Linux dağıtımları kılavuzu: Revizyonlar arasındaki fark

Ubuntu Türkiye Wiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla
kDeğişiklik özeti yok
(içerik baştan sona elden geçirilerek iyileştirildi, kaynakçalar eklendi)
2. satır: 2. satır:
Bu sayfada [[Ubuntu]] ve diğer bazı [[Linux dağıtımları]] hakkında, kullanıcıların tercih yaparken önceden bir miktar fikir sahibi olabilmeleri için bilgiler verilmiştir. İçerik hazırlanırken mümkün olduğunca objektif kalmaya çalışılmıştır.
Bu sayfada [[Ubuntu]] ve diğer bazı [[Linux dağıtımları]] hakkında, kullanıcıların tercih yaparken önceden bir miktar fikir sahibi olabilmeleri için bilgiler verilmiştir. İçerik hazırlanırken mümkün olduğunca objektif kalmaya çalışılmıştır.


Listede dağıtımlar, projelerin başlama tarihleri göz önüne alınarak geçmişten günümüze doğru sıralanmıştır.
Listede dağıtımlar, [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Linux_Distribution_Timeline.svg Linux Dağıtımları Zaman Çizelgesi] göz önüne alınarak geçmişten günümüze doğru sıralanmıştır.


== [[v:Slackware|Slackware]] ==
== [[v:Slackware|Slackware]] ==
[[Dosya:Slackware logo.png|60px|left|link=]]
[[Dosya:Slackware logo.png|60px|left|link=]]
1992 yılında Patrick Volkerding tarafından başlatılan Slackware Linux, hâlen geliştirilen en eski Linux dağıtımıdır. İlk kararlı sürümü 1993 Temmuz'unda yayınlanmıştır. Slackware, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir dağıtım değildir. Slackware'ın kullanılması diğer dağıtımlara göre daha zordur, Slackware’de pek çok işlemi ayar dosyalarına bizzat el atarak halletmeniz gerekir.
Patrick Volkerding tarafından başlatılan Slackware Linux'un ilk kararlı sürümü 1993 Temmuz'unda yayınlanmış olup hâlen geliştirilen en eski Linux dağıtımıdır. Slackware, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir dağıtım değildir. Slackware'ın kullanılması masaüstü kullanıcılarına yönelik dağıtımlara göre daha zordur, Slackware’de pek çok işlemi ayar dosyalarına bizzat el atarak halletmeniz gerekir.
Bununla birlikte, Slackware’in deneyimli bir çok kullanıcı üzerinde karşı konulmaz bir büyüsü vardır. Yüksek düzeyde kararlı ve güvenli bir yapısı vardır – sunucu olarak kullanmaya son derece uygundur. Deneyimli Linux yöneticileri onu, dağıtım üreticilerinin çeşitli yamaları ve eklentilerinin azlığından dolayı hatasız ve kararlı bulurlar.
Bununla birlikte, Slackware’in deneyimli bir çok kullanıcı üzerinde karşı konulmaz bir büyüsü vardır. Yüksek düzeyde kararlı ve güvenli bir yapısı vardır – sunucu olarak kullanmaya son derece uygundur. Deneyimli Linux yöneticileri onu, dağıtım üreticilerinin çeşitli yamaları ve eklentilerinin azlığından dolayı hatasız ve kararlı bulurlar.<ref name="A.Murat Eren">[http://www.linux.org.tr/dagitimlar-kilavuzu/ A.Murat Eren - Dağıtımlar Kılavuzu (2004)]</ref>


Grafiksel kurulum seçeneği yoktur, kurulum işlemi yazı modunda gerçekleştirilir. Öntanımlı masaüstü ortamı [[KDE]]'dir. TXZ paket yönetimi sistemine sahiptir.
Grafiksel kurulum seçeneği yoktur, kurulum işlemi yazı modunda gerçekleştirilir. Öntanımlı masaüstü ortamı [[KDE]]'dir. TXZ paket yönetimi sistemine sahiptir.


== [[v:SUSE|openSUSE]] ==
== [[v:Debian|Debian]] ==
[[Dosya:Suse.png|70px|left|link=]]
[[Dosya:Debian.png|64px|left|link=]]
Suse'nin ilk geliştiricisi SuSE AG firması Peter MacDonald tarafından 1992′de kurulmuştur ve yazılımın 1.0 nolu ilk kararlı sürümü 1994 yılında yayınlanmıştır. Daha sonradan SuSE AG firmasının 2003 yılında Novell’e satılması sonucunda SuSe Linux, openSUSE adını almıştır.


openSUSE Projesi günümüzde, [http://tr.wikipedia.org/wiki/Novell Novell] tarafından desteklenen ve Linux’un heryerde kullanılmasını amaçlayan dünya çapında bir topluluk programıdır. openSUSE, Novell’in SUSE Linux Enterprise Server ve SUSE Linux Enterprise Desktop isimli ücretli desteğe sahip iki dağıtımının kod tabanını oluşturmaktadır. Öntanımlı masaüstü ortamı KDE'dir.
Debian projesi, 1993′de Ian Murdock tarafından ticari olmayan bir proje olarak başlatılmıştır -ve hala da öyledir. Özgür Yazılım Hareketi’nin en saf öğelerinden biri olarak kabul edilir.<ref name="A.Murat Eren"/> Debian, sistemin kararlılığına büyük önem verir. Kararlı sürümleri, uzun süre test edildiğinden diğer pek çok dağıtımın aksine oldukça uzun aralıklarla (birkaç yılda bir) yeni sürümleri yayınlanmaktadır.


Novell'in 2006 yılında Microsoft ile yapmış olduğu anlaşmaya Linux toplulukları tepki göstermiştir. Bu dönemde oldukça büyük kullanıcı desteğini kaybetmiş olmasına rağmen openSUSE halen rağbet gören dağıtımlardan biridir.
Debian, kullanıcı karşısına 3 ana kol ile çıkmaktadır: “kararlı (stable)”, “test (testing)” ve “kararsız (unstable)”. Stable deposundaki yazılımlar, görev kritik uygulamalar ve sunucular için önemli alternatifler sunmaktadır. Stable deposu, yazılımların çok eski versiyonlarından oluştuğu için son kullanıcılar tarafından genellikle tercih edilmezler. Son kullanıcılar yazılımlarını daha çok testing ve unstable depolarından temin etmeyi tercih ederler.<ref name="A.Murat Eren"/> Debian kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması için hazırlanan [http://www.debian.org/social_contract.tr.html Debian Sosyal Sözleşmesi], Debian Projesinin resmî hareket tarzı olarak kabul edilmiştir.


