Takas alanını sonradan düzenleme-ekleme

Bu makalenin amacı kurulum sırasındaki takas (swap) alanı ayarlaması değildir; herhangi bir sorunla karşılaştığınızda tekrar takas (swap) alanını aktif hâle getirme veya yeni bir takas (swap) alanı ekleme anlatılacaktır.

Giriş

Takas alanı, belleğimiz yetmediğinde diskin bir bölümünden kullanılmak üzere ayrılmış sanal bellektir. Diskin ayrı bir bölümü olabileceği gibi disk üzerinde ayıracağımız bir dosya da olabilir. Genelde tavsiye olarak belleğin iki katı olması gerektiği söylense de bu tavsiye biraz gerilerde kalmıştır. Günümüzde belleklerin 256 MB ile 512 MB arasında olduğu göz önünde bulundurulursa, 512 MB veya 1 GB swap alanı oldukça fazladır. 300 MB'lık bir alan fazlasıyla işinizi görecektir. Ancak yine de bu miktarı belirlemek size bağlıdır. Bellek miktarınızı ve Linux'u hangi amaçla kullanacağınızı göz önünde bulundurarak bu miktarı ayarlamalısınız.

Takas(Swap) Bölümünü Yeniden Oluşturma

Herhangi bir sebepten dolayı takas(swap) bölümünüz bağlanmıyor ve free komutu şöyle bir sonuç döndürüyorsa:

Swap:       0          0     0

ilk denemeniz gereken komut

swapon

komutudur.

Bu komut ile takas(swap) bölümünüzü tekrar etkinleştirmeyi deneyebilirsiniz. Örneğin takas(swap) bölümünüzün /dev/hda4 olduğunu varsayalım. Kullanmanız gereken komut:

sudo swapon /dev/hda4 

komutudur.

Veya /etc/fstab dosyanızda tanımlanmış takas(swap) bölümünü etkin hale getirmek için

sudo swapon -a

komutu yeterlidir.

Bu komut ile sonuç alamadıysanız, kolları sıvayıp mkswap komutunu kullanmanız gerekecektir. Bizim zaten halihazırda bir takas(swap) bölümümüz (hda4) olduğu için

sudo mkswap /dev/hda4

komutu yeterli olacaktır. Tabi ki bu komutu

sudo swapon /dev/hda4

izlemelidir. Muhtemelen bu sorununuzu çözecektir. Bunun ötesinde bir sorun yaşarsanız, bu makaleden fazlasına ihtiyaç duyuyorsunuz demektir.

Yeni Bir Takas(Swap) Alanı Eklemek

Eğer sistemi kurarken bir takas(swap) alanı ayarlamadıysanız (yanlışlıkla veya başka bir sebepten ötürü) ya da ayarladığınız alan artık size yetmez olduysa rahatlıkla takas(swap) alanı ekleyebilirsiniz. Bunu iki farklı şekilde yapabilirsiniz:

1. Diskinizden yeni bir bölüm oluşturup, yukarıdaki şekilde takas(swap) alanı eklemek. Ancak bu durumda yeni bir disk bölümüne ihtiyacınız olacağı için (hda4 gibi) biraz zahmete katlanmalısınız. Bunun yerine daha kolay olan ikinci yolu izlemenizi tavsiye ederim.
2. Diskiniz üzerinde herhangi bir dosyayı takas(swap) alanı olarak kullanmak! Bölümleme yok! İşte nasıl olacağı.

Mantık basit, takas(swap) alanı olarak kullanılmak üzere bir dosya oluşturulur, sonra mkswap ile swap haline getirilir, swapon ile etkinleştirilir ve daha sonra /etc/fstab dosyasına eklenir. Sırasıyla izah edelim.

Öncelikle swap dosyamızı dd komutu ile oluşturmalıyız.

Swap olarak kullanılacak dosyanın boşluklar içermemesi gerekir. Bu yüzden başka türlü dosya oluşturulmamalıdır.

Bu komutu kullanmadan önce ne kadar takas(swap) alanı ayıracağımıza karar vermeliyiz. Örneğin 128 MB'lık takas(swap) alanı ayırmak için kullanılacak komut:

sudo dd if=/dev/zero of=/swapdosya bs=1024 count=131072

olmalıdır. Buradaki 131072, 128*1024 ile elde edilmiştir ve swapdosya yeni dosyamızın ismidir.

