SSS: Revizyonlar arasındaki fark

Ubuntu Türkiye Wiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
("Ubuntu nedir?" bölümünü geliştir, Lisansından bahset, sürüm numaralarının ne anlama geldiğini belirt)
kDeğişiklik özeti yok
4. satır: 4. satır:
Ubuntu, [[Linux]] çekirdeğini temel alarak geliştirilen [[açık kaynak]] kodlu, [[özgür yazılım|özgür]] ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Masaüstü, sunucu ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilen türevleri bulunur. İlk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmış olup günümüzde dünya çapında en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır. Akıllı telefon ve tabletlere yönelik [[v:Ubuntu Touch|Ubuntu Touch]] türevi ise ilk kez Şubat 2015'te piyasaya sürülmüştür.
Ubuntu, [[Linux]] çekirdeğini temel alarak geliştirilen [[açık kaynak]] kodlu, [[özgür yazılım|özgür]] ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Masaüstü, sunucu ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilen türevleri bulunur. İlk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmış olup günümüzde dünya çapında en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır. Akıllı telefon ve tabletlere yönelik [[v:Ubuntu Touch|Ubuntu Touch]] türevi ise ilk kez Şubat 2015'te piyasaya sürülmüştür.


Ubuntu projesi, Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla [[v:Canonical Ltd.|Canonical Ltd.]] tarafından başlatılmış olup Canonical tarafından, gönüllü [[açık kaynak]] / [[özgür yazılım]] topluluğun desteği de alınarak geliştirilmektedir. Ubuntu hakkında ayrıntılı bilgi için [[Ubuntu]] maddesine bakabilirsiniz.
Ubuntu projesi, Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla [[v:Canonical Ltd.|Canonical Ltd.]] tarafından başlatılmış olup Canonical tarafından, gönüllü [[açık kaynak]] / [[özgür yazılım]] topluluğunun desteği de alınarak geliştirilmektedir. Ubuntu hakkında ayrıntılı bilgi için [[Ubuntu]] maddesine bakabilirsiniz.


==Ücretli midir?==
==Ücretli midir?==
10. satır: 10. satır:
Hayır, Ubuntu hem ev hem de işyerinde kullanım için tamamen ücretsiz olarak indirilebilir ve kullanılabilir. Ubuntu'yu, bir lisans kısıtlaması olmaksızın dilediğiniz sayıda bilgisayara kurabilir ve kullanabilirsiniz. Ayrıca yayınlanan güncellemeler için ve sürüm yükseltmek için hiçbir ücret ödemezsiniz.
Hayır, Ubuntu hem ev hem de işyerinde kullanım için tamamen ücretsiz olarak indirilebilir ve kullanılabilir. Ubuntu'yu, bir lisans kısıtlaması olmaksızın dilediğiniz sayıda bilgisayara kurabilir ve kullanabilirsiniz. Ayrıca yayınlanan güncellemeler için ve sürüm yükseltmek için hiçbir ücret ödemezsiniz.


Canonical Limited, Ubuntu'yu daima ücretsiz tutacağına dair söz vermektedir.<sup>([http://www.ubuntu.com/about/ kaynak])</sup> Ubuntu bünyesinde geliştirilen kodlar [[v:GNU Genel Kamu Lisansı|GNU Genel Kamu Lisansı]] isimli bir [[v:özgür yazılım|özgür yazılım]] lisansı ile lisanslanmıştır. Bu lisans Ubuntu'nun ücretli olmasına bir engel değildir ancak söz konusu kodlar kamu malıdır yani herkese aittir. Canonical, Ubuntu'nun yalnızca marka haklarına sahiptir.
Canonical Limited, Ubuntu'yu daima ücretsiz tutacağına dair söz vermektedir.<sup>([http://www.ubuntu.com/about/ kaynak])</sup> Ubuntu bünyesinde geliştirilen kodlar [[v:GNU Genel Kamu Lisansı|GNU Genel Kamu Lisansı]] isimli bir [[v:özgür yazılım|özgür yazılım]] lisansı ile lisanslanmıştır. Bu lisans Ubuntu'nun ücretli olmasına bir engel değildir ancak lisans gereğince söz konusu kodlar kamu malıdır yani herkese aittir. Canonical, Ubuntu'nun yalnızca marka haklarına sahiptir.