== [[v:Debian|Debian]] ==
Öntanımlı masaüstü ortamı [[v:GNOME|GNOME]]'dur. DEB paket yöneticisi, Debian'ın Linux'a katkılarından birisidir. Debian, pek çok Linux dağıtımına temel teşkil etmektedir.
[[Dosya:Debian.png|64px|left|link=]]


Debian projesi, 1993′de Ian Murdock tarafından ticari olmayan bir proje olarak başlatılmıştır -ve hala da öyledir. Özgür Yazılım Hareketi’nin en saf öğelerinden biri olarak kabul edilir. Debian, sistemin kararlılığına büyük önem verir. Kararlı sürümleri, uzun süre test edildiğinden diğer pek çok dağıtımın aksine oldukça uzun aralıklarla (birkaç yılda bir) yeni sürümleri yayınlanmaktadır.
== [[v:openSUSE|openSUSE]] ==
[[Dosya:Suse.png|70px|left|link=]]
openSUSE, 1994 yılında yayınlanan SuSE Linux dağıtımının devamı niteliğindedir. SuSE Linux, ilk olarak SuSE AG firması tarafından geliştirilmiş olup, firmanın 2003 yılında [[v:Novell|Novell]]’e satılması sonucunda SUSE el değiştirmiştir. Novell firması 2000 yılından itibaren SuSE Linux'un yanı sıra ticari "SUSE Linux Enterprise" isimli ürünlerini yayınlamaya başlamıştır. "SuSE Linux" sürümü ise Ekim 2005'ten itibaren bir "openSUSE" adıyla devam etmektedir.


Debian, kullanıcı karşısına 3 ana kol ile çıkmaktadır: “kararlı (stable)”, “test (testing)” ve “kararsız (unstable)”. Stable deposundaki yazılımlar, görev kritik uygulamalar ve sunucular için önemli alternatifler sunmaktadır. Stable deposu, yazılımların çok eski versiyonlarından oluştuğu için son kullanıcılar tarafından genellikle tercih edilmezler. Son kullanıcılar yazılımlarını daha çok testing ve unstable depolarından temin etmeyi tercih ederler. Debian %100 özgür yazılımdır. Debian kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması için hazırlanan [http://www.debian.org/social_contract.tr.html Debian Sosyal Sözleşmesi], Debian Projesinin resmî hareket tarzı olarak kabul edilmiştir.
openSUSE, Novell tarafından desteklenen ve Linux’un heryerde kullanılmasını amaçladığını bildiren bir topluluk projesidir.<ref>[http://tr.opensuse.org/Projeye_Genel_Bak%C4%B1%C5%9F openSUSE.org – Projeye genel bakış]</ref> openSUSE aynı zamanda Novell’in "SUSE Linux Enterprise" isimli ücretli desteğe sahip ürünlerinin de kod tabanını oluşturmaktadır.  


Öntanımlı masaüstü ortamı [[v:GNOME|GNOME]]'dur. DEB paket yöneticisi, Debian'ın Linux'a katkılarından birisidir. Debian, pek çok Linux dağıtımına temel teşkil etmektedir.
Novell'in 2006 yılında Microsoft ile yapmış olduğu anlaşmaya Linux toplulukları tepki göstermiştir. Bu dönemde oldukça büyük kullanıcı desteğini kaybetmiş olmasına rağmen openSUSE halen rağbet gören dağıtımlardan biridir. Öntanımlı masaüstü ortamı [[v:KDE|KDE]]'dir.


== [[v:Red Hat|Red Hat]] ==
== [[v:Red Hat|Red Hat]] ==
[[Dosya:Red hat logo big.jpg|64px|left|link=]]
[[Dosya:Red hat logo big.jpg|64px|left|link=]]


Red Hat Inc., 1995′te Bob Young ve Marc Ewing tarafından kurulmuştur. Red Hat günümüzde dünya çapında en büyük ticari Linux firmalarından birisidir.
Red Hat firması 1995′te kurulmuş olup günümüzde dünya çapında en büyük ticari Linux firmasıdır.<ref>[http://www.teknokulis.com/fotohaber/yazilimdosyalar/tarihi_etkileyen_7_linux_dagitimi?tc=9&page=5&albumId=29849 Teknokulis.com / Red Hat]</ref> Uzun yıllar [[v:Red Hat Linux|Red Hat Linux]] ile kâr amacı gütmeyen şirket, özellikle sağladığı teknik destek ve 2000'li yılların başında yayınlamaya başladığı [[v:Red Hat Enterprise Linux|Red Hat Enterprise Linux]] ürünleriyle bu tavrını değiştirmiştir. Sunucular, iş istasyonları ve kurumsal kullanıcılara yönelik ücretli "Red Hat Enterprise Linux" ürünü özellikle sunucu alanında dünya çapında önemli bir pazar payına sahiptir.
Uzun yıllar kâr amacı gütmeyen şirket, özellikle sağladığı teknik destek ve 2000'li yılların başında yayınlamaya başladığı Red Hat Enterprise ürünleriyle bu tavrını değiştirmiştir. Şirket özellikle sunucu pazarında dünya çapında önemli söz sahibidir.


Bir zamanlar masaüstü Linux dünyasının efsanesi olan Red Hat'ın masaüstü sürümünün yerini 2003 yılına gelindiğinde Fedora Core sürümü almıştır. Red Hat tarafından resmi olarak desteklense de Fedora, özgür yazılım camiasının desteğiyle varlığını sürdürmektedir ve aynı zamanada Red Hat Enterprise Linux ürünü için bir test ortamı görevi görmektedir. Red Hat'ın kurumsal sürümü olan "Red Hat Enterprise Linux" masaüstü ortamı olarak GNOME kullanmaktadır.
Red Hat'in 2003 yılında açık kaynak sürüm çıkartmayacağını, bunun yerine hiçbir kar amacı gütmeyen ve mevcut Red Hat kaynağını alıp geliştirecek bir organizasyona destekçi olacağını açıklaması ile [[v:Fedora (işletim sistemi)|Fedora]] işletim sistemi ortaya çıkmıştır. Böylelikle bir zamanlar masaüstü Linux dünyasının efsanesi olan Red Hat'in masaüstü sürümünün yerini 2003 yılında Fedora almıştır. Günümüzde Red Hat; ticari "Red Hat Enterprise Linux" sürümlerini yayınlamakta ve bir topluluk projesi olan ücretsiz Fedora dağıtımına da sponsor olarak desteklemektedir. Fedora aynı zamanda Red Hat Enterprise Linux ürünü için bir test ortamı görevi görür.<ref>[http://fedoraproject.org/tr/features/ Fedeora web sitesinde "Özellikler" bölümü]</ref>
RPM paket yöneticisi, Red Hat'ın Linux'a katkılarından birisidir.
 
