum ayarlamaları bitti ve kuruluma geçtik, geçmiş olsun.
 
 
[[Resim:Kurulum15.png]]
 
 
Yeni işletim sisteminiz bir yandan yüklenirken sizde Ubuntunun nimetlerinden faydalanarak internette sörf yapabilir, yeni işletim sisteminizi kurcalayarak tanışmaya başlayabilirsiniz.
 
===13. Adım===
Artık Kurulum bitti. Cd'nizi çıkararak yeniden başlatıp kurulumunu yaptığınız işletim sisteminizi kullanabilirsiniz.
 
 
[[Resim:Kurulum16.png]]
 
==Kurulum Sorunları==
 
=Kurulumdan Sonra Yapılması Gerekenler=
 
Kurulumdan sonra çok sık olmasa da yeni kullanıcılar sorun yaşayabiliyor. Genelde bazı paketleri kurmamış ya da depoları aktive etmemiş oluyorlar. Daha sonra sorun çıkınca, yeni kullanıcıların bir çoğunun temel yapılması gerekenleri yapmadan başka şeyler denediğini anladım. Bu yüzden bir kaç ipucu vermek istedim:
 
===Sürücüler===
 
Kurulumdan sonra ilk olarak sistemimizin özel bir sürücü kullanmasının gerekip gerekmediğini ve varsa kurmak için, ''Sistem --> Yönetim --> Donanım Sürücüleri (System --> Administration --> Hardware Drivers)'' kısmına şifremizi yazarak giriş yapıyoruz. Burada işaretlenmesi gereken ekran kartı vb. sürücümüz varsa işaretleyip kurulumunu gerçekleştiriyoruz. Daha sonra sistemimizi yeniden başlatmamız gerekiyor, bize uyarı veriyor ve sistemi yeniden başlatıyoruz.
Envy ve siteden indirip kurmak gibi yöntemleri denemeden önce ilk olarak bunu yapmamız gerekiyor.
Envy ile kurulum için bu bağlantıya bakın:
 
http://www.ubuntu-tr.net/yazilim-sunumlari/nvidia-ve-ati-grafik-kartlari-kurulumu-icin-envy/0/
 
===Codecler ve Eklentiler===
 
Ubuntu bazı kapalı kaynak kodlu yazılımları (Flash player eklentisi, video codecleri ve bazı fontlar gibi) kullanıcı onaylamadan kurmadığı için bunları kurmamız gerekiyor.İlk olarak Synaptic paket yöneticisinden aratarak ve yükle diyerek ya da daha kolayı terminalden komut yazarak bunları kuruyoruz:
sudo aptitude install ubuntu-restricted-extras
eğer sistemimiz Kubuntu ise "kubuntu-restricted-extras" ile değiştiriyoruz bu komutu.
 
Eğer Flash dosyalarında ses sorunu yaşıyorsanız, ses alamıyorsanız ya da aynı anda başka bir ses programını çalıştırdığınızda ses gidiyorsa şu pakedi yükleyin:  
 
sudo aptitude install libflashsupport
 
Not: Eğer bir sorununuz yoksa yüklemenizi önermiyorum.
 
Yine de eksik kalan win32codecs ve libdvdcss2 gibi codecler var. Bunlar için Medibuntu depolarını eklememiz gerekiyor.
Hardy için bu depolar şöyle ekleniyor:
Terminal açıyoruz:
sudo wget http://www.medibuntu.org/sources.list.d/hardy.list -O /etc/apt/sources.list.d/medibuntu.list
ve daha sonra anahtar için:
sudo apt-get update && sudo apt-get install medibuntu-keyring && sudo apt-get update
komutlarını vererek depoları ekliyoruz.
Gerekli bileşenleri yüklemek için:
sudo aptitude install w32codecs libdvdcss2
komutunu veriyoruz.
 
