20.23, 22 Şubat 2022 itibarı ile sayfanın şu anki hâli

Genel kullanım

Açılışta şifre girmeden nasıl otomatik kullanıcı girişi yapabilirim?

Ubuntu kurulumunda kullanıcı tanımlama aşamasında da otomatik kullanıcı girişi yapma seçeneği hazır bulunur. Kurulum esnasında bu seçeneği işaretlememiş olsanız da daha sonra Ayarlar arayüzü üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için "Ayarlar > Ayrıntılar > Kullanıcılar > Kilidi Kaldır" yolunu izleyip “Otomatik Giriş” seçeneğini "Açık" hâle getirmeniz yeterlidir.

Bilgisayarım boşta kaldığında ekranın kilitlenmesini istemiyorum

Bilgisayarınızı bir müddet kullanmadığınızda, bilgisayarınızı başkalarının kullanmasını önlemek amacıyla ekran kilitlenir, ekran kilidini açmak için kullanıcı şifresini girmek gerekir. Eğer bu özelliği devre dışı bırakmak isterseniz bunu "Ayarlar > Gizlilik > Ekran Kilidi" yolu üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca bilgisayarı kullanmadığınızda ekranın kararması için gereken süreyi "Ayarlar > Güç" yolu üzerinden değiştirebilirsiniz.

Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını istiyorum

Nümerik tuş takımını açmaya yarayan NumLock tuşu bazı bilgisayarlarda, bilgisayar açılışında otomatik açılmayabilir. Eğer otomatik açılmıyorsa numlockx isimli paketi yükleyerek sorunu giderebilirsiniz. Bu paketi Synaptic Paket Yöneticisi'nde aratarak yükleyebilirsiniz. Yükledikten sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın, eğer sorun çözülmediyse Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını sağlamak maddesinde anlatılan diğer adımları uygulayın.

Gece ışığı özelliği nasıl kullanılır?

Çeşitli bilimsel çalışmalar, akşamları özellikle mavi ışığa maruz kalmanın uykuya dalmayı zorlaştırdığını, melatonin salgılanmasını düzensizleştirdiğini ve göz yorgunluğunu arttırdığını gösteriyor. Ubuntu’da mavi ışık koruması için ek bir uygulama yüklemenize gerek yoktur. Ubuntu ile birlikte gelen Gece Işığı özelliğini açık hale getirerek kullanabilirsiniz. Bunun için “Ayarlar > Aygıtlar > Ekranlar” yolunu izleyin. Gece Işığı özelliği gün batımından sonra ekrandaki mavi ışığı azaltarak ekranın renk sıcaklığını otomatik olarak arttırır. [1]

Microsoft TrueType yazı tiplerini nasıl sisteme eklerim?

Times New Roman, Arial gibi Microsoft TrueType yazı tiplerini Ubuntu'ya eklemek için Synaptic Paket Yöneticisi'nde ubuntu-restricted-extras paketini ya da sadece TrueType yazı tiplerini içeren ttf-mscorefonts-installer paketini aratıp kurmanız yeterlidir. Kurulum sırasında karşınıza bir lisans sözleşmesi çıkacak ve onaylamanızı isteyecektir. Yükledikten sonra örneğin bir LibreOffice Writer penceresi açıp yazı tipi bölümüne girerek Times New Roman, Arial gibi yazı tiplerinin geldiğini görebilirsiniz.

Parola korumalı .rar arşiv dosyalarını açamıyorum

Rar dosya biçimi, sahip olduğu çeşitli lisans kısıtlamaları nedeniyle Ubuntu kurulumu ile birlikte tamamen desteklenmez, kısmen desteklenir. Parola koruması olmayan .rar dosyaları sorunsuzca açılabilirken (Sağ tık > Buraya Çıkart), parola korumalı olanlar hata verir. Parola korumalı .rar dosyalarını açabilek için WinRar yazılımının resmi unrar isimli paketini yüklemeniz yeterlidir. Bu paketi ya da bu paketi de içeren ubuntu-restricted-extras isimli eklenti paketini Synaptic Paket Yöneticisi'nde aratarak kurabilirsiniz.

Nasıl .rar biçminde arşivleme yapabilirim?

Öncelikle belirtmek gerekir ki, Ubuntu'da oluşturacağınız arşiv dosyalarının hem Windows hem de Mac'de herhangi bir ek yazılım kurmadan kullanılabilmesini istiyorsanız bunun için .rar biçimini kullanmak zorunda değilsiniz, .zip biçiminini de kullanabileceğinizi unutmayın. Eğer yine de .rar biçimini tercih etmek isterseniz bunun için WinRar yazılımının resmi rar isimli paketini yükleyiniz. Bu paketi Synaptic Paket Yöneticisi'nde aratarak ya da komut satırı üzerinden sudo apt-get install rar kurabilirsiniz. Paketi kurduktan sonra artık Arşiv Yöneticisi yazılımını kullanarak .rar biçiminde yeni arşiv dosyaları üretebilirsiniz.

Dosya yöneticisinde konum (adres) çubuğu nasıl açılır?

Dosyalar dosya yöneticisinde görüntülemekte olduğunuz dizinin konumu, tıklanabilir düğmeler şeklinde görüntülenir. Bu düğmeler, dosya yöneticisinde gezinirken alt ve üst dizinlere daha hızlı bir şekilde erişmenizi sağlar. Eğer konum çubuğunda gerçek adres bilgisini görmeye ihtiyacınız olursa bunun için klavyeden (Ctrl + L) tuş bileşimini kullanabilirsiniz.

Öntanımlı program - dosya ilişkilerini nasıl değiştirebilirim?

Ubuntu'da ses, video, resim vb. herhangi bir dosyanın öntanımlı olarak hangi programla açılacağını belirlemek isteyebilirsiniz. Örneğin Mp3 dosyalarına çift tıkladığınızda VLC media player ile açılmasını isteyebilirsiniz. Gerekli ayarlamayı iki farklı yolla gerçekleştirebilirsiniz.

1. Yol: “Ayarlar > Ayrıntılar > Öntanımlı Uygulamalar” yolunu izleyin. Orada “Müzik”seçeneğini VLC media player olarak işaretleyin.