Red Hat Enterprise Linux, masaüstü ortamı olarak GNOME kullanmaktadır. RPM paket yöneticisi, Red Hat'ın Linux'a katkılarından birisidir.


== [[v:Gentoo Linux|Gentoo]] ==
== [[v:Gentoo Linux|Gentoo]] ==
[[Dosya:Gentoolinuxlogomatf.png|60px|left|link=]]
[[Dosya:Gentoolinuxlogomatf.png|60px|left|link=]]
İlk kararlı sürümü 2002 Mart’ında çıkarılmıştır. Gentoo Linux, kaynak kod temelli bir dağıtımdır. Masaüstü kullanıcıları için uygun bir dağıtım değildir. Kurulum ortamları, önceden derlenmiş paketler sunsa da, Gentoo’nun dayanağı, kullanıcının kaynak kodundan derleme ve kurulum yapmasıdır. Bunun en önemli avantajı, kullanılan yazılımların, kullanıcının bilgisayarının mimarisine göre optimize ediliyor olmasıdır.<br clear=all>
İlk kararlı sürümü 2002 Mart’ında yayınlanmıştır. Masaüstü kullanıcıları için uygun bir dağıtım değildir. Gentoo Linux, kaynak kod temelli bir dağıtımdır. Kurulum ortamları, önceden derlenmiş paketler sunsa da, Gentoo’nun dayanağı, kullanıcının kaynak kodundan derleme ve kurulum yapmasıdır. Bunun en önemli avantajı, kullanılan yazılımların, kullanıcının bilgisayarının mimarisine göre optimize ediliyor olmasıdır.<ref name="A.Murat Eren"/><br clear=all>
 
Kaynak kod tabanlı kurulumunun zorluğu sebebiyle, diğer Linux dağıtımları kadar popüler olamasa da; kaynak kod temelli dağıtımlar arasında en popüleridir. Özelleşmiş Linux dağıtımları hazırlanırken temel olarak kullanılmaya uygundur.<ref>[https://tr.wikipedia.org/wiki/Gentoo_Linux Vikipedi / Gentoo]</ref>


== [[v:Arch Linux|Arch Linux]] ==
== [[v:Arch Linux|Arch Linux]] ==
[[Dosya:Archlogo.png|140px|left|link=]]
[[Dosya:Archlogo.png|140px|left|link=]]
Arch Linux'un ilk kararlı sürümü 2002 Mart’ında çıkarılmıştır. Masaüstü kullanıcılarına yönelik bir dağıtım değildir. Arch Linux, belirli bir düzeyde GNU/Linux bilgisi olan kullanıcıları hedef seçmiştir.
Arch Linux, belirli bir düzeyde GNU/Linux bilgisi olan kullanıcıları hedef seçmiş bir topluluk projesidir.<ref>[http://archtr.org/wiki/index.php/Arch_Linux ArchLinux Wiki / Arch linux nedir?]</ref> Masaüstü kullanıcıları için uygun bir dağıtım değildir. Arch metin tabanlı ve komut satırına öncelik veren bir dağıtımdır.<ref>[http://archtr.org/wiki/index.php/Arch_ile_di%C4%9Fer_da%C4%9F%C4%B1t%C4%B1mlar%C4%B1n_kar%C5%9F%C4%B1la%C5%9Ft%C4%B1rmas%C4%B1#Son_Kullan.C4.B1c.C4.B1_Da.C4.9F.C4.B1t.C4.B1mlar.C4.B1 ArchLinux Wiki / Diğer dağıtımlar ile karşılaştırması]</ref> İlk kararlı sürümü 2002 Mart’ında yayınlanmıştır.


Arch Linux ekibinin tasarım yaklaşımı basitlik, sadelik ve kod doğruluğu üzerinedir. Ancak buradaki "basitlik" kelimesi, Arch geliştiricileri tarafından "gerekli olmayan eklentiler ve değişiklikler olmaksızın" anlamına gelmekte ve bu felsefe son kullanıcıdan ziyade geliştirici bakış açısını yansıtmaktadır. Pacman paket yöneticisi Arch Linux'un en önemli özelliklerinden biridir.<br clear=all>
Arch Linux ekibinin tasarım yaklaşımı basitlik, sadelik ve kod doğruluğu üzerinedir. Ancak buradaki "basitlik" kelimesi, Arch geliştiricileri tarafından "gerekli olmayan eklentiler ve değişiklikler olmaksızın" anlamına gelmekte ve bu felsefe son kullanıcıdan ziyade geliştirici bakış açısını yansıtır.<ref>[http://archtr.org/wiki/index.php?title=Arch_Tarz%C4%B1 Arch Tarzı]</ref><ref name="A.Murat Eren"/> Pacman paket yöneticisi Arch Linux'un en önemli özelliklerinden biridir. Arch Pacman kullanarak .tar.gz paketleri kullanır.<br clear=all>


== [[v:Fedora (işletim sistemi)|Fedora]] ==
== [[v:Fedora (işletim sistemi)|Fedora]] ==
[[Dosya:Fedora_logo.jpeg|64px|left|link=]]
[[Dosya:Fedora_logo.jpeg|64px|left|link=]]


Fedora (eski adıyla Fedora Core), 2003 yılında yayınlanmaya başlanmış, özgür bir Linux dağıtımı projesidir. Her ne kadar Red Hat tarafından resmi olarak desteklense de, özgür yazılım camiasının desteğiyle yoluna devam etmektedir.
Fedora (önceki adıyla Fedora Core) ilk kararlı sürümü 2003 yılında yayınlanmış bir topluluk projesidir. Dünya çapında geniş bir özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilmekte ve yönetilmekte, [[v:Red Hat (şirket)|Red Hat]] tarafından desteklenmektedir.<ref>[https://fedoraproject.org/wiki/Overview Fedora Projesine genel bakış]</ref><ref>[http://fedoraproject.org/ Fedora sitesi ana sayfası altındaki bilgilendirme]</ref><ref name="A.Murat Eren"/>


Fedora, Red Hat'ın önceki sürümlerindeki kadar olmasa da kararlılığa önem veren bir sistemdir. Öntanımlı olarak GNOME masaüstü ortamı kullanılmaktadır. Fedora'nın yeni sürümleri yaklaşık olarak altı ayda bir yayımlanmaktadır.
Fedora, Linux dünyasının önde gelen dağıtımlarından biridir. Fedora aynı zamanda Red Hat Enterprise Linux için bir test ortamı görevi görür.<ref>[http://fedoraproject.org/tr/features/ Fedora web sitesinde "Özellikler" bölümü]</ref>


