SSS
Proje hakkında
Ubuntu nedir?
Ubuntu, Linux çekirdeğini temel alarak geliştirilen açık kaynak kodlu, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Ubuntu projesi, her düzey kullanıcının rahat bir biçimde kullanabileceği, tamamen açık kaynaklı ve kararlı bir işletim sistemi oluşturmak amacıyla ortaya çıkmıştır. Ayrıntılı bilgi için Vikipedi'deki Ubuntu sayfasından yararlanablirsiniz.
Ücretli midir?
Hayır, Ubuntu ücretsiz olarak indirilebilir ve kurulabilir. Ayrıca Ubuntu ve beraberinde gelen yazılımlar açık kaynak kodlu ve özgürdür.
Türkçe desteği var mıdır?
Ubuntu'nun %99'luk kısmı Türkçe dil desteğine sahiptir. Ubuntu ile gelen uygulamaların da birçoğu Türkçe dil desteğine sahiptir. Ubuntu kurulumu sırasında dil paketlerinin alımını atladıysanız Sistem > Yönetim > Dil Desteği aracını kullanarak Türkçe dil desteğine ulaşabilirsiniz.
Ubuntu benim bilgisayarım için uygun mudur?
Ubuntu zamanla yavaşlamayan, açılış ve kapanış süresi kısa bir işletim sistemidir. Düşük özellikli bilgisayarlarda bile diğer sistemlere göre çok daha rahat ve sorunsuz çalışmaktadır. Minimum sistem gereksinimlerini şu sayfadan öğrenebilirsiniz. Ayrıca Ubuntu türevi olan Xubuntu, Lubuntu sürümleri Ubuntu'ya göre daha hafiftir. Sistem kaynaklarını fazla yormayan bu türevler, eski bilgisayarlarda da rahatlıkla kullanılabilir.
Nasıl edinebilirim?
Ubuntu'nun son sürümünü buradan indirilebilirsiniz. İndirdiğiniz Ubuntu kalıp dosyasını Kurulum sayfasında anlatıldığı şekilde DVD'ye ya da bir USB belleğe yazdırarak hazır hale getirebilirsiniz.
Ayrıca Wiki sayfamızda yer alan Ubuntu CD Temini kısmından ya da Ubuntu Türkiye'deki forum sayfasından DVD talebinizi, gönüllü dağıtıcılara iletebilirsiniz.
Genel kullanım
Ubuntu'yu yükledikten sonra ilk ayarlar için Kurulum sonrası ilk ayarlar belgesini, Ubuntu'nun kullanımı ile ilgili temel düzeyde bilgileri edinmek için ise Windows'tan Ubuntu'ya geçiş belgesini okumanızı tavsiye ederiz.
Şifre girmeden nasıl otomatik kullanıcı girişi yapabilirim?
Ubuntu kurulumunda kullanıcı tanımlama aşamasında otomatik kullanıcı girişi yapabilme ile ilgili bir seçenek vardır. Eğer bu seçeneği işaretlemediyseniz daha sonra Sistem Ayarları üzerinden de gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için "Sistem Ayarları > Kullanıcı Hesapları > Kilidi Aç" yolunu izleyip “Otomatik Giriş” seçeneğini "Açık" hâle getiriniz.
Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını istiyorum, nasıl yapabilirim?
Otomatik kullanıcı girişi yapmayı aktifleştirdiyseniz masaüstünü açtığınızda Num Lock'un otomatik olarak açılmasını sağlamak için "Sistem Ayarları > Klavye Düzeni > Seçenekler > Çeşitli uyumluluk seçenekleri" yolunu izleyin ve orada yer alan "Default numeric keypad keys" seçeneğini "Açık" konumuna getirin. Bu yaptığınız işlem, kullanıcı girişi yapıldıktan sonra Num Lock tuşunu açık hâle getirmektedir.
Eğer otomatik kullanıcı girişi yapmıyorsanız, yani açılışta parola girme ekranını kullanıyorsanız bu ekrandayken Num Lock'un otomatik açılması için ise biraz uğraşmanız gerek, bakınız: https://help.ubuntu.com/community/NumLock
RAR biçimindeki dosyaları nasıl açabilirim?
RAR biçimindeki dosyalarını açabilmek için ve RAR biçiminde arşivleme yapabilmek için sisteminizde rar ve unrar isimli paketlerin kurulu olması gereklidir. Eğer kurulu değillerse Ubuntu Yazılım Merkezi'ni açın. Arama kutucuğunu kullanarak "rar", "unrar" isimli paketleri kurun. Bu paketleri kurduktan sonra artık sağ tıklama menüsü üzerinden .rar biçimli dosyaları açabilirsiniz ve .rar biçiminde arşivleme yapabilirsiniz.