==Türkçe desteği var mıdır?==
==Türkçe desteği var mıdır?==
25. satır: 25. satır:
* İnternet erişimi tavsiye edilir
* İnternet erişimi tavsiye edilir


Gerekli minimum sistem gereksinimlerini karşılayamayan eski bilgisayarlar için, resmi olarak tanınan Ubuntu türevlerinden [[Xubuntu]] ya da [[Lubuntu]] kullanılabilir. Bu türevleri, hafif bir masaüstü ortamı (Xfce, LXDE) ile geldiklerinden dolayı epey düşük sistem kaynağı tüketirler.
Gerekli minimum sistem gereksinimlerini karşılayamayan eski bilgisayarlar için, resmi olarak tanınan Ubuntu türevlerinden [[v:Lubuntu|Lubuntu]] ya da [[v:Xubuntu|Xubuntu]]'yu kullanılabilir. Bu türevleri, hafif bir masaüstü ortamı (LXDE, Xfce) ile geldiklerinden dolayı epey düşük sistem kaynağı tüketirler.


== Nasıl edinebilirim? ==
== Nasıl edinebilirim? ==

11.33, 6 Mayıs 2016 tarihindeki hâli

Şablon:Konum

Proje hakkında

Ubuntu nedir?

Ubuntu, Linux çekirdeğini temel alarak geliştirilen açık kaynak kodlu, özgür ve ücretsiz bir işletim sistemidir. Masaüstü, sunucu ve akıllı telefonlara yönelik olarak geliştirilen türevleri bulunur. İlk kararlı masaüstü sürümü Ekim 2004'te yayınlanmış olup günümüzde dünya çapında en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır. Akıllı telefon ve tabletlere yönelik Ubuntu Touch türevi ise ilk kez Şubat 2015'te piyasaya sürülmüştür.

Ubuntu projesi, Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcılarının günlük yaşamının bir parçası haline gelmesi amacıyla Canonical Ltd. tarafından başlatılmış olup Canonical tarafından, gönüllü açık kaynak / özgür yazılım topluluğunun desteği de alınarak geliştirilmektedir. Ubuntu hakkında ayrıntılı bilgi için Ubuntu maddesine bakabilirsiniz.

Ücretli midir?

Hayır, Ubuntu hem ev hem de işyerinde kullanım için tamamen ücretsiz olarak indirilebilir ve kullanılabilir. Ubuntu'yu, bir lisans kısıtlaması olmaksızın dilediğiniz sayıda bilgisayara kurabilir ve kullanabilirsiniz. Ayrıca yayınlanan güncellemeler için ve sürüm yükseltmek için hiçbir ücret ödemezsiniz.

Canonical Limited, Ubuntu'yu daima ücretsiz tutacağına dair söz vermektedir.(kaynak) Ubuntu bünyesinde geliştirilen kodlar GNU Genel Kamu Lisansı isimli bir özgür yazılım lisansı ile lisanslanmıştır. Bu lisans Ubuntu'nun ücretli olmasına bir engel değildir ancak lisans gereğince söz konusu kodlar kamu malıdır yani herkese aittir. Canonical, Ubuntu'nun yalnızca marka haklarına sahiptir.

Türkçe desteği var mıdır?

Ubuntu'nun %99'luk kısmı Türkçe dil desteğine sahiptir. Ubuntu ile gelen uygulamaların da birçoğu Türkçe dil desteğine sahiptir. Türkçe dil paketleri, Ubuntu kurulumu sırasında otomatikman İnternetten indirilerek kurulmaktadır, Ubuntu kurulumu sırasında dil paketlerini kurmasanız bile kurulm sonrasında Sistem Ayarları > Dil Desteği (İngilizce: System Settings > Language Support) yolunu izleyerek Türkçe dil paketlerini yükleyebilirsiniz. Türkçe dil desteği konusunda ayrıntılı bilgi için bakınız: Türkçe dil desteği ayarları

Ubuntu benim bilgisayarım için uygun mudur?