Yeni dosyamız oluştuktan sonra:

sudo mkswap /swapdosya

ile swap haline getirip,

sudo swapon /swapdosya

komutu ile etkinleştiririz.

Geriye bu dosyayı swap olarak kullanacağımızı belirtmek üzere /etc/fstab dosyasına eklemek kalır.

Dosyayı yazma yetkisi ile açmak için aşağıdaki komut yeterli olur:

sudo gedit /etc/fstab 

Hemen eski swap satırının altına (zorunlu değilsiniz):

/swapdosya               swap                    swap    defaults        0 0

satırını eklemeniz yeterli olacaktır.

Eğer

cat /proc/swaps

komutu ile yeni oluşturduğunuz dosyayı görebiliyorsanız her şey yolunda gitmiş demektir. Sistemi yeniden başlattığınızda yeni swap alanınız kendiliğinden bağlanmış olacaktır.

Tek Swap Bölümünü Birden Fazla Dağıtıma Bağlamak

Eğer birden fazla dağıtımınız varsa,bunlar için bir swap alanı yeterli olacaktır.Bunun için "blkid" komutunu kullanmalıyız ve her dağıtım için fstab dosyasında aynı ayarlamayı yapmalıyız.

sudo blkid

Çıktınız şuna benzer olacaktır:

user@AsusX61S:~$ sudo blkid<br>
[sudo] password for user:<br>
/dev/sda1: UUID="ced5e25f-18cd-4080-bcb0-5240a7416bb1" TYPE="ext4"<br>
/dev/sda3: UUID="36B4DF09B4DECA8F" LABEL="VistaOS" TYPE="ntfs"<br>
/dev/sda5: UUID="8E281E6C281E5395" LABEL="DEPO" TYPE="ntfs"<br>
/dev/sda6: UUID="ce6df56a-7091-497c-bad9-87db84bf961a" TYPE="ext3"<br>
/dev/sda7: UUID="48d8ef2c-a88e-409d-a5fa-b6ae33fde1bd" TYPE="swap"<br>
/dev/sda8: UUID="78cca8b7-39ea-4c5d-b256-d3424fd68fc2" TYPE="ext4"

Burada /dev/sda7 de swap bölümü görünüyor.Swap satırında UUID=48d8ef2c-a88e-409d-a5fa-b6ae33fde1bd bölümünü kendi ""blkid"" çıktınızdaki swap bölümü değerine göre fstab dosyasına belirli ayarları yaparak eklemeniz gerekmektedir.Örnek aşağıda kırmızı ve yeşil yazılarla belirtilmiştir.

sudo gedit /etc/fstab

# Entry for /dev/sda7 :
UUID=48d8ef2c-a88e-409d-a5fa-b6ae33fde1bd none swap sw 0 0
satırını aşağıdaki dosyadaki gibi none swap sw 0 0 değişikliği yaparak fstab dosyanıza eklemelisiniz.Sonuç olarak fstab dosyanız aşağıdakine benzer olmalıdır.

Dosya İçeriği

Dosya yolu:/etc/fstab

# /etc/fstab: static file system information. # # -- This file has been automaticly generated by ntfs-config -- # # <file system> <mount point> <type> <options> <dump> <pass> proc /proc proc defaults 0 0 # Entry for /dev/sda8 : UUID=78cca8b7-39ea-4c5d-b256-d3424fd68fc2 / ext4 errors=remount-ro 0 1 # Entry for /dev/sda7 : UUID=48d8ef2c-a88e-409d-a5fa-b6ae33fde1bd none swap sw 0 0 /dev/scd0 /media/cdrom0 udf,iso9660 user,noauto,exec,utf8 0 0 /dev/sda3 /media/VistaOS ntfs-3g defaults,locale=tr_TR.UTF-8 0 0 /dev/sda5 /media/DEPO ntfs-3g defaults,locale=tr_TR.UTF-8 0 0 /dev/sda6 /media/Debian ext3 auto,users,rw,exec 0 0

Burada dikkat edilmesi gereken,sahip olduğunuz Linux dağıtımlarını teker teker açarak o dağıtımın kendi fstab dosyasını düzenlemektir.Yani tek dağıtımdan diğer dağıtımlara swap bağlamak sağlıklı olmayabilir.