Fedora, kelime olarak fötr şapkanın İngilizce karşılığıdır ve Red Hat'ın meşhur logosundaki şapkaya atıfta bulunmaktadır.<br clear=all>
Öntanımlı olarak GNOME masaüstü ortamı kullanılmaktadır. Fedora'nın yeni sürümleri yaklaşık olarak altı ayda bir yayımlanır. Fedora, kelime olarak fötr şapkanın İngilizce karşılığıdır ve Red Hat'in meşhur logosundaki şapkaya atıfta bulunur.<br clear=all>


== [[v:Ubuntu (işletim sistemi)|Ubuntu]] ==
== [[v:Ubuntu (işletim sistemi)|Ubuntu]] ==
[[Dosya:New_Logo.png|64px|left|link=u]]
[[Dosya:New_Logo.png|64px|left|link=u]]
Ubuntu projesi, Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcıları için günlük yaşamın bir parçası haline gelebilmesi amacıyla başlatılmış olup ilk sürümü 2004 Kasım ayında yayınlanmıştır. Güney Afrika'lı girişimci [[v:Mark Shuttleworth|Mark Shuttleworth]] ve onun kurduğu [[v:Canonical Ltd.|Canonical Ltd.]] tarafından finanse edilmektedir. Ubuntu dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.
Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcıları için günlük yaşamın bir parçası haline gelebilmesi düşüncesiyle başlatılmış olup<ref>[http://www.ubuntu.com/about/about-ubuntu/ About Ubuntu]</ref> ilk sürümü 2004 Kasım ayında yayınlanmıştır. Güney Afrika'lı girişimci [[v:Mark Shuttleworth|Mark Shuttleworth]] ve onun kurduğu [[v:Canonical Ltd.|Canonical Ltd.]] tarafından finanse edilmektedir. Ubuntu günümüzde dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.<ref>[http://clicky.com/marketshare/global/operating-systems/linux/ İşletim sistemleri pazar payı verileri (clicky.com)]</ref>


Altı ayda bir yeni sürümünü yayınlanır. Canonical, iki yılda bir yayınlanan LTS (Uzun Süreli Destek) sürümlerine 5 yıl boyunca güncelleme desteği sunmaktadır. Masaüstünde öntanımlı olarak, kendi geliştirdiği [[Unity]] masaüstü ortamını Gnome ile bütünleştirerek kullanmaktadır.
Altı ayda bir yeni sürümünü yayınlanır. Canonical, iki yılda bir yayınlanan LTS (Uzun Süreli Destek) sürümlerine 5 yıl boyunca güncelleme desteği sunmaktadır. Masaüstünde öntanımlı olarak, kendi geliştirdiği [[Unity]] masaüstü ortamını Gnome ile bütünleştirerek kullanmaktadır.


Ubuntu’nun masaüstü sürümünün yanı sıra sunucular, akıllı telefonlar, tabletler, akıllı TV’lere yönelik pek çok farklı sürümü bulunmaktadır.
Ubuntu’nun masaüstü sürümünün yanı sıra sunucular, akıllı telefonlar ve tabletlerlere yönelik [[v:Ubuntu Touch|Ubuntu Touch]], akıllı TV’lere yönelik [[v:Ubuntu TV|Ubuntu TV]] gibi pek çok farklı türevi bulunur.


== [[v:Pardus (işletim sistemi)|Pardus]] ==
== [[v:Pardus (işletim sistemi)|Pardus]] ==
69. satır: 70. satır:
TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir Linux dağıtımı projesidir. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup ilk kararlı sürümü Aralık 2005’te yayınlanmıştır.
TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir Linux dağıtımı projesidir. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup ilk kararlı sürümü Aralık 2005’te yayınlanmıştır.


Pardus, herhangi bir Linux dağıtımı temel alınmadan özgün bir Linux dağıtımı olarak geliştirilmeye başlanmıştır.  2005’te yayınlanan ilk sürümünde tamamen kendine özgü [[v:PİSİ|PİSİ]] paket yönetim sistemi, [[v:YALI (yazılım)|YALI]] kurulum aracı, [[v:Çomar (bilgisayar)|Çomar]] donanım yapılandırma sistemi, [[v:Kaptan (yazılım)|Kaptan]] ilk ayar sihirbazı gibi projeler ile gelmiştir. Bu projeler dışında irili ufaklı daha pek çok proje Pardus 2011.2 sürümüne kadar geliştirilerek kullanılmıştır. Bu döneme kadar uluslararası pek çok kaynakta ve inceleme yazılarında KDE kullanan en başarılı dağıtımlar arasında değerlendirilmiştir. 2012 yılında geliştirici ekibin tasviye edilmesi ile birlikte proje bir dönem belirsizlik sürecine girmiştir. Bu süreçte Pardus projesi kapsamında geliştirilmiş olan tüm bu projeler bir kenara bırakılarak Ocak 2013’de tamamen Debian tabanlı yeni Kurumsal sürümü yayınlanmıştır. Pardus'un artık resmi bireysel sürümü bulunmamakla birlikte TÜBİTAK tarafından "Pardus" isminin kullanımı için izin verilen, TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk tarafından [[Linux dağıtımları kılavuzu#Pardus Topluluk Sürümü|Pardus Topluluk Sürümü]] adı altında bireysel kullanıma yönelik bir sürümü yayınlanmaktadır.
Pardus, herhangi bir Linux dağıtımı temel alınmadan özgün bir Linux dağıtımı olarak geliştirilmeye başlanmıştır.  2005’te yayınlanan ilk sürümünde tamamen kendine özgü [[v:PİSİ|PİSİ]] paket yönetim sistemi, [[v:YALI (yazılım)|YALI]] kurulum aracı, [[v:Çomar (bilgisayar)|Çomar]] donanım yapılandırma sistemi, [[v:Kaptan (yazılım)|Kaptan]] ilk ayar sihirbazı gibi projeler ile gelmiştir. Bu projeler dışında irili ufaklı daha pek çok proje Pardus 2011.2 sürümüne kadar geliştirilerek kullanılmıştır. 2012 yılında geliştirici ekibin tasviye edilmesi ile birlikte proje bir dönem belirsizlik sürecine girmiştir. Bu süreçte Pardus projesi kapsamında geliştirilmiş olan tüm bu projeler bir kenara bırakılarak Ocak 2013’de tamamen Debian tabanlı yeni Kurumsal sürümü yayınlanmıştır. Pardus'un artık resmi bireysel sürümü bulunmamakla birlikte TÜBİTAK tarafından "Pardus" isminin kullanımı için izin verilen, TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk tarafından [[Linux dağıtımları kılavuzu#Pardus Topluluk Sürümü|Pardus Topluluk Sürümü]] adı altında bireysel kullanıma yönelik bir sürümü yayınlanmaktadır.