2. Yol: Herhangi bir Mp3 dosyasına sağ tıklayıp "Özellikler > Birlikte" Aç yolunu izleyin ve listeden VLC media player'ı seçip "Öntanımlı olarak ayarla" düğmesine tıklayın. Artık .mp3 uzantısına sahip tüm dosyalarınız öntanımlı olarak VLC player ile açılacaktır. Eğer .mp3 biçimi dışında farklı uzantılara sahip ses dosyalarınız varsa (.wav , .ogg gibi) o dosya türlerini de aynı şekilde VLC player ile ilişkilendirebilirsiniz.

Programların kullanıcı ayar verileri hangi dizinde bulunur?

Kullandığınız programların kullanıcı verileri-ayar dosyaları /home/kullanıcı_adınız/ dizini altında gizli dosyalar halinde bulunmaktadır. Bu dosyaları görebilmek için öncelikle şurada anlatıldığı gibi dosyaları görünür hale getirmelisiniz.

Farklı programlara ilişkin kullanıcı ayar dosyaları, kullanıcı ev dizini altında farklı klasörler altında olabilir.

Deb biçiminde paketlenmiş pek çok programın kullanıcı ayar dosyaları /home/kullanıcı_adınız/.config/ dizini altında yer alır.
Deb biçiminde paketlenmiş Mozilla Firfox'un kullanıcı ayar verilleri /home/kullanıcı_adınız/.mozilla dizininde bulunur.
Deb biçiminde paketlenmiş bir çok KDE programının kullanıcı ayar verileri genellikle /home/kullanıcı_adınız/.kde/share/ dizininde yer alır.
Snap biçiminde paketlenmiş uygulamaların kullanıcı ayar verileri ise yine kullanıcı ev dizini içerisinde /home/kullanıcı_adınız/snap/ dizini altında bulunur.

Çeşitli sorunlar ve çözümleri

Ubuntu aşırı yavaş, kasılarak çalışıyor

Minimum sistem gereksinimlerini karşıladığı halde Ubuntu’yu kurduğunuzda aşırı yavaş-kasılarak-donarak çalışan bir Ubuntu ile karşılaşıyorsanız ya da bilgisayarınız aşırı ısınıyorsa bu sorun muhtemelen, öntanımlı gelen ekran kartı sürücünüzün, sisteminiz ile uyumlu olmamasından kaynaklanıyordur. Sorunun daha nadir görülen bir diğer nedeni ise; sisteminizde öntanımlı görüntü sunucusu olarak Wayland kullanılıyor ise sisteminiz ile Wayland ile görüntü sunucusu arasındaki bir uyumsuzluktan kaynaklanabilir (örnek).

Çözüm için öncelikle mümkünse tüm güncellemeleri yükleyin ardından sisteminizde kullanabilecek başka ekran kartı sürücü seçeneklerinin bulunup bulunmadığını kontrol etmek ve değiştirmek için “Yazılım ve Güncelleştirmeler > Ek Sürücüler" yolunu izleyip birkaç saniye bekleyin. Ayrıntılı bilgi için bkz. Ekran kartları.

Ekran kartı sürücüsünü yükleyip bilgisayarı yeniden başlattıktan sonra durumu kontrol edin. Eğer sorun devam ediyorsa öntanımlı görüntüsü sunucusu olarak Wayland mı yoksa Xorg mu kullandığınızı kontrol edin. Eğer Wayland ise Xorg görüntü sunucusuna geçiş yapın.

Aynı bilgisayarda Windows ve Ubuntu kullananlarca sıkça sorulan sorular

Aynı bilgisayarda Windows ve Ubuntu kullanan kullanıcıların sıkça sorduğu bazı sorular ve sorunlar altta sıralanmıştır.

NTFS biçimli disk bölümlerine ulaşamıyorum.
Windows'un saatini ayarlamama rağmen geri kalıyor.
Windows’u yeniden yükledikten sonra açılış menüsü kayboldu, Ubuntu’ya ulaşamıyorum.
Açılıştaki Windows seçeneğini nasıl öntanımlı seçenek haline getirebilirim ve bekleme süresini nasıl değiştirebilirim?

Tüm bu sorunların çözümünü ve daha fazlasını Windows’un yanına Ubuntu kurmak sayfasından öğrenebilirsiniz.

Tekrar eden bir hata iletisi alıyorum, nasıl engelleyebilirim?

Öncelikle, karşınıza gelen hata bildirim kutusundaki Ayrıntıları Göster düğmesine tıklayarak hangi programların hata verdiği konusunda bilgi alabilirsiniz. Bu hata iletileri çoğu zaman sisteminiz için ciddi bir sorun anlamına gelmez.

Tekrar eden hata iletilerinde resimde görüldüğü gibi "İleride oluşabilecek bu türden hataları yok say" şeklinde bir seçenek bunulabilir (bazı hata iletilerinde bu seçenek bulunmaz). Sisteminizde herhangi bir sorun gözlemlemiyorsanız bu seçeneği işaretleyerek söz konusu hata iletisinin tekrar etmesini önleyebilirsiniz. Ayrıca sistemdeki hata kayıtlarının bulunduğu dizin içeriğini silerek temizlemek için Uçbirim'de sudo rm /var/crash/* komutu kullanılabilir.

Eğer otomatik hata raporu üretme aracı olan "Apport" yazılımı devre dışı bırakılarak hata bildirimleri tamamen kapatmak istenirse bunun için öncelikle sudo -H gedit /etc/default/apport komutu girilir, açılan dosya içinde enabled=1 yazan yerdeki 1 değeri 0 yapılıp kaydedilir.

