Yazılım ve Güncelleştirmeler

Bu sayfada yazılım kaynakları eklenmesi çıkarılması ile ilgili bir yazı yazacağım muhtemelen biraz sürecek. Bu süre içerisinde bu yazıyı lütfen kaldırmayın.

Yazılım kaynağı (depo) nedir?

Windows ya da Mac OS işletim sisteminde yazılım kurmak için yazılımın kurulum dosyasını ya da paketini internetten ya da CD/DVD gibi bir kaynaktan edinip kurmanız gerekir. Bu kurulum dosyalarının uzantıları Windows için genelde .exe, Mac OS için de .dmg şeklindedir. Ubuntu da ise genelde .deb paketlerini kullanır. Bu paketler Ubuntu ve açık kaynak geliştiricileri veya katkıcıları tarafından oluşturulur, depo olarak anılan sunucularda saklanır. Bu sunucuların adı da genelde depo ya da yazılım kaynağı olarak anılır. Kullanıcının güvenliği, sisteme zarar vermemesi ya da bir karışıklığa sebep olmaması için yazılımın, yazılım deposundan kurulması tavsiye edilir. Çünkü bir paket başka bir pakete bağımlı olabilir. Bu bağımlılıkları elle çözmek ise bazen çok karışık, içinden çıkılmaz bir hal alabilir.

Not: Genelde Linux özelde Ubuntu için çok çeşitli yazılım kurulum yöntemleri olmasına rağmen en kolay ve kullanıcı için tavsiye edilen yöntem budur.

Ubuntuya Yazılım Kaynağı eklemek

Yazılım kaynağı (depo) adresleri /etc/apt/sources.list dosyasında saklanmaktadır. Örnek dosya içeriği şu şekildedir,

# deb cdrom:[Ubuntu 10.10 _Maverick Meerkat_ - Release i386 (20101007)]/ maverick main restricted
# See http://help.ubuntu.com/community/UpgradeNotes for how to upgrade to
# newer versions of the distribution.

deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick main restricted
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick main restricted

## Major bug fix updates produced after the final release of the
## distribution.
deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-updates main restricted
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-updates main restricted

## N.B. software from this repository is ENTIRELY UNSUPPORTED by the Ubuntu
## team. Also, please note that software in universe WILL NOT receive any
## review or updates from the Ubuntu security team.
deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick universe
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick universe
deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-updates universe
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-updates universe

## N.B. software from this repository is ENTIRELY UNSUPPORTED by the Ubuntu 
## team, and may not be under a free licence. Please satisfy yourself as to 
## your rights to use the software. Also, please note that software in 
## multiverse WILL NOT receive any review or updates from the Ubuntu
## security team.
deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick multiverse
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick multiverse
deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-updates multiverse
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-updates multiverse

## Uncomment the following two lines to add software from the 'backports'
## repository.
## N.B. software from this repository may not have been tested as
## extensively as that contained in the main release, although it includes
## newer versions of some applications which may provide useful features.
## Also, please note that software in backports WILL NOT receive any review
## or updates from the Ubuntu security team.
# deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-backports main restricted universe multiverse
# deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-backports main restricted universe multiverse

## Uncomment the following two lines to add software from Canonical's
## 'partner' repository.
## This software is not part of Ubuntu, but is offered by Canonical and the
## respective vendors as a service to Ubuntu users.
# deb http://archive.canonical.com/ubuntu maverick partner
# deb-src http://archive.canonical.com/ubuntu maverick partner

## This software is not part of Ubuntu, but is offered by third-party
## developers who want to ship their latest software.
deb http://extras.ubuntu.com/ubuntu maverick main
deb-src http://extras.ubuntu.com/ubuntu maverick main

deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-security main restricted
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-security main restricted
deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-security universe
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-security universe
deb http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-security multiverse
deb-src http://tr.archive.ubuntu.com/ubuntu/ maverick-security multiverse

Ubuntuya yazılım kaynağı eklemek ya da varolan kaynakları aktif/pasif hale getirmek için yazılım kaynakları menüsünü kullanabilirsiniz. Yazılım kaynaklarını penceresini açmak içinse aşağıdakilerden herhangi birini kullanabilirsiniz,

• Ana Menü: Sistem > Yönetim > Yazılım kaynakları
• Synaptic: Sistem > Yönetim > Synaptic Paket Yöneticisi: > Ayarlar > Depolar
• Ubuntu Yazılım Merkezi: Uygulamalar > Ubuntu Yazılım Merkezi > Düzenle > Yazılım Kaynakları
• Çalıştır (alt+f2): > gksudo software-properties-gtk

Daha sonra parola sorduğunda kullanıcı parolanızı girin.

Ubuntu 10.10 ile kaybolan Yazılım Kaynakları menüsü

Yazılım kaynakları menüsü Ubuntu 10.10 ile menüde gizlenmiştir. Yeniden görünür hale getirmek için menünün düzenlenmesi gerekir. Menü düzenlemeyi açmak için, Uygulama Çalıştırdan (alt+f2) aşağıdaki komutu girin ve çalıştırın

alacarte

• Açılan pencerede solda en altta Yönetim'i tıklayın
• Sağ kısımda Yazılım Kaynaklarının yanındaki işareti seçili hale getirin.

ya da aşağıdaki yöntemi uygulayın

• Uygulamalar menüsüne sağ tıklayın
• Menüleri düzenleyi tıklayın
• Açılan pencerede solda en altta Yönetim'i tıklayın
• Sağ kısımda altta Yazılım Kaynaklarının yanındaki işareti seçili hale getirin.

Ubuntu Yazılımı sekmesi

Ubuntu Yazılım depolarını açmak

Ubuntu Resmi varsayılan yazılım kaynakları üçe ayrılmıştır, ve aşağıdaki gibidir daha fazla bilgi için

• Canonical destekli Açık Kaynak kodlu yazılım (main)
• Bakımı topluluk tarafından yapılan Açık Kaynak kodlu yazılım (universe)
• Aygıtlar için Kapalı Kaynak kodlu sürücüler (restricted)
• Telif hakkı ya da yasal sorunlar nedeniyle kısıtlanan yazılımlar (multiverse)

İnternetten indirilebilir: Sol tarafındaki seçim kutusu işaretli olan kaynak kullanılacağını (aktif) belirtir, işaretli olmayanlarsa kullanılmayacak (pasif) demektir. Buradan herhangi bir depoyu aktif/pasif hale getirip kapat tuşuna bastıktan sonra depoları güncellemek için sizi uyarakcaktır. Yenile tuşuna basarak Depoları güncellemelisiniz. Güncellemezseniz yaptığınız depo değişikliği aktif olmayacaktır.

İndirme Adresi: Örnekte Türkiye sunucusu gözükmektedir. Eğer herhangi bir sebepten bu adresi değiştirmek isterseniz listeden seçebilirsiniz.

DVD/CD-ROM'dan Kurulabilir: Bu kısımda ise sistemizde kurulu olan (örnekte 'Maverick Meerkat') sürümünün CD-ROM'unu kaynak olarak kullanabilirsiniz.