== [[v:Linux Mint|Linux Mint]] ==
== [[v:Linux Mint|Linux Mint]] ==
[[Dosya:Linuxmint.png|64px|left|link=]]
[[Dosya:Linuxmint.png|64px|left|link=]]
Ubuntu ve Debian taban alınarak geliştirilen bir Linux dağıtımıdır. İlk sürümü Ağustos 2006'da yayınlanmıştır. [[v:DistroWatch|DistroWatch]] sitesinde sayfası en çok tıklanan popüler Linux dağıtımıdır. Ubuntu, ABD yasaları gereğince, Debian ise [[GNU]] felsefesi gereğince, çeşitli lisans kısıtlamalarına sahip MP3, DVD, DivX gibi ortamlar için gerekli kodçözücüleri ve Adobe Flash, Sun Java gibi eklentileri kurulum dosyası içinde barındırmazken Linux Mint'de bu öğeler kullanıcıların işlerini kolaylaştırmak adına hazır yüklü olarak gelmektedir. Yazılım Yöneticisi, Güncelleme Yöneticisi, Yazılım Kaynakları, Dil Yöneticisi, Sürücü Yöneticisi, MDM Görüntü Yöneticisi gibi kendine özgü araç ve yazılımları içermektedir.
Ubuntu ve Debian taban alınarak geliştirilen bir topluluk projesidir. İlk sürümü Ağustos 2006'da yayınlanmıştır. [[v:DistroWatch|DistroWatch]] sitesinde sayfası en çok tıklanan popüler Linux dağıtımıdır. Ubuntu, ABD yasaları gereğince, Debian ise [[GNU]] felsefesi gereğince, çeşitli lisans kısıtlamalarına sahip MP3, DVD, DivX gibi ortamlar için gerekli kodçözücüleri ve Adobe Flash, Sun Java gibi eklentileri kurulum dosyası içinde barındırmazken Linux Mint'de bu öğeler kullanıcıların işlerini kolaylaştırmak adına hazır yüklü olarak gelmektedir. Yazılım Yöneticisi, Güncelleme Yöneticisi, Yazılım Kaynakları, Dil Yöneticisi, Sürücü Yöneticisi, MDM Görüntü Yöneticisi gibi kendine özgü araç ve yazılımları içermektedir.


Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen [http://cinnamon.linuxmint.com/ Cinnamon] masaüstü ortamını ve Gnome 2'den çatallanarak geliştirilen [http://mate-desktop.org/tr/ Mate] masaüstü ortamını ana sürüm olarak sunmaktadır. Bunların yanında KDE ve XFCE masaüstü ortamlarını içeren sürümleri de mevcuttur. Cinnamon, geleneksel kullanımı ön plana çıkaran, özelleştirilebilirliği yüksek, kolay kullanımlı, gelişmiş özelliklere sahip, güçlü ve esnek bir masaüstü ortamı sunmak için Gnome 3 tabanlı Gnome Shell kabuğu çatallanarak geliştirilmeye başlanmıştır. <br clear=all>
Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen [http://cinnamon.linuxmint.com/ Cinnamon] masaüstü ortamını ve Gnome 2'den çatallanarak geliştirilen [http://mate-desktop.org/tr/ Mate] masaüstü ortamını ana sürüm olarak sunmaktadır. Cinnamon, geleneksel kullanımı ön plana çıkaran, özelleştirilebilirliği yüksek, kolay kullanımlı, gelişmiş özelliklere sahip, güçlü ve esnek bir masaüstü ortamı sunmak için Gnome 3 tabanlı Gnome Shell kabuğu çatallanarak geliştirilmeye başlanmıştır. <br clear=all>


== [[v:Mageia|Mageia]] ==
== [[v:Mageia|Mageia]] ==
[[Dosya:Mageia logo.png|140px|left|link=]]
[[Dosya:Mageia logo.png|140px|left|link=]]
İlk sürümü Haziran 2011'de yayınlanan Mageia projesi; ilk sürümü 1998 yılında yayınlanan Mandrake (Mandriva) Linux dağıtımın fiilen devamı niteliğindedir. 2010 yılında [[v:Mandriva|Mandriva]] dağıtımının maddi sorunları ve şirket hedeflerinin, kullanıcılar ve gelişticiler arasında güvensizliğe yol açması sonucunda pek çok geliştirici, gönüllü ve kullanıcı Mandriva'yı çatallayarak yeni bir Linux dağıtımı oluşturmaya ve Mandriva'yı buradan devam ettirmeye karar vermiştir. Mageia, kısa sürede geniş bir kullanıcı/katkıcı toplulluğu edinerek popüler Linux dağıtımlarından biri haline gelmiştir.
İlk sürümü 2011 yılında yayınlanan bir topluluk projesidir.<ref>[http://www.mageia.org/tr/about/ Mageia hakkında (mageia.org)]</ref> Mageia, ilk sürümü 1998 yılında yayınlanan [[v:Mandriva|Mandrake]] (sonraki adıyla Mandriva) Linux dağıtımın bir çatallanmıştır. 2010 yılında Mandriva'nın maddi sorunları ve şirket hedefleri nedeniyle Mandriva projesinden ayrılan ya da işten çıkarılan geliştiriciler ve gönüllüler tarafından başlatılmıştır.<ref>[http://distrowatch.com/table.php?distribution=mageia DistroWatch'da Mageia sayfası]</ref>


Sistemin yapısı büyük oranda Mandriva ile aynıdır. Öntanımlı masaüstü ortamı KDE'dir.<br clear=all>
Sistemin yapısı büyük oranda Mandriva ile aynıdır. Öntanımlı masaüstü ortamı [[v:KDE|KDE]]'dir.<br clear=all>


== [[v:Pardus Topluluk Sürümü|Pardus Topluluk Sürümü]] ==
== [[v:Pardus Topluluk Sürümü|Pardus Topluluk Sürümü]] ==
88. satır: 89. satır:
Pardus Topluluk Sürümü, TÜBİTAK'dan "Pardus" isminin kullanım izni alınarak tamamen gönüllüler tarafından hazırlanan kişisel kullanıma yönelik bir dağıtımdır. Debian tabanlı Pardus kurumsal sürümü temel alınarak, TÜBİTAK'dan bağımsız bir topluluk tarafından geliştirilmektedir. İlk sürümü "Pardus Topluluk Sürümü 1.0" adıyla 12 Nisan 2013'te yayınlanmıştır.
Pardus Topluluk Sürümü, TÜBİTAK'dan "Pardus" isminin kullanım izni alınarak tamamen gönüllüler tarafından hazırlanan kişisel kullanıma yönelik bir dağıtımdır. Debian tabanlı Pardus kurumsal sürümü temel alınarak, TÜBİTAK'dan bağımsız bir topluluk tarafından geliştirilmektedir. İlk sürümü "Pardus Topluluk Sürümü 1.0" adıyla 12 Nisan 2013'te yayınlanmıştır.