Kaynak dosyasını (/etc/apt/sources.list) düzenlemek ve depoları açmak için gerekli bilgiler için bu bağlantıya bakın:
 
http://www.ubuntu-tr.net/yukleme-ve-kaldirma/sources-list-depokaynak-listesi/0/
===Video===
 
Normalde Gnome masaüstünde Firefox ile video izlemek için totem-mozilla eklentisi kurulu. Bu eklenti mplayer eklentisi gibi ayarlanamıyor ve sorun çıkarabiliyor. mplayer eklentisini kurmak için:
synapticten ya da terminalden totem-mozilla eklentisini kaldırıyoruz:
sudo aptitude remove totem-mozilla
ve mplayer eklentisini kuruyoruz:
sudo aptitude install mozilla-mplayer
 
Yine Gnome masaüstünde video izlemek için gelen program totem. Bunun yerine mplayer,smplayer ve kaffeine gibi programları kurabiliriz. Bunları da synapticten aratıp ya da terminalden komut vererek kuruyoruz:
sudo aptitude install mplayer kaffeine
kaffeine KDE Masaüstünün bir yazılımı olduğu için bazı KDE kütüphanelerini de yüklediğini hatırlatalım. Ayrıca mplayer-fonts ve mplayer-skins gibi mplayer eklentilerini de istersek kurabiliriz.
 
===Ses Ayarları===
 
Ses ayarlarımız için ilk olarak alsamixer programını kullanabiliriz.
alsamixer
Komutunu verdikten sonra sağ-sol yön tuşları ile kanallar üzerinde gidip gelebilir, M tuşu ile mute (sessiz) yapıp açabiliriz ve yukarı-aşağı tuşlarıyla sesi açıp kısabiliriz.
alsamixer ile yaptığımız ayarları kaydetmek ve her açılışta aynı ayarları yüklemesini sağlamak için ise:
sudo alsactl store
 
komutunu veriyoruz.
 
Bunları yaptıktan sonra da bazı sorunlar oluyorsa, forumda arama yaparsanız başka yöntemler mevcut. Ayrıca sorularınızı cevaplayabiliriz.
 
=Minimum Sistem Gereksinimleri=
 
 
==Ubuntu'yu çalıştırabileceğiniz en düşük bilgisayarın özellikleri;==
 
*300 MHz x86 işlemci
*64 MB bellek (RAM)
*En az 4 GB disk alanı (Tam kurulum ve swap alanı için)
*640x480 ekran çözünürlüğünü açabilen VGA ekran kartı
*CD-ROM sürücüsü veya ağ kartı
 
Not: Düşük özellikli bilgisayarlarda Alternate ISO ile kurulum yapmanız önerilir.
 
==Ubuntu'yu çalıştırabilmeniz için önerilen bilgisayarın özellikleri;==
 
*700 MHz x86 işlemci
*384 MB bellek (RAM)
*8 GB disk alanı
*1024x768 ekran çözünürlüğünü açabilen ekran kartı
*Ses kartı
*İnternet bağlantısı veya yerel ağ
*CD-ROM sürücüsü
 
==Görsel etkilerden yararlanabileceğiniz en düşük bilgisayarın özellikleri;==
 
*1.2 GHz x86 işlemci
*384 MB bellek (RAM)
*Linux desteği olan orta halli bir ekran kartı.
 
==Ubuntu'yu üzerinde rahatça kullanabileceğiniz bilgisayarın özellikleri==
*2 Ghz işlemci
*512 MB bellek (RAM)
*8 GB disk alanı
*Linux desteği olan iyi bir ekran kartı.

20.02, 5 Mayıs 2022 itibarı ile sayfanın şu anki hâli

1. Ubuntu kurulum dosyasını indirin

Down 64px.png

Ubuntu evde ve işyerinde kullanmak için tamamen ücretsizdir. Ubuntu'yu indirmek için indirme sayfasındaki Download düğmesine tıklayın. İndirme sayfasında dönem dönem iki farklı Ubuntu sürümü yer alabilir. Bu sürümlerden birin yanında "LTS" yazar, bu kısaltma söz konusu sürümün uzun süreli (5 yıl) destek sürümü olduğunu ifade eder. Diğeri ise 9 ay desteklenen, bu süre sonunda desteklenmesi için sürüm yükseltmeyi gerektiren fakat daha güncel olan, ara sürümdür. Ayrıntılı bilgi için buraya bakabilirsiniz.

Download düğmesine tıkladıktan bir kaç saniye sonra indirme işlemi otomatik başlayacaktır.

İndirdiğiniz .iso uzantılı dosya Windows ortamında bir arşiv (rar, zip vb.) dosyası gibi görünebilir, ancak bu dosyayı kesinlikle WinRar gibi programlarla açmaya çalışmayınız.

