Ubuntu Linux kurulum rehberi

Kurulum sayfasında anlatıldığı gibi Ubuntu Linux'un güncel sürümünü indirip bir USB belleğe ya da DVD'ye yazdırdıysanız artık Ubuntu kurulum aşamasına geçebilirsiniz. Bilgisayarınızda halihazırda Windows işletim sistemi yüklü ise, Ubuntu kurulumu sırasında onu silebileceğiniz gibi isterseniz Windows’u silmeden yanına Ubuntu’yu kurarak her iki işletim sistemini de kullanabilirsiniz. Bu belgede her iki durum da göz önüne alınarak gerekli bilgilere ve ilgili bağlantılara yer verilmiştir.

1. Bilgisayarınızı Ubuntu USB belleği ya da DVD'sinden başlatın

Bu işlemin nasıl yapılacağı Kurulum ana maddesinde açıklanmıştır.

2. Dil seçimini yapın

Bilgisayarı, Ubuntu USB belleği ya da DVD'si ile başlattıktan bir kaç dakika sonra alttaki kurulum ekranı sizi karşılayacaktır. Burada sol taraftaki listeden Türkçe dil seçeneğini seçtiğimizde resimdeki gibi Ubuntu'yu deneme ve kurma seçenekleri karşımıza gelir. Burada "Ubuntu'yu Kur" seçeneğine tıklayarak devam ediyoruz.

3. Klavye düzenini seçin

Sonrasında "Klavye düzeni"ni belirleme ekranı karşımıza gelir. Burada normal şartlarda klavye düzenimiz otomatik olarak belirleneceğinden genellikle herhangi bir işlem yapmamız gerekmez. Burada yer alan 'Klavye Düzenini Algıla' düğmesi de klavyenin algılanmasında kullanılabilir. Bir klavye dili seçtikten sonra burada yer alan kutucuğa klavyeden bazı Türkçe karakterler girerek söz konusu dilin doğruluğunu yani klavyenizle uyumluluğunu kontrol edebilirsiniz.

4. İnternet bağlantısı

Kurulum esnasında internete bağlanmanız biz zorunluluk değildir ancak tavsiye edilir. Bu aşamada eğer kablolu bir ağ bağlantınız varsa otomatik olarak bağlantı sağlanacaktır. Kablolu bağlantınız yoksa alttaki kablosuz bağlantı ekranı karşınıza gelir. İnternet bağlantısı sağlamanız halinde kurulum sırasında Türkçe dil paketleri otomatik olarak indirilerek kurulacaktır.

5. Güncelleştirme ve diğer yazılım seçimleri

Bu ekranda Normal kurulum seçeneği, Ubuntu'yu web tarayıcı, ofis yazılımı, çoklu ortam oynatıcı, e-posta istemcisi gibi temel masaüstü ihtiyaçlarna yönelik uygulamalarla birlikte tam teşekkülü bir şekilde kurar. Minimal kurulum seçeneği ise bir web tarayıcısı ve çekirden sistem araçlarından başka bir uygulama içermez.

Ubuntu yüklenirken güncelleştirmelleri indirin: Bu seçeneği işaretlerseniz kurulum sırasında güncelleştirmeler de indirilerek kurulacaktır. Bu kurulum işleminin bir miktar uzamasına yol açar ancak güncellemeleri kurulum esnasında yüklemeniz önemle tavsiye edilir.

Ekran kartı ve kablosuz ağ donanımı ile ek ortam biçimleri için üçüncü parti yazılımları kur: Bu seçeneği işaretlemeniz size önemli kolaylıklar sağlayacaktır. Bu seçenek, MP4, AVI gibi çeşitli çoklu ortam biçimlerini oynatabilmek için gerekli eklentileri, bazı ekran kartları ve kablosuz ağ donanımları için gerekli sürücüleri yükler. Bu eklentiler ve sürücüler genellikle lisanslarındaki kısıtlayıcı nitelikler nedeniyle, Ubuntu tarafından öntanımlı olarak yüklenmez.

Eğer bilgisayarınızını genel olarak internet erişiminin olmadığı bir ortamda kullanacaksanız, bu kutucuğu işaretlemeniz ayrıca bir önem kazanır. Çeşitli marka ekran kartlarının (Nvidia gibi) resmi sürücülerini bu aşamada ISO dosyasından bilgisayarınıza yüklenir.

6. Kurulum türünü seçin

Şimdi kurulumun en önemli aşamasında geldik. Bu aşamaya ilişkin alttaki ekran görüntüsü halihazırda Windows yüklü bir bilgisayardan alınmıştır.

Burada yer alan seçenekleri şöyle açıklayabiliriz.