Ubuntu için tavsiye edilen minimum sistem gereksinimleri şöyledir:kaynak

  • 2 GHz çift çekirdek işlemci
  • 2 GB RAM bellek
  • 25 GB boş sabit disk alanı
  • İnternet erişimi tavsiye edilir

Gerekli minimum sistem gereksinimlerini karşılayamayan eski bilgisayarlar için, resmi olarak tanınan Ubuntu türevlerinden Lubuntu ya da Xubuntu'yu kullanılabilir. Bu türevleri, hafif bir masaüstü ortamı (LXDE, Xfce) ile geldiklerinden dolayı epey düşük sistem kaynağı tüketirler.

Nasıl edinebilirim?

Ubuntu'nun son yayınlanan masaüstü sürümünü buradan indirebilirsiniz. İndirdiğiniz Ubuntu kalıp dosyasını Kurulum sayfasında anlatıldığı şekilde boş bir DVD'ye ya da bir USB belleğe yazdırarak kendi Ubuntu DVD'nizi ya da Ubuntu USB belleğinizi hazırlayabilirsiniz.

Sürüm numaraları neyi ifade eder?

Sürüm numaraları, çıktığı yıl ve ayı işaret eder. Örnek olarak Ubuntu 4.10 sürümü, 2004 yılının 10'uncu ayında sunulmuştu. Sürümün kod adları belirlenirken birinci sözcük sıfat, ikinci sözcük de kimi zaman mitolojik özellikler taşıyan bir hayvan adı olarak belirlenmektedir. Ayrıca sıfat ve isim aynı harfle başlamaktadır. Bir kaç örnek: Hoary Hedgehog (Saygıdeğer Kirpi), Breezy Badger (Umursamaz Porsuk), Hardy Heron (Cüretkar Balıkçıl), Natty Narwhal (Zarif Denizgergedanı)

Ubuntu sürümleri kaç yıl desteklenir? LTS sürüm ne demektir?

Ubuntu'nun, hem masaüstü hem de sunucu sistemler için her altı ayda bir yeni sürümü yayınlanır. Her 24 ayda (iki yılda) bir yayınlanan sürümler, LTS sürüm olarak tanımlanır. LTS; (İngilizce açılımı: "Long Term Support") Uzun Süreli Destek sürümlerine verilen addır. LTS sürümlere 5 yıl boyunca güncelleme desteği sunulmaktadır. LTS olmayan yani “ara sürüm” olarak tanımlayabileceğimiz sürümlere ise dokuz ay boyunca güvenlik yamaları, geliştirmeleri ve yazılım güncelleştirmeleri desteği sunulmaktadır.

LTS mi yoksa ara sürüm mü tercih etmeliyim?

Ubuntu'nun resmi sitesindeki Download sayfasında bazı dönemlerde iki çeşit sürümle karşılaşabilirsiniz. Bunlardan birinin yanında "LTS" yazar, diğer ise ara sürümdür. Bir önceki başlıkta belirttiğimiz üzere LTS sürümler 5 yıl boyunca sürüm yükseltme gerektirmeksizin desteklenirler. Ara sürümler ise 9 ay desteklenir, bu sürenin sonunda güncelleme almaya devam edebilmesi sürüm yükseltme işlemine tabi tutulması gereklidir.

LTS sürümler oldukça kararlıdır fakat güncellik olarak uygulamaları geriden takip etmektedir. Eğer beş sene boyunca yükseltme veya yeniden kurulum ihtiyacı hissetmeden kararlı bir sürüm kullanmak istiyorsanız LTS sürümü seçebilirsiniz. Ara sürümler ise mümkün olan en güncel paketleri barındırır, buna bağlı olarak da hata yaşanması ihtimali LTS sürümlere göre daha fazladır. Ara sürümlerin dokuz aydan sonra güncelleme alabilmesi için sürüm yükseltme işlemine tabi tutulması gerekir. Sürüm yükseltme işlemi de sistemin kararlılığını ayrıca olumsuz etkileyebilir. Yenilikleri takip etmek ve uygulamaların en güncel sürümlerini kullanmak istiyorsanız ara sürümü tercih edebilirsiniz.


Genel kullanım

Şablon:Bilgi notu

"C:, D:" gibi sabit disk bölümlerim nerede?