Pardus'un resmi web sayfasında; Topluluk sürümünün, ev kullanıcılarının ihtiyaç duyabileceği çeşitli yazılımları barındırdığı belirtilerek, indirme bağlantıları [https://www.pardus.org.tr/indir sunulmaktadır]. TÜBİTAK tarafından geliştirilen resmi Pardus'un bireysel sürümü yayınlanmadığından Topluluk sürümü fiilen Pardus'un bireysel kullanıcı sürümü ihtiyacını gidermektedir.
Pardus'un resmi web sayfasında; Topluluk sürümünün, ev kullanıcılarının ihtiyaç duyabileceği çeşitli yazılımları barındırdığı belirtilerek, indirme bağlantıları [https://www.pardus.org.tr/indir sunulmaktadır.] TÜBİTAK tarafından geliştirilen resmi Pardus'un bireysel sürümü yayınlanmadığından Topluluk sürümü fiilen Pardus'un bireysel kullanıcı sürümü ihtiyacını gidermektedir.


== [[v:Pisi Linux|PiSi Linux]] ==
== [[v:Pisi Linux|PiSi Linux]] ==
[[Dosya:Pisilinuxlogo.png|64px|left|link=]]
[[Dosya:Pisilinuxlogo.png|64px|left|link=]]
Pisi Linux, [[v:PİSİ|PİSİ]] tabanlı son [[Pardus]] sürümü olan Pardus 2011.2'yi temel alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kulanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda kolaylık sağlamaya çalışan, onların temel masaüstü ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir [[GNU]]/[[Linux dağıtımı]]dır. İlk kararlı sürümü 14 Ağustos 2014'te yayınlanmıştır.
Pisi Linux, [[v:PİSİ|PİSİ]] tabanlı son [[Pardus]] sürümü olan Pardus 2011.2'yi temel alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kulanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda kolaylık sağlamaya çalışan, onların temel masaüstü ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır.<ref>[http://www.pisilinux.org/hakkinda PiSi Linux hakkında]</ref> İlk kararlı sürümü 14 Ağustos 2014'te yayınlanmıştır.


Geçmişte Pardus projesi kapsamında ortaya çıkarılan, ancak Pardus'un Debian tabanına geçmesi ile beraber tek edilen ÇOMAR, YALI, PİSİ, Müdür, Kaptan gibi projeler Pisi Linux bünyesinde devam ettirilmeye çalışılmaktadır.<br clear="all" />
Geçmişte Pardus projesi kapsamında ortaya çıkarılan, ancak Pardus'un Debian tabanına geçmesi ile beraber tek edilen ÇOMAR, YALI, PİSİ, Müdür, Kaptan gibi projeler Pisi Linux bünyesinde devam ettirilmeye çalışılmaktadır.<br clear="all" />


== ''Kaynakça'' ==
== ''Kaynakça'' ==
* A.Murat Eren'in 2004 yılında hazırlamış olduğu [http://www.linux.org.tr/dagitimlar-kilavuzu/ Dağıtımlar Kılavuzu] belgesi
{{kaynakça|2}}
* [http://tr.wikipedia.org/ Türkçe Vikipedi]
* [http://www.ubuntu.com/about/about-ubuntu/ www.ubuntu.com/about/about-ubuntu]
* [[v:Pardus (işletim sistemi)#Gönüllülerin Pardus Topluluk Sürümü Çalışması|Vikipedi Pardus maddesi]]
* [http://www.pisilinux.org/hakkinda PiSi Linux resmi sitesi]

21.08, 14 Ekim 2014 tarihindeki hâli

Bu sayfada Ubuntu ve diğer bazı Linux dağıtımları hakkında, kullanıcıların tercih yaparken önceden bir miktar fikir sahibi olabilmeleri için bilgiler verilmiştir. İçerik hazırlanırken mümkün olduğunca objektif kalmaya çalışılmıştır.

Listede dağıtımlar, Linux Dağıtımları Zaman Çizelgesi göz önüne alınarak geçmişten günümüze doğru sıralanmıştır.

Slackware

Slackware logo.png

Patrick Volkerding tarafından başlatılan Slackware Linux'un ilk kararlı sürümü 1993 Temmuz'unda yayınlanmış olup hâlen geliştirilen en eski Linux dağıtımıdır. Slackware, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir dağıtım değildir. Slackware'ın kullanılması masaüstü kullanıcılarına yönelik dağıtımlara göre daha zordur, Slackware’de pek çok işlemi ayar dosyalarına bizzat el atarak halletmeniz gerekir. Bununla birlikte, Slackware’in deneyimli bir çok kullanıcı üzerinde karşı konulmaz bir büyüsü vardır. Yüksek düzeyde kararlı ve güvenli bir yapısı vardır – sunucu olarak kullanmaya son derece uygundur. Deneyimli Linux yöneticileri onu, dağıtım üreticilerinin çeşitli yamaları ve eklentilerinin azlığından dolayı hatasız ve kararlı bulurlar.[1]

Grafiksel kurulum seçeneği yoktur, kurulum işlemi yazı modunda gerçekleştirilir. Öntanımlı masaüstü ortamı KDE'dir. TXZ paket yönetimi sistemine sahiptir.

Debian

Debian.png

Debian projesi, 1993′de Ian Murdock tarafından ticari olmayan bir proje olarak başlatılmıştır -ve hala da öyledir. Özgür Yazılım Hareketi’nin en saf öğelerinden biri olarak kabul edilir.[1] Debian, sistemin kararlılığına büyük önem verir. Kararlı sürümleri, uzun süre test edildiğinden diğer pek çok dağıtımın aksine oldukça uzun aralıklarla (birkaç yılda bir) yeni sürümleri yayınlanmaktadır.