Ekran görüntüsü aldığımda yan yana iki ekran varmış gibi bir görüntü alıyorum

Masaüstünden bir ekran görüntüsü aldığınızda eğer resimdeki gibi, yan yana iki ekran şeklinde bir görüntü elde ediyorsanız (kontrol etmek için klavyeden PrintScren tuşuna basıp Resimler dizinine bakın) bu yapılandırma sorununu küçük bir ayarlama yaparak düzeltmeniz gereklidir. Çünkü bazı uygulamalar birinci ekranda değil ikinci ekranda açılabilir. Siz normalde birinci ekrana baktığınız için ikinci ekranda açılan uygulamayı göremezsiniz. Bu durumda o uygulamanın açılmadığını, bir sorun olduğunu düşünebilirsiniz... İkincil ekranı kapatmak için Ayarlar > Aygıtlar > Ekranlar yolunu izleyin. Eğer Ayarlar arayüzü karşınıza gelmiyorsa ikinci ekranda açılmış demektir. PrintScren tuşu ile ekran görüntüsü alıp resmi inceleyerek Ayarlar arayüzünün ikinci ekranın neresinde açılmış olduğunu gözlemleyin. Sonra fare imlecini masaüstünde en sağa götürüp görmediğiniz ekran üzerinde devam ederek Ayarlar penceresinin üst çubuğundan tutup sola doğru sürüklemeyi deneyin. Bir kaç deneme sonunda bunu yapabilirsiniz. Ayarlar'ı karşınıza getirdikten sonra sırasıyla Tek Ekran > Yerleşik Ekran > Uygula düğmelerine tıklayın.

Ekran görüntüsünde yan yana iki ekran var

Masaüstüme ulaşamazsam sistemi ve verilerimi nasıl kurtarabilirim?

Ubuntu'yu kullandıktan bir süre sonra örneğin ekran kartı sürücülerine elle müdahale ettikten sonra ya da kritik güncellemeleri yüklerken elektriklerin kesilmesi nedeniyle Ubuntu masaüstüne ulaşamayabilirsiniz. Ayrıca öntanımlı gelen açık kaynak ekran kartı sürücüleri yerine kapalı kaynak sürücüleri kullanıyorsanız düzgün bir şekilde tamamlanan "çekirdek güncellemesi" gibi kritik bir sistem güncellemesinden sonra bilgisayarı yeniden başlattığınızda masaüstüne ulaşılamama gibi bir durumla karşılaşabilirsiniz. Bu gibi durumlarda aşağıdaki belgelerden yararlanabilirsiniz:

Ekran kartı sürücü uyumsuzluklarına bağlı sorunlar için: Kapalı kaynak sürücüden açık kaynak sürücüye geri dönüş
Diğer sorunlar için: Ubuntu'da sistem kurtarma

Çöp kutusunu boşaltırken erişim hatası alıyorum

Bu durumda Uçbirim komut satırı penceresini açın ve alttaki komutu girin (Uyarı: rm komutunu uygularken çok dikkatli olun, aksi takdirde yanlışlıkla başka dosya ve dizinleri silebilirsiniz.)

sudo rm -rf ~/.local/share/Trash/files/*

DVD'den kopyaladığım dosyalar kilitli, kilidi nasıl kaldırırım?

Bu bir yetki sorunudur, bu sorunu aşabilmek için chmod komutu kulanılmalıdır.

DVD'den kopyaladığınız dosyaları kullanabilmeniz için; Uçbirim komut satırı penceresini açın ve şu komutu verin;

sudo chmod 777 -R /kilitli/dosyaların/bulunduğu/konum

Chmod komutu hakkında detaylı bilgi için bkz. Chmod komutu kullanımı.