2. Ubuntu USB belleği ya da DVD'sini hazırlayın

Media-optical-dvd-usb 64px.png

İndirdiğiniz Ubuntu kurulum dosyasını bir USB belleğe ya da DVD'ye yazdırmanız gerekir. Ancak USB ya da DVD'ye yazdırma işlemini alttaki belgelerde belirtilen şekilde yapmalısınız aksi taktirde hazırladığınız USB bellek ya da DVD, açılışta başlatılabilir özellikte olmaz.

Windows ortamında USB belleğe ve DVD'ye yazdırma işlemi hakkında ayrıntılı bilgi için bakınız:

- Ubuntu ISO dosyasını USB belleğe yazdırmak
- Ubuntu ISO dosyasını DVD'ye yazdırmak

Kuruluma başlamadan önce önemli verilerinizi harici bir aygıta yedekleyiniz.

3. Bilgisayarı DVD ya da USB bellekten başlatın

Tipik bir bilgisayar açılış ekranı. Ayarlara girmek için
Delete tuşuna basılması gerektiği yazıyor.

Kuruluma başlayabilmek öncelikle bilgisayarınızı Ubuntu DVD'si ya da USB belleğinden başlatmanız gerekli. Bunun için Ubuntu DVD'si ya da USB belleğini bilgisayarınıza takıp bilgisayarı yeniden başlatın. Bilgisayarınız yeniden başlarken henüz BIOS ekranındayken bir tuş yardımıyla BIOS ayarlarına girerek açılış önceliğini sabit disk yerine DVD ya da USB belleğe getirmeniz gerekli. Günümüz bilgisayarlarının pek çoğunda bilgisayarın güç düğmesine bastıktan sonra BIOS ekranındayken klavyeden F12 tuşuna tıklanarak açılış önceliğini belirleme menüsüne kısayoldan ulaşılabilmektedir. Bazı bilgisayarlarda ilgili ayara ulaşabilmek için F2, ESC, F8, Delete gibi tuşlardan biri kullanılmaktadır. Hangi tuşun kullanılması gerektiği bilgisayar açılırken ekranın altında kısa bir süreliğine yazılı olarak görüntülenir. Ayrıca günümüzde bazı bilgisayarlar, bu menüyü kullanmasanız bile USB'den otomatik olarak önyükleme yapar, yani Ubuntu USB belleğini takıp bilgisayarı yeniden başlattığınızda otomatikman buradan başlatabilir, eğer başlamazsa açılışta F12 tuşuna basılı tutmayı deneyebilirsiniz.

- Bilgisayarı DVD ya da USB bellekten başlatma konusunda daha detaylı bilgi edinmek isterseniz buraya bakabilirsiniz.

- Her şeye rağmen bilgisayar, Ubuntu DVD'si ya da USB belleğinden başlamıyorsa Kurulum sorunları sayfasından bilgi alabilirsiniz.

4. Kuruluma başlayın

Kurulum 01.png

Bilgisayarı Ubuntu DVD'si ya da USB belleğinden başlattıp bir kaç saniye bekledikten sonra resimdeki görüntü karşınıza gelecektir. Altta bağlantısı verilen kurulum rehberlerinden faydalanarak kurulumu gerçekleştirebilirsiniz. Dilerseniz bilgisayarızdaki mevcut Windows işletim sistemini kaldırmadan Ubuntu'yu yükleyip her iki sistemi de kullanabilirsiniz, konu hakkında yine alttaki belgelerden bilgi alabilirsiniz.

- Ubuntu Linux kurulum rehberi
- Windows'un yanına Ubuntu kurmak
- UEFI modunda Ubuntu kurulumu

Herhangi bir kurulum sorunu yaşarsanız Kurulum sorunları sayfasından bilgi alabilirsiniz.

5. Kurulum sonrası ilk ayarları yapın

Preferences-system 64px.png

Ubuntu'yu kurduktan sonra yaygın ihtiyaç duyulan bazı ayarlamalar hakkında bilgi almak ve Ubuntu kullanımı konusunda hızlı bir ilerleme kaydetmek için Ubuntu başlangıç kılavuzu ve Sıkça sorulan sorular sayfalarını okumanızı tavsiye ederiz.

Güncellemeleri yükleyin

Yeni bir Ubuntu sürümünü kurmuş olsanız dahi kurulum sonrasında güncelleştirmeleri hemen yüklemenizi tavsiye ederiz. Bu olası hataları en aza indirmenizi sağlar ayrıca yüklü yazılımların paketlenen son sürümlerini kullanabilmenzi sağlar. Güncellemeleri elle kontrol etmek için etkinliklere girip "güncelle" gibi bir sözcüğü aratarak "Yazılım Güncelleştirici" aracını çalıştırın.