Debian, kullanıcı karşısına 3 ana kol ile çıkmaktadır: “kararlı (stable)”, “test (testing)” ve “kararsız (unstable)”. Stable deposundaki yazılımlar, görev kritik uygulamalar ve sunucular için önemli alternatifler sunmaktadır. Stable deposu, yazılımların çok eski versiyonlarından oluştuğu için son kullanıcılar tarafından genellikle tercih edilmezler. Son kullanıcılar yazılımlarını daha çok testing ve unstable depolarından temin etmeyi tercih ederler.[1] Debian kapsamındaki yazılımların bütünüyle özgür lisans şartlarına sahip olması için hazırlanan Debian Sosyal Sözleşmesi, Debian Projesinin resmî hareket tarzı olarak kabul edilmiştir.

Öntanımlı masaüstü ortamı GNOME'dur. DEB paket yöneticisi, Debian'ın Linux'a katkılarından birisidir. Debian, pek çok Linux dağıtımına temel teşkil etmektedir.

openSUSE

Suse.png

openSUSE, 1994 yılında yayınlanan SuSE Linux dağıtımının devamı niteliğindedir. SuSE Linux, ilk olarak SuSE AG firması tarafından geliştirilmiş olup, firmanın 2003 yılında Novell’e satılması sonucunda SUSE el değiştirmiştir. Novell firması 2000 yılından itibaren SuSE Linux'un yanı sıra ticari "SUSE Linux Enterprise" isimli ürünlerini yayınlamaya başlamıştır. "SuSE Linux" sürümü ise Ekim 2005'ten itibaren bir "openSUSE" adıyla devam etmektedir.

openSUSE, Novell tarafından desteklenen ve Linux’un heryerde kullanılmasını amaçladığını bildiren bir topluluk projesidir.[2] openSUSE aynı zamanda Novell’in "SUSE Linux Enterprise" isimli ücretli desteğe sahip ürünlerinin de kod tabanını oluşturmaktadır.

Novell'in 2006 yılında Microsoft ile yapmış olduğu anlaşmaya Linux toplulukları tepki göstermiştir. Bu dönemde oldukça büyük kullanıcı desteğini kaybetmiş olmasına rağmen openSUSE halen rağbet gören dağıtımlardan biridir. Öntanımlı masaüstü ortamı KDE'dir.

Red Hat

Red hat logo big.jpg

Red Hat firması 1995′te kurulmuş olup günümüzde dünya çapında en büyük ticari Linux firmasıdır.[3] Uzun yıllar Red Hat Linux ile kâr amacı gütmeyen şirket, özellikle sağladığı teknik destek ve 2000'li yılların başında yayınlamaya başladığı Red Hat Enterprise Linux ürünleriyle bu tavrını değiştirmiştir. Sunucular, iş istasyonları ve kurumsal kullanıcılara yönelik ücretli "Red Hat Enterprise Linux" ürünü özellikle sunucu alanında dünya çapında önemli bir pazar payına sahiptir.

Red Hat'in 2003 yılında açık kaynak sürüm çıkartmayacağını, bunun yerine hiçbir kar amacı gütmeyen ve mevcut Red Hat kaynağını alıp geliştirecek bir organizasyona destekçi olacağını açıklaması ile Fedora işletim sistemi ortaya çıkmıştır. Böylelikle bir zamanlar masaüstü Linux dünyasının efsanesi olan Red Hat'in masaüstü sürümünün yerini 2003 yılında Fedora almıştır. Günümüzde Red Hat; ticari "Red Hat Enterprise Linux" sürümlerini yayınlamakta ve bir topluluk projesi olan ücretsiz Fedora dağıtımına da sponsor olarak desteklemektedir. Fedora aynı zamanda Red Hat Enterprise Linux ürünü için bir test ortamı görevi görür.[4]

Red Hat Enterprise Linux, masaüstü ortamı olarak GNOME kullanmaktadır. RPM paket yöneticisi, Red Hat'ın Linux'a katkılarından birisidir.

Gentoo

Gentoolinuxlogomatf.png

İlk kararlı sürümü 2002 Mart’ında yayınlanmıştır. Masaüstü kullanıcıları için uygun bir dağıtım değildir. Gentoo Linux, kaynak kod temelli bir dağıtımdır. Kurulum ortamları, önceden derlenmiş paketler sunsa da, Gentoo’nun dayanağı, kullanıcının kaynak kodundan derleme ve kurulum yapmasıdır. Bunun en önemli avantajı, kullanılan yazılımların, kullanıcının bilgisayarının mimarisine göre optimize ediliyor olmasıdır.[1]

Kaynak kod tabanlı kurulumunun zorluğu sebebiyle, diğer Linux dağıtımları kadar popüler olamasa da; kaynak kod temelli dağıtımlar arasında en popüleridir. Özelleşmiş Linux dağıtımları hazırlanırken temel olarak kullanılmaya uygundur.[5]

Arch Linux

Archlogo.png

Arch Linux, belirli bir düzeyde GNU/Linux bilgisi olan kullanıcıları hedef seçmiş bir topluluk projesidir.[6] Masaüstü kullanıcıları için uygun bir dağıtım değildir. Arch metin tabanlı ve komut satırına öncelik veren bir dağıtımdır.[7] İlk kararlı sürümü 2002 Mart’ında yayınlanmıştır.

Arch Linux ekibinin tasarım yaklaşımı basitlik, sadelik ve kod doğruluğu üzerinedir. Ancak buradaki "basitlik" kelimesi, Arch geliştiricileri tarafından "gerekli olmayan eklentiler ve değişiklikler olmaksızın" anlamına gelmekte ve bu felsefe son kullanıcıdan ziyade geliştirici bakış açısını yansıtır.[8][1] Pacman paket yöneticisi Arch Linux'un en önemli özelliklerinden biridir. Arch Pacman kullanarak .tar.gz paketleri kullanır.

Fedora

Fedora logo.jpeg

Fedora (önceki adıyla Fedora Core) ilk kararlı sürümü 2003 yılında yayınlanmış bir topluluk projesidir. Dünya çapında geniş bir özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilmekte ve yönetilmekte, Red Hat tarafından desteklenmektedir.[9][10][1]

Fedora, Linux dünyasının önde gelen dağıtımlarından biridir. Fedora aynı zamanda Red Hat Enterprise Linux için bir test ortamı görevi görür.[11]

Öntanımlı olarak GNOME masaüstü ortamı kullanılmaktadır. Fedora'nın yeni sürümleri yaklaşık olarak altı ayda bir yayımlanır. Fedora, kelime olarak fötr şapkanın İngilizce karşılığıdır ve Red Hat'in meşhur logosundaki şapkaya atıfta bulunur.