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-{{Konum|[[SSS|Sıkça Sorulan Sorular]]}}
+= Genel kullanım =
-==Proje hakkında ==
+== Açılışta şifre girmeden nasıl otomatik kullanıcı girişi yapabilirim? ==
-====Ubuntu nedir?====
+Ubuntu kurulumunda kullanıcı tanımlama aşamasında da otomatik kullanıcı girişi yapma seçeneği hazır bulunur. Kurulum esnasında bu seçeneği işaretlememiş olsanız da daha sonra [[Ayarlar]] arayüzü üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için "''Ayarlar > Ayrıntılar > Kullanıcılar > Kilidi Kaldır''" yolunu izleyip “Otomatik Giriş” seçeneğini "Açık" hâle getirmeniz yeterlidir.
-Ubuntu, [[Linux]] çekirdeğini temel alarak geliştirilen [[açık kaynak]] kodlu, [[özgür yazılım|özgür]] ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Ubuntu projesi, her düzey kullanıcının rahat bir biçimde kullanabileceği, tamamen açık kaynaklı ve kararlı bir işletim sistemi oluşturmak amacıyla ortaya çıkmıştır. Ayrıntılı bilgi için Vikipedi'deki [[Ubuntu]] sayfasından yararlanablirsiniz.
-====Ücretli midir?====
+== Bilgisayarım boşta kaldığında ekranın kilitlenmesini istemiyorum ==
+Bilgisayarınızı bir müddet kullanmadığınızda, bilgisayarınızı başkalarının kullanmasını önlemek amacıyla ekran kilitlenir, ekran kilidini açmak için kullanıcı şifresini girmek gerekir. Eğer bu özelliği devre dışı bırakmak isterseniz bunu "[[Ayarlar]] > Gizlilik > Ekran Kilidi" yolu üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca bilgisayarı kullanmadığınızda ekranın kararması için gereken süreyi "Ayarlar > Güç" yolu üzerinden değiştirebilirsiniz.
-Hayır, Ubuntu ücretsiz olarak indirilebilir ve kurulabilir. Ayrıca Ubuntu ve beraberinde gelen yazılımlar açık kaynak kodlu ve [[Özgür Yazılım|özgürdür.]]
+== Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını istiyorum ==
+Nümerik tuş takımını açmaya yarayan NumLock tuşu bazı bilgisayarlarda, bilgisayar açılışında otomatik açılmayabilir. Eğer otomatik açılmıyorsa '''numlockx''' isimli paketi yükleyerek sorunu giderebilirsiniz. Bu paketi [[Synaptic Paket Yöneticisi]]'nde aratarak yükleyebilirsiniz. Yükledikten sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın, eğer sorun çözülmediyse [[Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını sağlamak]] maddesinde anlatılan diğer adımları uygulayın.
-====Türkçe desteği var mıdır?====
+== Gece ışığı özelliği nasıl kullanılır? ==
+Çeşitli bilimsel çalışmalar, akşamları özellikle mavi ışığa maruz kalmanın uykuya dalmayı zorlaştırdığını, melatonin salgılanmasını düzensizleştirdiğini ve göz yorgunluğunu arttırdığını gösteriyor. Ubuntu’da mavi ışık koruması için ek bir uygulama yüklemenize gerek yoktur. Ubuntu ile birlikte gelen Gece Işığı özelliğini açık hale getirerek kullanabilirsiniz. Bunun için “Ayarlar > Aygıtlar > Ekranlar” yolunu izleyin. Gece Işığı özelliği gün batımından sonra ekrandaki mavi ışığı azaltarak ekranın renk sıcaklığını otomatik olarak arttırır. [http://www.omgubuntu.co.uk/2017/10/enable-night-light-mode-on-ubuntu]
-Ubuntu'nun %99'luk kısmı Türkçe dil desteğine sahiptir. Ubuntu ile gelen uygulamaların da birçoğu Türkçe dil desteğine sahiptir.
+== Microsoft TrueType yazı tiplerini nasıl sisteme eklerim? ==
-Ubuntu kurulumu sırasında dil paketlerinin alımını atladıysanız ''Sistem > Yönetim > Dil Desteği'' aracını kullanarak Türkçe dil desteğine ulaşabilirsiniz.
+Times New Roman, Arial gibi Microsoft TrueType yazı tiplerini Ubuntu'ya eklemek için [[Synaptic Paket Yöneticisi]]'nde '''ubuntu-restricted-extras''' paketini ya da sadece TrueType yazı tiplerini içeren '''ttf-mscorefonts-installer''' paketini aratıp kurmanız yeterlidir. Kurulum sırasında karşınıza bir lisans sözleşmesi çıkacak ve onaylamanızı isteyecektir. Yükledikten sonra örneğin bir [[v:LibreOffice Writer|LibreOffice Writer]] penceresi açıp yazı tipi bölümüne girerek Times New Roman, Arial gibi yazı tiplerinin geldiğini görebilirsiniz.
-====Ubuntu benim bilgisayarım için uygun mudur?====
+== Parola korumalı .rar arşiv dosyalarını açamıyorum ==
-Ubuntu zamanla yavaşlamayan, açılış ve kapanış süresi kısa bir işletim sistemidir. Düşük özellikli bilgisayarlarda bile diğer sistemlere göre çok daha rahat ve sorunsuz çalışmaktadır.
+Rar dosya biçimi, sahip olduğu çeşitli lisans kısıtlamaları nedeniyle Ubuntu kurulumu ile birlikte tamamen desteklenmez, kısmen desteklenir. Parola koruması olmayan .rar dosyaları sorunsuzca açılabilirken (Sağ tık > Buraya Çıkart), parola korumalı olanlar hata verir. Parola korumalı .rar dosyalarını açabilek için WinRar yazılımının resmi '''unrar''' isimli paketini yüklemeniz yeterlidir. Bu paketi ya da bu paketi de içeren '''ubuntu-restricted-extras''' isimli eklenti paketini [[Synaptic Paket Yöneticisi]]'nde aratarak kurabilirsiniz.
-Minimum sistem gereksinimlerini [https://help.ubuntu.com/community/Installation/SystemRequirements#Ubuntu_Desktop_Edition şu sayfadan] öğrenebilirsiniz.
-Ayrıca Ubuntu türevleri olan [[Xubuntu]], [[Lubuntu]] sürümleri Ubuntu'ya göre daha hafiftir. Sistem kaynaklarını fazla yormayan bu türevleri, eski bilgisayarlarda da rahatlıkla kullanılabilir.
-==== Nasıl edinebilirim? ====
+== Nasıl .rar biçminde arşivleme yapabilirim? ==