Dosya yöneticisinde aygıtlar bölümü

Ubuntu'da (genel olarak Linux'ta) sabit disk bölümleriniz Windows'taki gibi C, D gibi harfleri ile değil farklı bir şekilde adlandırılırlar.

Ubuntu'da, bilgisayarınızdaki mevcut sabit disk bölümlerine, USB bellek, CD/DVD gibi bilgisayarınıza bağlı tüm depolama ortamlarına, dosya yöneticisi arayüzünde sol taraftaki "Aygıtlar" bölümünden kolayca ulaşabilirsiniz ve sistemden kaldırabilirsiniz. Ayrıca tüm bu depolama ortamlarına dosya sisteminde /mnt veya /media dizinleri üzerinden de erişebilirsiniz.

Açılışta şifre girmeden nasıl otomatik kullanıcı girişi yapabilirim?

Ubuntu kurulumunda kullanıcı tanımlama aşamasında otomatik kullanıcı girişi yapabilme ile ilgili bir seçenek vardır. Eğer bu seçeneği işaretlemediyseniz daha sonra Sistem Ayarları üzerinden de gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için "Sistem Ayarları > Kullanıcı Hesapları > Kilidi Aç" yolunu izleyip “Otomatik Giriş” seçeneğini "Açık" hâle getiriniz.

Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını istiyorum, nasıl yapabilirim?

Nümerik tuş takımını açmaya yarayan Num Lock tuşunun bilgisayar açılışında otomatik olarak açılmasını istiyorsanız ayrıtılı bilgi için lütfen Num Lock'un açılışta otomatik açılmasını sağlamak maddesine bakınız.

RAR arşiv dosyaları nasıl kullanabilirim?

RAR biçimindeki dosyalarını açabilmek ve RAR biçiminde arşivleme yapabilmek için sisteminizde unrar ve rar paketlerinin kurulu olması gereklidir. unrar eklentisi "ubuntu-restricted-extras" yani "Ubuntu Kısıtlı İlaveleri" paketi içinde de yer almaktadır, eğer bu paketi daha önceden kurduysanız unrar sistemize kurulmuş demektir. "rar" paketini de Yazılımlar paket yöneticisi arayüzünde aratarak kolayca yükleyebilirsiniz. Bu paketleri kurduktan sonra artık sağ tıklama menüsü üzerinden .rar biçimli dosyaları açabilirsiniz ve .rar biçiminde arşivleme yapabilirsiniz. Rar desteği için kullanılan rar ve unrar paketleri WinRar yazılımının resmi Linux sürümüdür.

Microsoft TrueType yazı tiplerini nasıl sisteme eklerim?

Times New Roman, Arial gibi Microsoft TrueType yazı tiplerini Ubuntu'ya eklemek için Yazılımlar arayüzü üzerinden "ubuntu-restricted-extras" (Ubuntu kısıtlı ilaveleri) paketini ya da sadece TrueType yazı tiplerini içeren "msttcorefonts" paketini kurmanız yeterlidir (kurulum sırasında karşınıza bir lisans sözleşmesi çıkacak ve onaylamanızı isteyecektir). Yükledikten sonra örneğin bir LibreOffice Writer penceresi açıp yazı tipi bölümüne girerek Times New Roman, Arial gibi yazı tiplerinin gelip gelmediğini kontrol edebilirsiniz.

Seçke menüsünde geçmiş kayıdı tutulmasını nasıl önleyebilirim?

Masaüstünde sol üst köşedeki Ubuntu düğmesi "seçke" düğmesi olarak adlandırılmaktadır. Seçke menüsüne girdiğinizde son açtığınız tüm dosyaların listelendiğini göreceksiniz. Seçke menüsünde listelenen tüm geçmiş kayıtlarını silmek ve isterseniz yeni kayıtlar tutulmasını engellemek için gerekli ayarlamaları "Sistem Ayarları > Güvenlik & Gizlilik > Dosyalar ve Uygulamalar" yolu üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için Seçke ve başlatıcı kullanımı maddesine bakabilirsiniz.

Dosya yöneticisinde adres (konum) çubuğu nasıl açılır?