Ubuntu menüsünde geçmiş kayıdı tutulmasını istemiyorum, nasıl englelleyebilirim?
Ubuntu uygulama başlatma menüsüne girdiğinizde, son açtığınız tüm dosyaların listelendiğini göreceksiniz. Bilgisayarınızı birden fazla kişi kullanıyorsa geçmiş kayıtlarının tutulmasını istemeyebilirsiniz. Uygulama başlatma menüsündeki geçmiş bilgilerini silmek ve isterseniz yeni kayıtlar tutulmasını engellemek için "Sistem Ayarları > Gizlilik" yolunu izleyin.
Burada önce geçmiş kayıtlarını temizleyin. Geçmiş kayıtlarının tutulmasını tamamen engellemek için ise resimde görülen Kayıt etkinliği düğmesini Kapalı konumuna getirin (Ubuntu 12.04'de bu işlemlerin aktif hale gelmesi, sistemin yeniden başlatılmasını gerektirebiliyor). İsterseniz kayıt tutulmasını tamamen engellemek yerine Dosyalar ve Uygulamalar sekmeleri içinde yer alan seçenekleri kullanarak, hangi tür dosyaların ve hangi sabit disk bölümlerinin kayıtlarının tutulacağını belirleyebilirsiniz.
DNS adreslerini nasıl değiştirebilirim?
DNS adreslerini değiştirmek isterseniz masaüstünde sağ üst tarafta bulunan İnternet bağlantı simgesine tıklayın ve orada en alttaki seçenek olan "Bağlantıları Düzenle..." seçeneğine tıklayın. Açılan pencerede Kablolu ve Kablosuz sekmeleri üzerinden kullandığınız bağlantının üzerine gelin ve "Düzenle" düğmesine tıklayın. Açılan pencerede "IPv4 Ayarları" seçeneğine gelin, resimdeki pencere karşınıza gelecektir.
Burada "Yöntem:" seçeneğini "Sadece Otomatik (DHCP) Adresler" olarak değiştirin ve "DHCP Sunucuları:" kısmına, kullanmak istediğiniz DNS adreslerini yazın. Ardından bilgisayarı yeniden başlatın.
Dosya yöneticisinde adres (konum) çubuğu nasıl açılır?
Nautilus dosya yöneticisinde görüntülemekte olduğunuz dizinin konumu, resimdeki gibi tıklanabilir düğmeler olarak gösterilmektedir. Bu düğmeler, dosya yöneticisinde gezinirken alt ve üst klasörlere daha hızlı bir şekilde erişmenizi sağlar.
Eğer adres çubuğunda gerçek adres bilgisini görmeye ihtiyacınız olursa bunun için klavyeden (Ctrl + L) yapabilirsiniz ya da "Git" menüsünde yer alan "Konum" seçeneğine tıklayabilirsiniz.
Öntanımlı program - dosya ilişkilerini nasıl değiştirebilirim?
Ubuntu'da bir ses, video ya da resim dosyasının öntanımlı olarak hangi programla açılacağını ayarlamak için şöyle bir yol izleyebilirsiniz. Örneğin MP3 dosyalarını VLC player ile ilişkilendirmek istiyorsanız herhangi bir MP3 dosyasına sağ tıklayıp "Özellikler > Birlikte" Aç yolunu izleyin ve oradaki listeden VLC player'ı seçip "Öntanımlı olarak ayarla" düğmesine tıklayın.
Artık .mp3 uzantısına sahip tüm dosyalarınız öntanımlı olarak VLC player ile açılacaktır. Eğer .mp3 biçimi dışında farklı uzantılara sahip ses dosyalarınız varsa (.ogg , .wav gibi) o dosya türlerini de aynı şekilde VLC player ile ilişkilendirebilirsiniz.
Çeşitli hatalar ve çözümleri
NTFS biçimli disk bölümlerime ulaşamıyorum, nasıl çözebilirim?
Aynı bilgisayarda Windows ve Ubuntu kurup kullanıyorsanız, bazen Windows'u kullanırken elektrik kesintisi, reset düğmesine basma vb. bir sebeple Windows'u düzgün kapatmadığınız bir oturumdan sonra Ubuntu'yu açıp NTFS dosya biçimli disk bölümlerine erişmek istediğinizde erişiminizin engellenmesi normaldir.
Bu gibi durumlarda çözüm için bilgisayarı yeniden başlatıp Windows'u açıp normal bir şekilde kapatın. Bunu yaptığınızda sorun kendiliğinden ortadan kalkacaktır.