+Öncelikle belirtmek gerekir ki, Ubuntu'da oluşturacağınız arşiv dosyalarının hem Windows hem de Mac'de herhangi bir ek yazılım kurmadan kullanılabilmesini istiyorsanız bunun için .rar biçimini kullanmak zorunda değilsiniz, .zip biçiminini de kullanabileceğinizi unutmayın. Eğer yine de .rar biçimini tercih etmek isterseniz bunun için WinRar yazılımının resmi '''rar''' isimli paketini yükleyiniz. Bu paketi [[Synaptic Paket Yöneticisi]]'nde aratarak ya da komut satırı üzerinden <code>sudo apt-get install rar</code> kurabilirsiniz. Paketi kurduktan sonra artık Arşiv Yöneticisi yazılımını kullanarak .rar biçiminde yeni arşiv dosyaları üretebilirsiniz.
-Ubuntu'nun son sürümünü [http://www.ubuntu.com/getubuntu/download buradan] indirilebilirsiniz. İndirdiğiniz Ubuntu kalıp dosyasını [[Kurulum]] sayfasında anlatıldığı şekilde DVD'ye ya da bir USB belleğe yazdırarak kendi Ubuntu DVD'nizi ya da Ubuntu USB belleğinizi hazırlayabilirsiniz.
+== Dosya yöneticisinde konum (adres) çubuğu nasıl açılır? ==
-== Genel kullanım ==
+[[Dosyalar]] dosya yöneticisinde görüntülemekte olduğunuz dizinin konumu, tıklanabilir düğmeler şeklinde görüntülenir. Bu düğmeler, dosya yöneticisinde gezinirken alt ve üst dizinlere daha hızlı bir şekilde erişmenizi sağlar. Eğer konum çubuğunda gerçek adres bilgisini görmeye ihtiyacınız olursa bunun için klavyeden (Ctrl + L) tuş bileşimini kullanabilirsiniz.
-Ubuntu'yu yükledikten sonra ilk ayarlar için [[Kurulum#4. Kurulumdan sonra ilk ayarları yapın |Kurulum sonrası ilk ayarlar]] belgesini, Ubuntu'nun kullanımı ile ilgili temel düzeyde bilgileri edinmek için ise [[Windows'tan Ubuntu'ya geçiş]] belgesini okumanızı tavsiye ederiz.
+[[Dosya:Dosyalar - konum çubuğu.png |650px|center]]
-==== Şifre girmeden nasıl otomatik kullanıcı girişi yapabilirim? ====
+== Öntanımlı program - dosya ilişkilerini nasıl değiştirebilirim? ==
-Ubuntu kurulumunda kullanıcı tanımlama aşamasında otomatik kullanıcı girişi yapabilme ile ilgili bir seçenek vardır. Eğer bu seçeneği işaretlemediyseniz daha sonra [[Sistem Ayarları]] üzerinden de gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için "''Sistem Ayarları > Kullanıcı Hesapları > Kilidi Aç''" yolunu izleyip “Otomatik Giriş” seçeneğini "Açık" hâle getiriniz.
+Ubuntu'da ses, video, resim vb. herhangi bir dosyanın öntanımlı olarak hangi programla açılacağını belirlemek isteyebilirsiniz. Örneğin Mp3 dosyalarına çift tıkladığınızda [[v:VLC media player|VLC media player]] ile açılmasını isteyebilirsiniz. Gerekli ayarlamayı iki farklı yolla gerçekleştirebilirsiniz.
-==== Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını istiyorum, nasıl yapabilirim? ====
+<u>1. Yol</u>: “[[Ayarlar]] > Ayrıntılar > Öntanımlı Uygulamalar” yolunu izleyin. Orada “Müzik”seçeneğini VLC media player olarak işaretleyin.
-Nümerik tuş takımını açmaya yarayan Num Lock tuşunun bilgisayar açılışında otomatik olarak açılmasını istiyorsanız konu ile ilgili olarak ayrıtılı bilgi için lütfen [[Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını sağlamak]] maddesine bakınız.
-==== RAR biçimindeki dosyaları nasıl açabilirim? ====
+<u>2. Yol</u>: Herhangi bir Mp3 dosyasına sağ tıklayıp "''Özellikler > Birlikte''" Aç yolunu izleyin ve listeden VLC media player'ı seçip "''Öntanımlı olarak ayarla''" düğmesine tıklayın. Artık .mp3 uzantısına sahip tüm dosyalarınız öntanımlı olarak VLC player ile açılacaktır. Eğer .mp3 biçimi dışında farklı uzantılara sahip ses dosyalarınız varsa (.wav , .ogg gibi) o dosya türlerini de aynı şekilde VLC player ile ilişkilendirebilirsiniz.
-RAR biçimindeki dosyalarını açabilmek için ve RAR biçiminde arşivleme yapabilmek için sisteminizde '''''rar''''' isimli paketin kurulu olması gereklidir. Eğer kurulu değilse [[Ubuntu Yazılım Merkezi]]'ni açın. Arama kutucuğunu kullanarak "rar" isimli paketi kurun. Bu paketi kurduktan sonra artık sağ tıklama menüsü üzerinden .rar biçimli dosyaları açabilirsiniz ve .rar biçiminde arşivleme yapabilirsiniz.
+== Programların kullanıcı ayar verileri hangi dizinde bulunur? ==
+Kullandığınız programların kullanıcı verileri-ayar dosyaları {{bc|/home/kullanıcı_adınız/}} dizini altında gizli dosyalar halinde bulunmaktadır. Bu dosyaları görebilmek için öncelikle [[gizli dosyalar|şurada]] anlatıldığı gibi dosyaları görünür hale getirmelisiniz.
-==== Ubuntu (seçke) menüsünde geçmiş kayıdı tutulmasını istemiyorum, nasıl englelleyebilirim? ====
+Farklı programlara ilişkin kullanıcı ayar dosyaları, kullanıcı ev dizini altında farklı klasörler altında olabilir.
-Ubuntu uygulama başlatma menüsüne girdiğinizde, son açtığınız tüm dosyaların listelendiğini göreceksiniz. Bilgisayarınızı birden fazla kişi kullanıyorsa geçmiş kayıtlarının tutulmasını istemeyebilirsiniz.
+* [[Snap, Flatpak, AppImage, Deb, Rpm paket sistemleri|Deb]] biçiminde paketlenmiş pek çok programın kullanıcı ayar dosyaları {{bc|/home/kullanıcı_adınız/.config/}} dizini altında yer alır.
-Uygulama başlatma menüsündeki geçmiş bilgilerini silmek ve isterseniz yeni kayıtlar tutulmasını engellemek için "''[[Sistem Ayarları]] > Gizlilik''" yolunu izleyin.
+* Deb biçiminde paketlenmiş Mozilla Firfox'un kullanıcı ayar verilleri {{bc|/home/kullanıcı_adınız/.mozilla}} dizininde bulunur.