Dosyalar dosya yöneticisinde görüntülemekte olduğunuz dizinin konumu, resimdeki gibi tıklanabilir düğmeler olarak gösterilmektedir. Bu düğmeler, dosya yöneticisinde gezinirken alt ve üst klasörlere daha hızlı bir şekilde erişmenizi sağlar.

Eğer adres çubuğunda gerçek adres bilgisini görmeye ihtiyacınız olursa bunun için klavyeden (Ctrl + L) yapabilirsiniz ya da "Git" menüsünde yer alan "Konum" seçeneğine tıklayabilirsiniz.

Nautilus 01.png

Öntanımlı program - dosya ilişkilerini nasıl değiştirebilirim?

Ubuntu'da bir ses, video ya da resim dosyasının öntanımlı olarak hangi programla açılacağını ayarlamak için şöyle bir yol izleyebilirsiniz. Örneğin MP3 dosyalarını VLC media player ile ilişkilendirmek istiyorsanız herhangi bir MP3 dosyasına sağ tıklayıp "Özellikler > Birlikte" Aç yolunu izleyin ve oradaki listeden VLC media player'ı seçip "Öntanımlı olarak ayarla" düğmesine tıklayın.

Artık .mp3 uzantısına sahip tüm dosyalarınız öntanımlı olarak VLC player ile açılacaktır. Eğer .mp3 biçimi dışında farklı uzantılara sahip ses dosyalarınız varsa (.wav , .ogg gibi) o dosya türlerini de aynı şekilde VLC player ile ilişkilendirebilirsiniz.

Başlatıcı çubuğu nasıl ekranın altına taşıyabilirim?

Ubuntu'nun 16.04 LTS sürümü ile beraber başlatıcı çubuğu, ekranın altına taşıyabilme desteği gelmiştir. Bu ayarlamayı Unity Tweak Tool aracını yükleyip; Başlatıcı > Pozisyon > Altta yolunu izleyerek gerçekleştirebilirsiniz. Eğer herhangi bir ek yazılım kurmadan bu işlemi gerçekleştirmek isterseniz Uçbirim komut satırı penceresinde alttaki komutu kullanabilirsiniz;

gsettings set com.canonical.Unity.Launcher launcher-position Bottom

Eski haline getirmek için ise alttaki komutu kullanabilirsiniz;

gsettings set com.canonical.Unity.Launcher launcher-position Left


Çeşitli sorunlar ve çözümleri

Nedir bu uçbirim, terminal, konsol?

Linux'da, grafiksel masaüstü ortamını terk etmeden bir pencere üzerinden komutlar girmeye yarayan komut satırı pencereleri uçbirim, konsol ya da terminal gibi isimlerle anılmaktadır. Masaüstü kullanıcılarına hitap eden bir işletim sistemi olan Ubuntu'da komut satırı araçlarının kullanılmasına genel olarak gerek yoktur. Ancak bazı durumlarda komut satırı kullanmaya zorunlu olarak ihtiyaç duyulabilir. Örneğin bir hatanın tespiti için ve çözümlenmesi için komut satırı kullanmak zorunlu olabilir.

Ubuntu'da komut satırına erişmek için Uçbirim ismiyle anılan bir uygulama (orijinal adıyla "GNOME Terminal") yüklü gelmektedir. Uçbirimi açmak için klavyeden doğrudan (Ctrl+Alt+T) tuş bileşimini kullanabilirsiniz ya da seçke menüsünde arama kutucuğuna uçbirim yazıp aratabilirsiniz. Bkz. Uçbirim.

Çalışan süreçleri nasıl görüntüleyebilir ve sonlandırabilirim?

Sistemde çalışan süreçleri görüntülemek ve cevap vermeyen bir işlemi sonlandırmak için Ubuntu ile birlikte gelen Sistem Gözlemcisi programı kullanılmaktadır. Cevap vermeyen bir programı Sistem Gözlemcisi arayüzünü açarak sonlandırabileceğiniz gibi bunun yerine xkill komutuna bir kısayol tanımlayarak çok daha pratik bir şekilde programları sonlandırabilirsiniz. "xkill" kullanıldığında fare imleci bir çarpı işareti şeklini alır. Bu çarpı işareti ile istediğiniz pencereye tılayarak o programı anında sonlandırabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için bkz. Sistem Gözlemcisi.

