Linux dağıtımı: Revizyonlar arasındaki fark

Ubuntu Türkiye Wiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
k (Linux Dağıtımı sayfasının yeni adı: Linux dağıtımı)
(Vikipedi'ye yönlendir)
 
(Bir diğer kullanıcıdan bir ara revizyon gösterilmiyor)
1. satır: 1. satır:
[[Dosya:LinuxDistroTimeline.png|300px|right|thumb|Linux dağıtımlarının kronolojisi]]
#REDIRECT [[v:Linux dağıtımları]]
Dağıtım kavramı, özgür yazılım felsefesinin çok alternatifli dünyasının bir sonucu olarak ortaya çıkmış, Linux'a özgü bir terimdir. Linux Dağıtımı ile vurgulanan aslında tam bir işletim sistemi olarak çalışır hale gelmiş bir özgür yazılım projeleri topluluğudur.


Bunun için sistemi kullanacak kullanıcı ya da sistemin üstleneceği göreve uygun olarak [[Linux|Linux çekirdeği]] ve birlikte binlerce [[özgür yazılım]] projesi ürünü kullanılarak birlikte çalışacak şekilde bir sistem oluşturulur.
[[Kategori:Vikipedi'ye yönlendirilen sayfalar]]
 
Kullanım yaygınlıkları ve GNU/Linux dünyasına katkılarıyla öne çıkan bazı dağıtımlar vardır: [[Ubuntu]], [[Debian]], [[Slackware]], [[Mandriva|Mandriva Linux (Mandrake)]], [[Red Hat]], [[Fedora Core]], [[SUSE]] bunlardan bazılarıdır.
 
Bir Linux sistemi bilgisayara kurulmadan CD-ROM veya USB Bellek üzerinden çalışabilecek şekilde de tasarlanabilmektedir. Bir dağıtımın bu şekilde kullanılabilen sürümüne "Çalışan sürüm" (İngilizce: live version ), kullanıldığı medyalara göre de "Çalışan CD" (Live CD) veya "Çalışan USB" (Live USB) denilmektedir. Bazı dağıtımlar ise sadece çalışan sürümü ile yayınlanmaktadır. Bu alanda en çok bilinen dağıtım Debian temel alınarak hazırlanan [[Knoppix]] ve bir dağıtımı temel almamış olan [[Slax]]'dır. Ayrıca Mandrake temel alınarak hazırlanan [[Turkix]] (yerli) sayılabilir.
 
Kullanıcılar açısından dağıtımları birbirinden ayıran en önemli faktörler dağıtımların kullandıkları paket yönetim sistemleri, masaüstü ortamları ve yönetim araçlarıdır. Paket yönetim sistemleri yazılımların kurulup kaldırılması için kullanılırken, masaüstü ortamları kullanıcıların sistem gereksinimleri ve ihtiyaç duydukları masaüstü araçları ve konforu açısından önemlidir. Örneğin bazı sunucu dağıtımlarında hiçbir masaüstü ortamı bulunmazken [[Ubuntu]] gibi ev-ofis amaçlı bazı dağıtımların farklı masaüstü seçenekleri ile kullanılabilme imkânı bulunmaktadır.
 
Dağıtım geliştirme modelleri de paket yönetim sistemleri açısında temelde üç grupta incelenebilir. Bu üç grup ikili paket yönetimi, kaynak paket yönetimi ve melez paket yönetimidir. İkili yöntemde paketler yazılımcıların kaynak kodlarından ilgili dağıtımın özelliklerine uygun şekilde derlenerek ikili hale dönüştürülür ve paket depolarından kullanıcılara sunulur. Kaynak paketlerde ise yazılımlar kaynak kodları ile depolarda bulunur, kullanıcılar derleme işlemini kendi bilgisayarlarında yaparlar. Bu şekildeki pek çok dağıtımın paket yönetim sisteminin yazılımların dağıtıma uygun derlenmesi için dağıtıma özgü bir derleme ve inşa sistemi vardır. Melez yöntemde ise bu iki yöntem de kullanılır.
 
Türkiye'de Fedora üzerinde geliştirilen [[Turkuaz]], [[Gelecek]] ve Mandrake üzerinden geliştirilen [[Turkix]], [[Armador OS 2006]] gibi projelerden sonra [[TUBİTAK]] bünyesinde [[Pardus]] isimli bir dağıtım geliştirilmektedir. Pardus her [[Bilgisayar okuryazarı]]'nın kolayca kurup kullanabilmesi amaçlanarak geliştirilmektedir. Bu nedenle kurulumundan yönetimine kadar pek çok araç ve teknoloji Pardus geliştiricileri tarafından özel bir proje olarak geliştirilmektedir.
 
Finansal güç açısından; [[Novell]] tarafından satın alınan ve milyar dolarlık bir bütçeye sahip Suse ve bunun yanı sıra Fedora Core'un da sahibi [[Red Hat]] linux dağıtımları ekonomik olarak en büyük özgürlüğe sahiptir. Aynı zamanda, Mandrake'nin (yeni adıyla Mandriva) arkasında ise dünya devi Vivendi-Universal şirketin bulunmaktadır. Kullanımı ve yüklenmesi en rahat olan Linux dağıtımlarından bir tanesi de [[Ubuntu]]'dur ve bu dağıtıma [[Canonical]] şirketi destek olmaktadır. Bu dağıtım içerisinde bulunan araçlar sayesinde kolay ve sorunsuz kullanım desteği sağlamaktadır.
 
[[Mepis]], [[Ubuntu]], [[Yoper]], [[Knoppix]], [[Libranet]], [[Linspire]], [[Xandros]] ve [[Adamantix]] gibi birçok linux dağıtılımında da baz olarak kullanılan [[Debian]]; [[Google]] da başta olmak üzere birçok web sitesi tarafından başlıca kullanılmaktadır.
 
Hazır dağıtımların yanı sıra, internet depolarından kaynak kodlar alınarak hazırlanan ve deneyimli kullanıcılara hitap eden bir dağıtım modeli daha bulunmaktadır. Bu dağıtımların en popüleri [[Gentoo]], en geniş kapsamlısı [[Linux From Scratch]], kurulumu en rahat olanı da [[Source Mage]]'dir. Bunun yanı sıra; [[Rock Linux]] kurulması halinde size özel bir dağıtıma dönüşebilmekte ve [[iso]] olarak CD'den kurulacak şekilde hazırlanıp sunulabilmektedir. Günümüzde sunulan birçok linux dağıtılımı Rock Linux'de kurulmuştur ya da geliştirilmektedir.
 
[[Kategori: Temel Bilgiler]]

23.01, 8 Aralık 2012 itibarı ile sayfanın şu anki hâli

Şuraya yönlendir:

"https://wiki.ubuntu-tr.net/index.php?title=Linux_dağıtımı&oldid=14019" sayfasından alınmıştır