+* Deb biçiminde paketlenmiş bir çok KDE programının kullanıcı ayar verileri genellikle {{bc|/home/kullanıcı_adınız/.kde/share/}} dizininde yer alır.
+* [[Snap, Flatpak, AppImage, Deb, Rpm paket sistemleri|Snap]] biçiminde paketlenmiş uygulamaların kullanıcı ayar verileri ise yine kullanıcı ev dizini içerisinde {{bc|/home/kullanıcı_adınız/snap/}} dizini altında bulunur.
-Karşınıza gelen pencerede önce "''Geçmişi Sil''" düğmesine tıklayarak geçmiş kayıtlarını temizleyin. Geçmiş kayıtlarının tutulmasını tamamen engellemek için ise "''Kayıt Etkinliği''" düğmesini kapalı konumuna getirin. İsterseniz kayıt tutulmasını tamamen engellemek yerine Dosyalar ve Uygulamalar sekmeleri içinde yer alan seçenekleri kullanarak, hangi tür dosyaların ve hangi sabit disk bölümlerinin kayıtlarının tutulacağını belirleyebilirsiniz.
+= Çeşitli sorunlar ve çözümleri =
+== Ubuntu aşırı yavaş, kasılarak çalışıyor <!-- BU BAŞLIĞI LÜTFEN DEĞİŞTİRMEYİNİZ. BAŞLIĞA "Kurulum sorunları" SAYFASINDA BAĞLANTI VERİLMİŞTİR.--> ==
+[https://www.ubuntu.com/download/desktop Minimum sistem] gereksinimlerini karşıladığı halde Ubuntu’yu kurduğunuzda aşırı yavaş-kasılarak-donarak çalışan bir Ubuntu ile karşılaşıyorsanız ya da bilgisayarınız aşırı ısınıyorsa bu sorun muhtemelen, öntanımlı gelen ekran kartı sürücünüzün, sisteminiz ile uyumlu olmamasından kaynaklanıyordur. Sorunun daha nadir görülen bir diğer nedeni ise; sisteminizde öntanımlı görüntü sunucusu olarak Wayland kullanılıyor ise sisteminiz ile Wayland ile görüntü sunucusu arasındaki bir uyumsuzluktan kaynaklanabilir ([https://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=57761.0 örnek]).
-==== DNS adreslerini nasıl değiştirebilirim? ====
+Çözüm için öncelikle mümkünse tüm güncellemeleri yükleyin ardından sisteminizde kullanabilecek başka ekran kartı sürücü seçeneklerinin bulunup bulunmadığını kontrol etmek ve değiştirmek için “[[Yazılım ve Güncelleştirmeler]] > Ek Sürücüler" yolunu izleyip birkaç saniye bekleyin. Ayrıntılı bilgi için bkz. [[Ekran kartları]].
-DNS ayarlarını istereniz sadece kullandığınız bazı ağlar için değiştirebileceğiniz gibi tüm sistem genelinde de değiştirebilirsiniz.
-Konu ile ilgili detaylı bilgi edinmek için [[DNS adreslerini değiştirmek]] maddesine bakınız.
+Ekran kartı sürücüsünü yükleyip bilgisayarı yeniden başlattıktan sonra durumu kontrol edin. Eğer sorun devam ediyorsa öntanımlı görüntüsü sunucusu olarak [[Wayland ve Xorg arasında geçiş yapma|Wayland mı yoksa Xorg mu]] kullandığınızı kontrol edin. Eğer Wayland ise Xorg görüntü sunucusuna geçiş yapın.
-==== Dosya yöneticisinde adres (konum) çubuğu nasıl açılır? ====
+== Aynı bilgisayarda Windows ve Ubuntu kullananlarca sıkça sorulan sorular ==
+[[Windows'un yanına Ubuntu kurmak|Aynı bilgisayarda Windows ve Ubuntu]] kullanan kullanıcıların sıkça sorduğu bazı sorular ve sorunlar altta sıralanmıştır.
+* NTFS biçimli disk bölümlerine ulaşamıyorum.
+* Windows'un saatini ayarlamama rağmen geri kalıyor.
+* Windows’u yeniden yükledikten sonra açılış menüsü kayboldu, Ubuntu’ya ulaşamıyorum.
+* Açılıştaki Windows seçeneğini nasıl öntanımlı seçenek haline getirebilirim ve bekleme süresini nasıl değiştirebilirim?
-[[Nautilus]] dosya yöneticisinde görüntülemekte olduğunuz dizinin konumu, resimdeki gibi tıklanabilir düğmeler olarak gösterilmektedir. Bu düğmeler, dosya yöneticisinde gezinirken alt ve üst klasörlere daha hızlı bir şekilde erişmenizi sağlar.
+Tüm bu sorunların çözümünü ve daha fazlasını [[Windows'un yanına Ubuntu kurmak#Kurulum sonrası için önemli bilgiler ve ayarlamalar|Windows’un yanına Ubuntu kurmak]] sayfasından öğrenebilirsiniz.
-Eğer adres çubuğunda gerçek adres bilgisini görmeye ihtiyacınız olursa bunun için klavyeden (Ctrl + L) yapabilirsiniz ya da "Git" menüsünde yer alan "Konum" seçeneğine tıklayabilirsiniz.
+== Tekrar eden bir hata iletisi alıyorum, nasıl engelleyebilirim? ==
+Öncelikle, karşınıza gelen hata bildirim kutusundaki '''Ayrıntıları Göster''' düğmesine tıklayarak hangi programların hata verdiği konusunda bilgi alabilirsiniz. Bu hata iletileri çoğu zaman sisteminiz için ciddi bir sorun anlamına gelmez.
+[[Dosya:Hata iletisi.png|400px|center]]
+Tekrar eden hata iletilerinde resimde görüldüğü gibi "''İleride oluşabilecek bu türden hataları yok say''" şeklinde bir seçenek bunulabilir (bazı hata iletilerinde bu seçenek bulunmaz). Sisteminizde herhangi bir sorun gözlemlemiyorsanız bu seçeneği işaretleyerek söz konusu hata iletisinin tekrar etmesini önleyebilirsiniz. Ayrıca sistemdeki hata kayıtlarının bulunduğu dizin içeriğini silerek temizlemek için [[Uçbirim]]'de {{bc|sudo rm /var/crash/*}} komutu kullanılabilir.
-[[Dosya:Nautilus 01.png|620px]]
+Eğer otomatik hata raporu üretme aracı olan "Apport" yazılımı devre dışı bırakılarak hata bildirimleri tamamen kapatmak istenirse bunun için öncelikle {{bc|sudo -H gedit /etc/default/apport}} komutu girilir, açılan dosya içinde '''enabled'''=1 yazan yerdeki '''1''' değeri '''0''' yapılıp kaydedilir.
-==== Öntanımlı program - dosya ilişkilerini nasıl değiştirebilirim? ====
+== Ekran görüntüsü aldığımda yan yana iki ekran varmış gibi bir görüntü alıyorum ==
-[[Dosya:Ontanimli uygulama.png|300px|right]]