xkill'i Alt + F2 komut satırına yazarak kullanabileceğiniz gibi bu komut için bir kısayol da tanımlayabilirsiniz (mesela Ctrl + Alt + Gerisil gibi). Bunun için "Sistem Ayarları > Klavye > Kısayollar > Özel Kısayollar" yolunu izleyin ve orada (+) (ekle) simgesine tıklayın. Açılan kutucukta “Adı” bölümüne herhangi bir şey yazabilirsiniz. Mesela "Sonlandırıcı" yazın, “Komut” kısmına ise "xkill" yazıp "Uygula" tuşuna basın. Ardından "Devre dışı" yazan yere çift tıklayarak "Yeni Kısayol" ibaresini ortaya çıkarın ve son olarak, kullanmak istediğiniz kısayola klavyeden tıklayın.

Masaüstüme ulaşamazsam sistemimi ve verilerimi nasıl kurtarabilirim?

Ubuntu'yu kullandıktan bir süre sonra örneğin kritik güncellemeleri yüklerken elektrik kesintisinin yaşanması sonrasında ya da ekran kartı sürücülerine elle müdahale ettikten sonra Ubuntu masaüstüne ulaşamayabilir. Ayrıca nadiren de olsa düzgün bir şekilde tamamlanan "çekirdek güncellemesi" gibi kritik bir güncellemeden sonra bilgisayarı yeniden başlattığınızda masaüstüne ulaşılamama gibi bir durumla karşılaşılabilir. Bu gibi durumlarda, bilgisayar açılışında işletim sistemi seçme ekranındayken (yani GRUB menüsü ekranındayken) "Advanced options for Ubuntu" seçeneği kullanılarak Ubuntu'nun sunduğu kurtarma seçeneklerine ulaşılabilirsiniz. Kurtarma seçeneklerinin kullanımı hakkında detaylı bilgi için bakınız: Ubuntu'da sistem kurtarma

Bir program sonradan sorun verip çalışmaz ise ne yapabilirim?

Ubuntu'da kullandığınız bir program sonradan sorun çıkarıp çalışmaz hale gelirse çözüm olarak o programı kaldırıp yeninden kurmak aklınıza gelebilir. Ancak bir programın kaldırılıp yeniden kurulması işlemi, sorunu çözme adına pek bir şeyi değiştirmemektedir. Bu gibi durumlarda yapabilecekleriniz hakkında ayrıntılı bilgi için Sorunlu programı hayata döndürmek maddesine bakabilirsiniz.

Bilgisayarı her açtığımda bir hata iletisi alıyorum, nasıl kurtulabilirim?

Ubuntu'yu açtığınızda ya da sonrasında herhangi bir hata iletisi aldığınızda, hata bildirim kutusunda yer alan “Detaylar” düğmesine tıklayarak hangi programların hata verdiği hkkında bilgi alabilirsiniz. Sisteminizde ciddi bir sorun olmadığı halde tekrar edip duran hata iletilerinden kurtulmak için Uçbirim'de alttaki komutu kullanmayı deneyebilirsiniz. Bu komut, sistemde hata kayıtlarının tutulduğu dizinin içeriğini silerek temizlemektedir.

sudo rm /var/crash/*

Eğer bu komutu kullanmanıza rağmen aynı hata iletileri gelmeye devam ederse, otomatik hata raporu üretme aracı olan "Apport" yazılımını devre dışı bırakarak hata bildirilmlerini tamamen kapatma yoluna gidebilirsiniz. Bunun için öncelikle alttaki komutu girin;

gksu gedit /etc/default/apport

devamında açılan dosya içinde "enabled=1" yazan yerdeki 1 değerini 0 yapın, dosyayı kaydederek kapatın.

NTFS biçimli disk bölümlerime ulaşamıyorum, nasıl çözebilirim?