MP4, AVI gibi dosyaları oynatabilmek için...

Ubuntu kurulumunun resimde görülen aşamasında; ek çoklu ortam desteği (.mp4, .avi desteği gibi) ve bazı ekran kartı, Wi-fi aygıtlarının desteklenmesi için gerekli üçüncü parti yazılımların kurulması ile ilgili bir seçenek bulunur. Bu seçeneği işaretlediyseniz Ubuntu'yu kurduğunuzda çoklu ortam desteği de hazır olacaktır. Kurulumda bu onay kutucuğunu farketmediyseniz ya da işaretlemediyseniz kurulumdan sonra ubuntu-restricted-addons isimli paketi yükleyerek çoklu ortam desteğini sağlayabilirsiniz ya da daha geniş kapsamlı eklentiler sunan ubuntu-restricted-extras isimli eklenti paketini yüklemeyi tercih edebilirsiniz. Bu paket çoklu ortam desteğinin yanı sıra Times New Roman, Arial gibi TrueType yazıtiplerini sisteme ekleyen ttf-mscorefonts-installer paketini içerir, parola korumalı .rar biçimli arşiv dosyaların açılabilmesi için gerekli unrar paketini içerir, MP3 üretmek için gerekli lame paketini ve diğer bazı eklentileri içerir. Tüm bu eklentiler çeşitli lisans kısıtlamaları nedeniyle Ubuntu kurulum dosyası içinde yer almamaktadır. Bu paketi yüklemek için Uçbirim komut satırı ekranını açın (klavyeden Ctrl+Alt+T kısayolu ile açabilirsiniz). Alttaki komutu yapıştırıp Enter tuşuna basın.
sudo apt-get install ubuntu-restricted-extras
Komutu girdiğinizde karşınıza kullanıcı parolanızı soran bir ileti çıkacaktır. Parolanızı yazarken sanki klavyeniz çalışmıyormuş gibi ekranda hiç bir değişiklik olmayacaktır, bu bir güvenlik önlemidir. Siz parolanızı yazıp Enter tuşu ile devam ediniz. Ardından alttaki gibi bir onay ekranı karşınıza gelebilir.
Devam etmek istiyor musunuz? [E/h]
Burada E harfi evet, h harfi hayır anlamındadır. Klavyeden e tuşuna tıklayıp Enter yaparak devam edin.
Yükleme işlemleri devam ederken TrueType yazı tiplerinin lisans anlaşmasını onaylamanızı isteyen mavi renkli bir ekran karşınıza gelir. Uçbirim ekranında fare ile işaretleme yapılamadığından, bu ekranda klavyeden sekme (tab) tuşunu kullanarak onay düğmesinin üzerine gelip Enter ile onaylayabilirsiniz.


Ekran kartı sürücü değişikliği...

Ubuntu kurulumu ile beraber ekran kartınız için otomatik olarak ya açık kaynak sürücü paketi ya da resmi kapalı kodlu (sahipli) sürücü paketi yüklenerek kullanımda olur. Açık kaynak kodlu sürücüler çoğunlukla ekran kartının resmi üreticileri tarafından değil açık kaynak yazılım toplulukları tarafından geliştirilen resmi olmayan sürücülerdir. Bu sürücüler 3 boyutlu oyunların ve diğer 3B yazılımların çalışabilmesi ya da tam performansla çalışabilmesi için yeterli gelmezler. Sisteminizde halihazırda açık kaynaklı bir ekran kartı sürücü paketi kullanımda ise, ekran kartınızın tüm özelliklerini kullanabilmek için kart üreticisi tarafından sağlanan, sahipli olarak ifade edilen kapalı kodlu resmi sürücü paketlerini kullanmanız gerekir. Bunun için İnternetten ya da başka kaynaklardan herhangi bir sürücü aramanıza gerek yoktur. Ekran kartı sürücü değiştirme işlemi Yazılım ve Güncelleştirmeler aracında "Ek Sürücüler" sekmesi üzerinden kolayca gerçekleştirilebilir. Ancak bu işlemi uygulamadan önce Ekran kartları sayfasını dikkatlice okumanızı önemle tavsiye ederiz.

İlgili maddeler

Dış bağlantılar