-Ubuntu'da bir ses, video ya da resim dosyasının öntanımlı olarak hangi programla açılacağını ayarlamak için şöyle bir yol izleyebilirsiniz. Örneğin MP3 dosyalarını [[VLC media player]] ile ilişkilendirmek istiyorsanız herhangi bir MP3 dosyasına sağ tıklayıp "''Özellikler > Birlikte''" Aç yolunu izleyin ve oradaki listeden VLC media player'ı seçip "''Öntanımlı olarak ayarla''" düğmesine tıklayın.
-Artık .mp3 uzantısına sahip tüm dosyalarınız öntanımlı olarak VLC player ile açılacaktır. Eğer .mp3 biçimi dışında farklı uzantılara sahip ses dosyalarınız varsa (.ogg , .wav gibi) o dosya türlerini de aynı şekilde VLC player ile ilişkilendirebilirsiniz.
+Masaüstünden bir ekran görüntüsü aldığınızda eğer resimdeki gibi, yan yana iki ekran şeklinde bir görüntü elde ediyorsanız (''kontrol etmek için klavyeden PrintScren tuşuna basıp Resimler dizinine bakın'') bu yapılandırma sorununu küçük bir ayarlama yaparak düzeltmeniz gereklidir. Çünkü bazı uygulamalar birinci ekranda değil ikinci ekranda açılabilir. Siz normalde birinci ekrana baktığınız için ikinci ekranda açılan uygulamayı göremezsiniz. Bu durumda o uygulamanın açılmadığını, bir sorun olduğunu düşünebilirsiniz... İkincil ekranı kapatmak için '''Ayarlar > Aygıtlar > Ekranlar''' yolunu izleyin. Eğer Ayarlar arayüzü karşınıza gelmiyorsa ikinci ekranda açılmış demektir. PrintScren tuşu ile ekran görüntüsü alıp resmi inceleyerek Ayarlar arayüzünün ikinci ekranın neresinde açılmış olduğunu gözlemleyin. Sonra fare imlecini masaüstünde en sağa götürüp görmediğiniz ekran üzerinde devam ederek Ayarlar penceresinin üst çubuğundan tutup sola doğru sürüklemeyi deneyin. Bir kaç deneme sonunda bunu yapabilirsiniz. Ayarlar'ı karşınıza getirdikten sonra sırasıyla '''Tek Ekran > Yerleşik Ekran > Uygula''' düğmelerine tıklayın.
-== Çeşitli sorunlar ve çözümleri ==
+[[Dosya:Çift monitor 01.png|center|thumb|x150px|Ekran görüntüsünde yan yana iki ekran var]]
-==== Masaüstüne ulaşamama ve genel sistem kurtarma yöntemleri ====
-Ubuntu'yu kullandıktan bir süre sonra örneğin kritik güncellemeleri yüklerken elektrik kesintisinin yaşanması sonrasında ya da ekran kartı sürücülerine elle müdahale ettikten sonra Ubuntu masaüstüne ulaşamayabilir. Ayrıca nadiren de düzgün bir şekilde tamamlanan "çekirdek güncellemesi" gibi kritik bir güncellemeden sonra bilgisayarı yeniden başlattığınızda masaüstüne ulaşılamama gibi bir durumla karşılaşılabilir. Bu gibi durumlarda, bilgisayar açılışında işletim sistemi seçme ekranındayken (yani [[GRUB]] menüsü ekranındayken) "Advanced options for Ubuntu" seçeneği kullanılarak Ubuntu'nun sunduğu kurtarma seçeneklerine ulaşılabilirsiniz. Kurtarma seçeneklerinin kullanımı hakkında detaylı bilgi için bakınız: [[Ubuntu'da sistem kurtarma]]
-==== NTFS biçimli disk bölümlerime ulaşamıyorum, nasıl çözebilirim? ====
+<!--== Yeni kurduğum bir program çalışmıyor, ne yapabilirim? ==
-Aynı bilgisayarda Windows ve Ubuntu kurup kullanıyorsanız, bazen Windows'u kullanırken elektrik kesintisi, reset düğmesine basma vb. bir sebeple Windows'u düzgün kapatmadığınız bir oturumdan sonra Ubuntu'yu açıp NTFS dosya biçimli disk bölümlerine erişmek istediğinizde erişiminizin engellenmesi normaldir.
+Yeni kurduğunuz bir program hiç çalışmıyor ya da sorunlu çalışıyor ise (önceleri çalışıp sonradan çalışmayan bir program değil) sorun aşağıdaki konular ile ilgili olabilir.
-Bu gibi durumlarda çözüm için bilgisayarı yeniden başlatıp Windows'u açıp normal bir şekilde kapatın. Bunu yaptığınızda sorun kendiliğinden ortadan kalkacaktır.
+Özellikle 3B grafik desteği gerektiren çeşitli uygulamalar ve oyunlar, ekran kartı için resmi sürücü paketinin kullanılmasına ihtiyaç duyarlar. Eğer [[Ekran kartları]] sayfasında detaylandırıldığı gibi ekran kartınızın resmi (sahipli) sürücü paketlerini yüklemediyseniz yükleyiniz.
-Benzer şekilde Windows üzerinde çalışırken NTFS biçimli bir taşınabilir USB diski güvenli kaldırmak yerine doğrudan USB kablosunu çekerseniz ve sonrasında bu aygıtı Ubuntu'da açmayı denerseniz yine aynı sorunla karşılaşırsınız. NTFS biçimli taşınabilir disk eğer bir başka bilgisayarda düzgün olmayan bir biçimde kaldırılmışsa ve elinizde hali hazırda Windows yüklü bir makine yok ise bu durumda [[NTFS biçimli disklerde erişim sorununun giderilmesi]] belgesinde anlatılan şekilde komutlar aracılığıyla sorunu çözebilirsiniz.
+Linux'ta uzun yıllar '''Xorg''' isimli geleneksel görüntüsü sunucusu yazılımı kullanılmıştır. Ancak Ubuntu'da 17.10 sürümü ile birlikte öntanımlı görüntüsü sunucusu olarak '''Wayland''' isimli yeni nesil görüntüsü sunucusu kullanılmaya başlamıştır. Ancak bazı uygulamalar, Wayland ile uyumlu olmadığı için çalışmayabilir. Çözüm için Ubuntu ile birlikte ikinci seçenek olarak yüklü gelen Xorg oturumuna geçiş yapabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için bakınız: [[Wayland ve Xorg arasında geçiş yapma]]-->
-==== "Erişim hatası, işleme izin verilmiyor" hatası alıyorum, nasıl çözebilirim? ====
+== Masaüstüme ulaşamazsam sistemi ve verilerimi nasıl kurtarabilirim? ==
-Eğer [[Nautilus]] dosya yöneticisi üzerinde bir yerden başka bir yere dosya taşıma/kopyalama yapmaya çalışıyor ve bu hatayı alıyorsanız Nautilus dosya yöneticisini şu şekilde açın: [[Uçbirim]] komut satırı penceresini açın ve {{bc|sudo nautilus}} komutunu verin.