Benzer şekilde Windows üzerinde çalışırken NTFS biçimli harici bir depolama aygıtını güvenli kaldırmak yerine doğrudan USB kablosunu çekerseniz ve sonrasında bu aygıtı Ubuntu'da açmayı denerseniz yine aynı sorunla karşılaşırsınız. NTFS biçimli taşınabilir disk eğer bir başka bilgisayarda düzgün olmayan bir biçimde kaldırılmışsa ve elinizde hali hazırda Windows yüklü bir makine yok ise bu durumda Ntfs Dosya Sistemi Hatası belgesinde anlatılan şekilde komutlar aracılığıyla sorunu çözebilirsiniz ancak bu yöntemin veri kaybı yaşamanıza yol açabileceğini bilmelisiniz.
"Erişim hatası, işleme izin verilmiyor" hatası alıyorum, nasıl çözebilirim?
Eğer Nautilus dosya yöneticisi üzerinde bir yerden başka bir yere dosya taşıma/kopyalama yapmaya çalışıyor ve bu hatayı alıyorsanız Nautilus'u (dosya yöneticinizi) şu şekilde açın: Alt+F2 komut satırında: gksu nautilus
Veya Uçbirim komut satırını açıp alttaki komutu verin :
sudo nautilus
Bu işlemi yaptığınızda yetkili kullanıcı haklarıyla donatılmış bir Nautilus dosya yöneticisi penceresi açılacaktır. Yapmak istediğiniz işlemi bir de bu pencere üzerinden yapmayı deneyin. Bu arada bu pencere üzeriden istediğiniz dizinlerin erişim haklarını da değiştirebilirsiniz.
Çöp kutusunu boşaltırken erişim hatası alıyorum
Bu durumda alttaki komutu kullanın.
sudo rm -rf ~/.local/share/Trash/files/*
Not: Lütfen dikkat. rm komutunu uygularken çok dikkatli olun, aksi takdirde istemediğiniz dosyaları silmek gibi bir durumla karşı karşıya kalabilirsiniz.
DVD'den kopyaladığım dosyalar kilitli, kilidi nasıl kaldırırım?
Bu bir yetki sorunudur, bu sorunu aşabilmek için chmod komutu kulanılmalıdır.
DVD'den kopyaladığınız dosyaları kulanabilmeniz için, uçbirimde şu komutu vermelisiniz;
sudo chmod 777 -R /nerde
Örneğin:
sudo chmod 777 -R /home/kulanıcı adı/Masaüstü
Dosya isimlerini yazarken büyük harf-küçük harf ayrımına dikkat etmelisiniz.
Detaylı bilgi için Chmod Komutu Kullanımı.
Kullanıcı parolamı unuttum, ne yapabilirim?
- Sisteminizi Kurtarma Modunda (Recovery Mode) (Grub menüsündeki 2. seçenek) yeniden başlatın. Uçbirim (Terminal) seçin;
- Aşağıdaki komutu yazın (Not: Yeni parolanızı yazarken, parolanız nokta olarak bile gözükmeyecektir, bu normaldir).
mount -o rw,remount / passwd KULLANICI_ADINIZ örnek;|passwd btermeli
- Tekrar aşağıdaki kodu yazın
reboot
(Kaynak: Btermeli'nin Ubuntu-tr Forumundaki anlatımı [1]. Dış Kaynak: [2] )
Diğer
Windows kurulumu sonrasında açılış sistemini (GRUB) onarmak
Eğer Windows yüklü bir bilgisayarda ikinci bir işletim sistemi olarak (Wubi kullanmadan) Ubuntu yüklediyseniz Windows'u her yeniden kurduğunuzda (formatladığınızda) bilgisayar açılışındaki işletim sistemi ekranı ortadan kaybolacak ve doğrudan doğruya Windows açılacaktır. Bu gibi durumlarda işletim sistemi seçme ekranını geri getirerek Ubuntu'ya ulaşabilmek için Grub açılış önyükleme yazılımını onarmanız gerekecktir.
Grub'u onarmak için "Boot Repair Disk" isimli Linux tabanlı çalışan CD'yi kullanabilirsiniz ya da diğer yöntemleri deneyebilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için bakınız: Windows kurulumu sonrasında Grub2 önyükleyicisini onarmak.
Açılış ekranı (GRUB) seçeneklerini değiştirmek
Eğer bilgisayarınızda Ubuntu'dan başka ikinci bir işletim sistemi daha kullanıyorsanız (Windows ve Ubuntu gibi) hangi işletim sisteminin öntanımlı olarak açılacağını belirlemek için ya da açılıştaki bekleme süresini ayarlamak için Grub-on programını kullanabilirsiniz. Programı web sitesinden indirdikten sonra çift tıklayarak kurabilirsiniz.