• Ubuntu dağıtımını Windows işletim sisteminin yanına kur: Windows yüklü bir bilgisayarda Windows'u kaldırmadan yanına Ubuntu kurup ikisini de kullanabilmek isteyen kullanıcılar bu seçeneği kullanabileceği gibi aynı ekranda en aşağıda yer alan "Başka bir şey" seçeneğini de kullanabilirler. "Başka bir şey" seçeneği, ilk seçeneğe göre göre diskinizi daha detaylı ve esnek bir şekilde yapılandırmanıza olanak verir ancak bu seçeneğin kullanımı ilkine göre biraz karışık gelebilir. Windows'u kaldırmadan Ubuntu'nun kurulumu konusunda geniş bilgi için bakınız:

Windows'un yanına Ubuntu kurmak

UEFI modunda Ubuntu kurulumu

• Diski sil ve Ubuntu yükle: Bu seçenek Windows'u ve bilgisayarınızdaki belgeleri siler ve yerine Ubuntu'yu kurar.

• Ubuntu kurulumunu güvenlik için şifrele:Bu seçenek ile, kuruluma şifre ekleyerek kendimiz dışındakiler için erişimi ve müdahaleyi kontrol altına alabiliriz.

• Yeni Ubuntu kurulumunda LVM kullan: Bu seçenek ile boyutu genişletilebilir şekilde yapılandırılmış diske kurulum yaparız. Bu özel bir disk gerektirmez. Bu seçimi yaparsak diskimiz ileride verilere zarar vermeden diskimizin boyutunu arttırma özelliğine uygun olarak yapılandırılır.

• Deneysel: Diski sil ve ZFS kullan: Ubuntu'nun kurulacağı disk bölümü normalde ext4 biçiminde biçimlendirilir. Bu seçenek, ZFS biçiminde biçimlendirir. Ancak bu özellik geliştirilme aşamasında olup kullanılması tavsiye edilmez.

• Başka bir şey: Bu seçenek diski, kendi ihtiyaçlarınıza özel bir şekilde yapılandırmanıza imkan verir. Bu seçeneğin kullanımı ilk seferde biraz karışık gelebilir, buna karşın diski istediğiniz şekilde bölümlendirmenize ve Ubuntu'yu istediğiniz bölüme kurmanıza imkan verir. Bu seçeneği kullanırken bilmeniz gereken iki önemli nokta:

- Kullanıcı dosyalarınızı (Videolar, Resimler, Belgeler vb.) Ubuntu'yu kuracağınız disk bölümü dışında farklı bir bölümde muhafaza etmek istiyorsanız; bu amaç için bir disk bölümü oluşturduktan sonra o bölüme tıklayıp bağlanma noktasını resimdeki açılır menüden /home olarak seçin. Eğer bu seçimi yapmadan Ubuntu'yu kuracak olursanız Videolar, Resimler, Belgeler gibi varsayılan klasörler ile kullanıcının çeşitli programlardaki ayarlarını içeren dosyalar Ubuntu'nun kurulacağı disk bölümünde oluşacaktır.

- Ubuntu'yu kurmak istediğiniz disk bölümünün bağlanma noktasını daima / olarak seçmeniz gereklidir. (Bu işaret, kök dizin anlamındadır ve Linux dosya sistemi hiyerarşisinda başlangıç noktasını ifade eder.)

7. Konumunuzu seçin

Ardından "Neredesiniz?" sorusunun cevabını vereceğimiz ekran gelir. Burada Türkiye için "Istanbul" 'u seçebilirsiniz.

8. Kullanıcı adı ve parolanızı belirleyin

Bu aşamada bilgisayarımızın adını ve kullanıcı hesabımızın adını gireriz. Belirleyeceğimiz parola en az 6 karakter uzunluğunda olur ve harf, rakam, ?*- vb karakterler içerirse Ubuntu kurulumu parolamızı beğenir ve 'İyi Parola' der.

• Otomatik giriş yap: Ubuntu'yu her açtığınızda kullanıcı parolanızı girmeden doğrudan giriş yapmak istiyorsanız bu seçeneği işaretleyebilirsiniz. Bu seçeneği işaretlemeseniz bile Ubuntu'yu kurduktan sonra Ayarlar üzerinden de otomatik kullanıcı girişini etkinleştrebilirsiniz.

• Giriş yapmak için parola iste: Üstteki seçeneğin tersidir. Öntanımlı olarak bu seçenek işaretli gelir.

Ardından 'Devam Et' düğmesini kullandığımızda 'Sistem Kuruluyor' mesajı ile gelen "Kur" ekranı, kurulumu tamamlamak üzere işleme başlar.

9. Kurulumun bitmesini bekleyin

Kurulum tamamlandığında 'Kurulum Tamamlandı' mesajını alırız. 'Şimdi Yeniden Başlat' dedikten sonra artık Ubuntu'yu kullanmaya başlayabiliriz.

Dış bağlantılar

• Install Ubuntu desktop (ubuntu.com)