Bilgisayarınızda Windows ve Ubuntu (Linux) kullanıyorsanız; Windows'u uyku modunda bırakıp Ubuntu'yu açarsanız ya da Windows'u hatalı kapattığınız (reset vb.) bir oturumdan sonra Ubuntu'yu açarsanız Ubuntu üzerinden NTFS biçimli disk bölümlerine erişmek istediğinizde erişimi engelleyen bir ileti ile karşılaşabilirsiniz. Ayrıca bilgisayarınızda Windows yüklü olmasa bile Windows yüklü bir başka bilgisayarda güvenli kaldır seçeneği kullanılmadan sistemden ayrılmış NTFS biçimli taşınabilir USB diski Ubuntu'ya takıp açmak istediğinizde erişim problemiyle karşılaşabilirsiniz. Tüm bunlar aslında bir hata değil Windows'un bir güvenlik önleminin sonucudur.

Bu sorunların pek çoğu basit bir şekilde Windows'un bir kere normal şekilde açılıp kapatılmasıyla ve Windows'un hızlı başlatma özelliği kapatılarak çözülebilmektedir. Ayrıntılı bilgi için bakınız: NTFS biçimli disklere erişim sorununun giderilmesi

Çok eski sayılmayacak bilgisayarıma Ubuntu kurdum ancak Ubuntu aşırı yavaş çalışıyor!

Minimum sistem gereksinimlerini karşıladığı halde aşırı yavaş-kasılarak çalışan bir Ubuntu ile karşılaşıyorsanız bu sorun muhtemelen, öntanımlı gelen ekran kartı sürücünüzün, sisteminiz ile uyumlu olmamasından kaynaklanıyordur. Çözüm için öncelikle tüm güncellemeleri yükleyin ardından sisteminizde kullanabilecek başka ekran sürücü seçeneklerinin bulunup bulunmadığını kontrol etmek ve değiştirmek için "Sistem Ayarları > Yazılım & Güncellemeler > Ek Sürücüler" yolunu izleyin. Ayrıntılı bilgi için bkz. Ekran kartları. Sorunu çözemezseniz Ubuntu-tr Forum sayfalarında yardım almayı deneyebilirsiniz.

"Erişim hatası, işleme izin verilmiyor" hatası alıyorum, nasıl çözebilirim?

Eğer Dosyalar dosya yöneticisi üzerinde bir yerden başka bir yere dosya taşıma/kopyalama yapmaya çalışıyor ve bu hatayı alıyorsanız dosya yöneticisini şu şekilde açın: Uçbirim komut satırı penceresini açın ve sudo -H nautilus komutunu verin.

Bu işlemi yaptığınızda yetkili kullanıcı haklarıyla donatılmış bir dosya yöneticisi penceresi açılacaktır. Yapmak istediğiniz işlemi bir de bu pencere üzerinden yapmayı deneyin. Bu arada bu pencere üzeriden istediğiniz dizinlerin erişim haklarını da değiştirebilirsiniz.

Çöp kutusunu boşaltırken erişim hatası alıyorum

Bu durumda Uçbirim komut satırı penceresini açın ve alttaki komutu girin (Uyarı: rm komutunu uygularken çok dikkatli olun, aksi takdirde istemediğiniz dosyaları silmek gibi bir durumla karşı karşıya kalabilirsiniz.)

sudo rm -rf ~/.local/share/Trash/files/*

DVD'den kopyaladığım dosyalar kilitli, kilidi nasıl kaldırırım?

Bu bir yetki sorunudur, bu sorunu aşabilmek için chmod komutu kulanılmalıdır.

DVD'den kopyaladığınız dosyaları kulanabilmeniz için; Uçbirim komut satırı penceresini açın ve şu komutu verin;

sudo chmod 777 -R /kilitli/dosyaların/bulunduğu/konum

Chmod komutu hakkında detaylı bilgi için bkz. Chmod komutu kullanımı.

Kullanıcı parolamı unuttum, ne yapabilirim?

  • Ubuntu'yu kurtarma modunda çalıştırın. Bunun için bilgisayar açılışında GRUB menüsündeki 2. seçenek olan "Ubuntu için gelişmiş seçenekler" seçeneğini kullanın, ardından gelen ekranda en üstteki "Kurtarma Kipi" seçeneğini kullanarak devam edin. Sonraki gelen ekranda "root" seçeneğini kullanarak yetkili kullanıcı komut satırınıa girin.
  • Aşağıdaki komutu yazın (Not: Yeni parolanızı yazarken, parolanız nokta olarak bile gözükmeyecektir, bu normaldir, siz yeni parolanızı yazıp enter tuşuna tıklayın).
mount -o rw,remount /
passwd KULLANICI_ADINIZ (örneğin "passwd ahmet" gibi)
  • Yeni şifreniz ayarlandı, artık reboot komutunu girerek bilgisayarı yeniden başlatabilirsiniz.