Ubuntu

New Logo.png

Linux ve özgür yazılımın, bilgisayar kullanıcıları için günlük yaşamın bir parçası haline gelebilmesi düşüncesiyle başlatılmış olup[12] ilk sürümü 2004 Kasım ayında yayınlanmıştır. Güney Afrika'lı girişimci Mark Shuttleworth ve onun kurduğu Canonical Ltd. tarafından finanse edilmektedir. Ubuntu günümüzde dünyanın en yaygın kullanılan masaüstü Linux dağıtımı konumundadır.[13]

Altı ayda bir yeni sürümünü yayınlanır. Canonical, iki yılda bir yayınlanan LTS (Uzun Süreli Destek) sürümlerine 5 yıl boyunca güncelleme desteği sunmaktadır. Masaüstünde öntanımlı olarak, kendi geliştirdiği Unity masaüstü ortamını Gnome ile bütünleştirerek kullanmaktadır.

Ubuntu’nun masaüstü sürümünün yanı sıra sunucular, akıllı telefonlar ve tabletlerlere yönelik Ubuntu Touch, akıllı TV’lere yönelik Ubuntu TV gibi pek çok farklı türevi bulunur.

Pardus

Pardus11.jpeg

TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir Linux dağıtımı projesidir. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup ilk kararlı sürümü Aralık 2005’te yayınlanmıştır.

Pardus, herhangi bir Linux dağıtımı temel alınmadan özgün bir Linux dağıtımı olarak geliştirilmeye başlanmıştır. 2005’te yayınlanan ilk sürümünde tamamen kendine özgü PİSİ paket yönetim sistemi, YALI kurulum aracı, Çomar donanım yapılandırma sistemi, Kaptan ilk ayar sihirbazı gibi projeler ile gelmiştir. Bu projeler dışında irili ufaklı daha pek çok proje Pardus 2011.2 sürümüne kadar geliştirilerek kullanılmıştır. 2012 yılında geliştirici ekibin tasviye edilmesi ile birlikte proje bir dönem belirsizlik sürecine girmiştir. Bu süreçte Pardus projesi kapsamında geliştirilmiş olan tüm bu projeler bir kenara bırakılarak Ocak 2013’de tamamen Debian tabanlı yeni Kurumsal sürümü yayınlanmıştır. Pardus'un artık resmi bireysel sürümü bulunmamakla birlikte TÜBİTAK tarafından "Pardus" isminin kullanımı için izin verilen, TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk tarafından Pardus Topluluk Sürümü adı altında bireysel kullanıma yönelik bir sürümü yayınlanmaktadır.

Linux Mint

Linuxmint.png

Ubuntu ve Debian taban alınarak geliştirilen bir topluluk projesidir. İlk sürümü Ağustos 2006'da yayınlanmıştır. DistroWatch sitesinde sayfası en çok tıklanan popüler Linux dağıtımıdır. Ubuntu, ABD yasaları gereğince, Debian ise GNU felsefesi gereğince, çeşitli lisans kısıtlamalarına sahip MP3, DVD, DivX gibi ortamlar için gerekli kodçözücüleri ve Adobe Flash, Sun Java gibi eklentileri kurulum dosyası içinde barındırmazken Linux Mint'de bu öğeler kullanıcıların işlerini kolaylaştırmak adına hazır yüklü olarak gelmektedir. Yazılım Yöneticisi, Güncelleme Yöneticisi, Yazılım Kaynakları, Dil Yöneticisi, Sürücü Yöneticisi, MDM Görüntü Yöneticisi gibi kendine özgü araç ve yazılımları içermektedir.

Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamını ve Gnome 2'den çatallanarak geliştirilen Mate masaüstü ortamını ana sürüm olarak sunmaktadır. Cinnamon, geleneksel kullanımı ön plana çıkaran, özelleştirilebilirliği yüksek, kolay kullanımlı, gelişmiş özelliklere sahip, güçlü ve esnek bir masaüstü ortamı sunmak için Gnome 3 tabanlı Gnome Shell kabuğu çatallanarak geliştirilmeye başlanmıştır.

Mageia

Mageia logo.png

İlk sürümü 2011 yılında yayınlanan bir topluluk projesidir.[14] Mageia, ilk sürümü 1998 yılında yayınlanan Mandrake (sonraki adıyla Mandriva) Linux dağıtımın bir çatallanmıştır. 2010 yılında Mandriva'nın maddi sorunları ve şirket hedefleri nedeniyle Mandriva projesinden ayrılan ya da işten çıkarılan geliştiriciler ve gönüllüler tarafından başlatılmıştır.[15]

Sistemin yapısı büyük oranda Mandriva ile aynıdır. Öntanımlı masaüstü ortamı KDE'dir.

Pardus Topluluk Sürümü

Pardus11.jpeg

Pardus Topluluk Sürümü, TÜBİTAK'dan "Pardus" isminin kullanım izni alınarak tamamen gönüllüler tarafından hazırlanan kişisel kullanıma yönelik bir dağıtımdır. Debian tabanlı Pardus kurumsal sürümü temel alınarak, TÜBİTAK'dan bağımsız bir topluluk tarafından geliştirilmektedir. İlk sürümü "Pardus Topluluk Sürümü 1.0" adıyla 12 Nisan 2013'te yayınlanmıştır.

Pardus'un resmi web sayfasında; Topluluk sürümünün, ev kullanıcılarının ihtiyaç duyabileceği çeşitli yazılımları barındırdığı belirtilerek, indirme bağlantıları sunulmaktadır. TÜBİTAK tarafından geliştirilen resmi Pardus'un bireysel sürümü yayınlanmadığından Topluluk sürümü fiilen Pardus'un bireysel kullanıcı sürümü ihtiyacını gidermektedir.

PiSi Linux

Pisilinuxlogo.png

Pisi Linux, PİSİ tabanlı son Pardus sürümü olan Pardus 2011.2'yi temel alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kulanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda kolaylık sağlamaya çalışan, onların temel masaüstü ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır.[16] İlk kararlı sürümü 14 Ağustos 2014'te yayınlanmıştır.

Geçmişte Pardus projesi kapsamında ortaya çıkarılan, ancak Pardus'un Debian tabanına geçmesi ile beraber tek edilen ÇOMAR, YALI, PİSİ, Müdür, Kaptan gibi projeler Pisi Linux bünyesinde devam ettirilmeye çalışılmaktadır.

Kaynakça