+Ubuntu'yu kullandıktan bir süre sonra örneğin ekran kartı sürücülerine elle müdahale ettikten sonra ya da kritik güncellemeleri yüklerken elektriklerin kesilmesi nedeniyle Ubuntu masaüstüne ulaşamayabilirsiniz. Ayrıca öntanımlı gelen açık kaynak ekran kartı sürücüleri yerine kapalı kaynak sürücüleri kullanıyorsanız düzgün bir şekilde tamamlanan "çekirdek güncellemesi" gibi kritik bir sistem güncellemesinden sonra bilgisayarı yeniden başlattığınızda masaüstüne ulaşılamama gibi bir durumla karşılaşabilirsiniz. Bu gibi durumlarda aşağıdaki belgelerden yararlanabilirsiniz:
-Bu işlemi yaptığınızda yetkili kullanıcı haklarıyla donatılmış bir Nautilus dosya yöneticisi penceresi açılacaktır. Yapmak istediğiniz işlemi bir de bu pencere üzerinden yapmayı deneyin. Bu arada bu pencere üzeriden istediğiniz dizinlerin erişim haklarını da değiştirebilirsiniz.
+* Ekran kartı sürücü uyumsuzluklarına bağlı sorunlar için: [[Kapalı kaynak sürücüden açık kaynak sürücüye geri dönüş]]
+* Diğer sorunlar için: [[Ubuntu'da sistem kurtarma]]
-==== Çöp kutusunu boşaltırken erişim hatası alıyorum ====
+== Çöp kutusunu boşaltırken erişim hatası alıyorum ==
-Bu durumda Uçbirim komut satırı penceresini açın ve alttaki komutu girin ('''Uyarı:''' rm komutunu uygularken çok dikkatli olun, aksi takdirde istemediğiniz dosyaları silmek gibi bir durumla karşı karşıya kalabilirsiniz.)
+Bu durumda Uçbirim komut satırı penceresini açın ve alttaki komutu girin ('''Uyarı:''' rm komutunu uygularken çok dikkatli olun, aksi takdirde yanlışlıkla başka dosya ve dizinleri silebilirsiniz.)
 {{bc|sudo rm -rf ~/.local/share/Trash/files/*}}
-==== DVD'den kopyaladığım dosyalar kilitli, kilidi nasıl kaldırırım? ====
+== DVD'den kopyaladığım dosyalar kilitli, kilidi nasıl kaldırırım? ==
 Bu bir yetki sorunudur, bu sorunu aşabilmek için chmod komutu kulanılmalıdır.
-DVD'den kopyaladığınız dosyaları kulanabilmeniz için; [[Uçbirim]] komut satırı penceresini açın ve şu komutu verin;
+DVD'den kopyaladığınız dosyaları kullanabilmeniz için; [[Uçbirim]] komut satırı penceresini açın ve şu komutu verin;
 {{bc|sudo chmod 777 -R /kilitli/dosyaların/bulunduğu/konum}}
-Chmod komutu hakkında detaylı bilgi için bkz. [[Chmod komutu kullanımı‎]].
+Chmod komutu hakkında detaylı bilgi için bkz. [[Chmod komutu kullanımı]].
-==== Kullanıcı parolamı unuttum, ne yapabilirim? ====
+<!-- ALTTAKİ İÇERİĞİ GİZLEDİK. SANIRIM YETKİLİ KULLANICI PAROLASI UNUTULDUĞUNDA BU KADAR KOLAY SIFIRLANAMIYOR BKZ. http://e-bergi.com/y/Linuxta-unutulan-parola-sifre-nasil-degistirilir
+== Kullanıcı parolamı unuttum, ne yapabilirim? ==
-* Ubuntu'yu kurtarma modunda çalıştırın. Bunun için bilgisayar açılışında [[GRUB]] menüsündeki 2. seçenek olan "Ubuntu için gelişmiş seçenekler" seçeneğini kullanın, ardından gelen ekranda en üstteki "Kurtarma Kipi" seçeneğini kullanarak devam edin. Sonraki gelen ekranda "root" seçeneğini kullanarak yetkili kullanıcı komut satırınıa girin.
+* Ubuntu'yu kurtarma modunda çalıştırın. Bunun için bilgisayar açılışında [[GRUB]] menüsündeki 2. seçenek olan "Ubuntu için gelişmiş seçenekler" seçeneğini kullanın, ardından gelen ekranda en üstteki "Kurtarma Kipi" seçeneğini kullanarak devam edin. Sonraki gelen ekranda "root" seçeneğini kullanarak yetkili kullanıcı komut satırına girin.
 * Aşağıdaki komutu yazın (Not: Yeni parolanızı yazarken, parolanız nokta olarak bile gözükmeyecektir, bu normaldir, siz yeni parolanızı yazıp enter tuşuna tıklayın).
- mount -o rw,remount /
+:{{bc|mount -o rw,remount /}}
- passwd KULLANICI_ADINIZ
+:{{bc|passwd KULLANICI_ADINIZ}} (örneğin "passwd ahmet" gibi)
-Örneğin "passwd ahmet" gibi.
 * Yeni şifreniz ayarlandı, artık {{bc|reboot}} komutunu girerek bilgisayarı yeniden başlatabilirsiniz.
+-->
-== Diğer ==
+[[Kategori:Temel kategoriler| ]]
-==== Windows'u yeniden kurdum, Ubuntu'yu açtığım menü kayboldu ====
+[[Kategori:Ubuntu]]
-Eğer Windows yüklü bir bilgisayarda ikinci bir işletim sistemi olarak Ubuntu yüklediyseniz; Ubuntu'ya dokunmadan Windows'u her yeniden kurduğunuzda (formatladığınızda) bilgisayar açılışındaki işletim sistemi ekranı ortadan kaybolacak ve doğrudan doğruya Windows açılacaktır. Bu gibi durumlarda işletim sistemi seçme ekranını geri getirerek Ubuntu'ya ulaşabilmek için [[GRUB]] açılış önyükleme yazılımını onarmanız gerekecktir.
-Grub'u onarmak için [[Boot-Repair|Boot-Repair-Disk]] isimli Linux tabanlı Çalışan CD/USB'yi kullanabilirsiniz ya da diğer yöntemleri deneyebilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için bakınız: [[Grub önyükleyicisini onarmak]].
-==== Açılıştaki Windows seçeneğini nasıl öntanımlı seçenek haline getirebilirim?====
-Windows ve Ubuntu'nun yüklü olduğu bilgisayarlarda açılışda işlsetim sistemi seçme ekranında ([[GRUB]] menüsünde) 10 saniye boyunca herhangi bir tuşa basmadığınızda öntanımlı olarak Ubuntu açılır. Eğer öntanımlı olarak Windows'un açılmasını isterseniz ve ayrıca açılıştaki bekleme süresini değiştirmek isterseniz bu konular hakkında [[Açılış menüsü seçeneklerini değiştirmek]] sayfasından bilgi alabilirsiniz.

SSS: Revizyonlar arasındaki fark