Diğer

Windows'u yeniden kurduktan sonra açılış menüsü kayboldu, Ubuntuya ulaşamıyorum!

Eğer Windows yüklü bir bilgisayarda ikinci bir işletim sistemi olarak Ubuntu yüklediyseniz; Ubuntu'ya dokunmadan Windows'u her yeniden kurduğunuzda (formatladığınızda) bilgisayar açılışındaki işletim sistemi ekranı ortadan kaybolacak ve doğrudan doğruya Windows açılacaktır. Bu gibi durumlarda işletim sistemi seçme ekranını geri getirerek Ubuntu'ya ulaşabilmek için GRUB açılış önyükleme yazılımını onarmanız gerekecektir. Ayrıntılı bilgi için bakınız: Grub önyükleyicisini onarmak (yeniden kurmak).

Açılıştaki Windows seçeneğini nasıl öntanımlı seçenek haline getirebilirim?

Windows ve Ubuntu'nun yüklü olduğu bilgisayarlarda açılışda işlsetim sistemi seçme ekranında (GRUB menüsünde) 10 saniye boyunca herhangi bir tuşa basmadığınızda öntanımlı olarak Ubuntu açılır. Eğer öntanımlı olarak Windows'un açılmasını isterseniz ve ayrıca açılıştaki bekleme süresini değiştirmek isterseniz bu konular hakkında Grub açılış menüsü seçeneklerini değiştirmek sayfasından bilgi alabilirsiniz.

Paket bağımlılığı ne demektir?

Windows işletim sisteminde program kurulum dosyaları (.exe dosyaları); o programın kurulumu ve çalışması için gerekli her türlü kütüphane dosyasını da bünyesinde barındırır. Ubuntu gibi Linux tabanlı işletim sistemlerinde ise programın kurulum dosyası (Ubuntu için .deb dosyası); o programın kurulması ve çalışması için gerekli bağımlılık dosyalarını (kütüphane dosyası vb.) barındırmaz. Bu nedenle Ubuntu'da bir programın kurulabilmesi için daha başka bazı programların da kurulmuş olması gereklidir. İşte Linux'ta herhangi bir yazılımı kurabilmek ya da çalıştırabilmek için ihtiyaç duyulan diğer tüm paketlere bağımlılık adı verilir. Her programın kendine has bağımlı olduğu paketler olabilir. Bağımlı olunan peketlerin bir kısmı sistemde hazır yüklü olabilir. Kurulmak istenen yazılım sürümü ile bağımlı olunan paketlerin sürümleri de uyumlu olmak zorundadır. Kullanıcıların bir program kurarken tüm bu bağımlılıkları tespit etmesi ve teker tekler yüklemesi zor olacağından tüm bu işlemler arka planda otomatik olarak gerçekleştirilir. Linux'ta geleneksel olarak kullanılan bu paketleme sistemi, bir kütüphane dosyasının birden fazla kez ayrı ayrı kurulmasını engeller, bu sayede sabit disk alanından tasarruf edilmektedir. Bağımlılıklar konusunda ayrıntılı bilgi için şu makaleyi okuyabilirsiniz.

Bununla birlikte Ubuntu'nun geliştiricisi Canonical firması, Snappy adı verilen yeni bir paket yönetim sistemi geliştirmektedir. Snappy biçimde (*.snap) paketlenmiş Linux programları, geleneksel Linux-Unix paketleme sistemlerinin aksine, bünyesinde gerekli tüm bağımlılık paketlerini barındırmaktadır. Ubuntu 16.04 sürümü ile birlikte artık *.deb paketlerinin yanı sıra *.snap uzantıya sahip yeni nesil paketlerde kurulabilmektedir. Ancak .snap biçiminde paketlenmiş uygulama sayısı henüz yok denecek kadar azdır. Ayrıntılı bilgi için bakınız.