Audacity ile temel ses düzenleme işlemleri

Ubuntu Türkiye Wiki sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Audacity; Windows, Mac OS X, Linux gibi birçok platformda çalışabilen özgür ve ücretsiz bir sayısal ses düzenleme ve ses kaydetme yazılımıdır.

Vikipedi logo.png Bu yazılım hakkında ek bilgiler için Vikipedi'deki Audacity maddesine bakabilirsiniz...

Ses düzenleme için temel bilgiler

Audacity ile ses dosyaları üzerinde kesme, kırpma, birleştirme gibi temel düzenleme işlemleri uygularken ilk aşamada ihtiyaç duyulabilecek bazı düğmeleri inceleyerek konuya başlayalım.

1: Seçim Aracı: İmleci kullanarak dosya üzerinde bir bölgeyi seçmek için başvuracağımız düğmedir.

2: Kontrol Araç Çubuğu: Ses dosyasını oynatma, duraklatma, durdurma gibi düğmelerin yer aldığı bölüm.

3: Kes: Seçtiğimiz bir bölgeyi kesmemizi sağlar (klavye kısayolu Ctrl + X)

4: Kopyala: Seçtiğimiz bir bölgeyi kopyalamamızı sağlar (klavye kısayolu Ctrl + C)

5: Yapıştır: Kestiğimiz ya da kopyaladığımız bir bölgeyi, imlecin bulunduğu noktaya yapıştırmamızı sağlar (klavye kısayolu Ctrl + V)

6: Kırp: Seçtiğimiz bir bölgenin sağını ve solunu kesip atmamızı (yani kırpmamızı) sağlar.

7: Sessizlik : Seçtiğimiz bir bölge içindeki ses dalgalarını silip yerine düz bir çizgi koyar, yani o bölgedeki seslerin yerini sessizlik alır.

Audacity-temel islemler.png

Ses dalgalarına yakınlaşma-uzaklaşma için (8) , (9) tuşlarını kullanabileceğimiz gibi, diğer pek çok programda olduğu gibi klavyeden Ctrl tuşuna basılı tutarak fare tekerleğini ileri - geri döndürme yolunu da kullanabilirsiniz. Bu sayede, kullanmakta olduğumuz özelliği-işlemi yarıda kesmeden yakınlaşma-uzaklaşma yapabilirsiniz. Bir diğer alternatif yol ise; yakınlaşma için Ctrl + 1 , uzaklaşma için Ctrl + 3 tuşlarını kullanmaktır.

(10) bölümünde soldaki iki kutucuk, seçilmiş ses bölgesinin başlangıç ve bitim noktalarını, öntanımlı olarak saat:dakika:saniye cinsinden görüntülemek ya da ayarlamak için kullanılır. İstenirse bu kutucuklara tıklanıp değerler girilerek seçim alanı belirlenebilir, değiştirilebilir. Yine bu kutucukların sağ kenarındaki oka tıklanarak saat:dakika:saniye biçimi değiştirilerek farklı zaman biçimleri kullanılabilir (salise, gün gibi). Sağ tarafta "Audio Position" yazan yerdeki kutucuk ise, ses dosyasının dinlenilmekte olan anını gösterir.

Temel işlemler

Ses dosyası üzerinde seçme işleminin yapılması

Nasıl ki, bir kelime işlem dosyası içinde silmek/kopyalamak ya da bir başka değişikliğe uğratmak istediğimiz bir bölümü, öncelikle imleç yardımıyla seçiyorsak, Audacity'de aynı mantıkla ses dosyalarının istediğimiz bölümlerini seçebiliriz.

Silme, kırpama veya bir başka işleme tabi tutacağımız ses bölümünün seçilmesi için çoğunlukla (1) olarak gösterdiğimiz seçim aracı düğmesi kullanılmaktadır. Seçmek istediğimiz ses bölümünün başlangıç ve bitim noktalarının nerede olduğu tespit etmek için (2) bölümünde yer alan Oynat düğmesini kullanarak ses dosyasını dinleriz. Dinlemekte olduğumuz bir anın, dosyanın kaçıncı saati, dakikası ve saniyesine denk geldiğini (10) bölümünden görebiliriz. İmleci konumlandırmayı planladığımız noktaya daha yakından görmek istersek (8) düğmesinden faydalanırız.


Tüm bunlardan yararlandıktan sonra, seçmek istediğimiz alanın başındaki veya sonundaki noktaya imleci yerleştiririz. İmleci diğer noktaya yerleştirirken klavyeden Üst Karakter (Shift) tuşuna basılı tutmamız gereklidir. Bir başka deyişle, tıklayacağımız iki noktanın arasının seçilmesi için, ikinci noktaya tıklarken klavyeden Üst Karakter tuşuna basılı tutmamız gereklidir. Seçilen bölge gri bir renkte belirgin bir hale gelecektir.


Seçme işlemi için (1) düğmesini yani fare imlecini kullanmak yerine (10) bölümünde yer alan ilk iki kutucuğa, seçilecek alanın başlangıç ve bitim anları yazılabilir.

Kesme/kırpma işlemlerinin uygulanması

Seçtiğimiz bir alanı kesmek-silmek için (3) düğmesini ya da klavyeden Delete tuşunu kullanabiliriz. Seçtiğimiz alanı değilde, seçtiğimiz alan dışında kalan kısımları silmek için ise resimde (6) olarak gösterilen Kırpma düğmesini kullanırız.

Audacity'de herhangi bir ses dosyası çalarken, kesme, yapıştırma gibi işlemler yapılamamaktadır. Kesme, yapıştırma gibi işlemler yapabilmek için ses dosyasının mutlaka Durdur düğmesi ile durdurulması gerekmektedir.

Bazı etkiler (efektler)

Audacity üzerinde pek çok etki (efekt) olmasına rağmen üçüncü parti yazılımlar sayesinde olmayan etkileri de ekleyebilirsiniz. [[1]]

Amplifier

Sesin istenilen desibel (dB) oranında kuvvetlendirmenizi sağlar. Örnek dosyanızdan belirli bir alanı seçin. Ektiden Amplifieri seçin. Burada Yükselti seçerek istediğiniz desibele ayarlayın. Seslerde çatlama olmaması için Kırpmayı etkinleştiri seçmelisiniz.

Bas boost

Basları çok düşük kayıtlarda, plaktan aktarılan kayıtlarda, seslerin baslarını ayarlamak için kullanılır. Eklenebilecek efektlerdendir.

Equaliser

Etki > Filtre > Equaliser > Denkleştirme yoluyla uygulanır. 0 dB üzerinde çıkan çizgiyle oynayarak sesin belirli yerlerde güçlendirilip belirli yerlerde zayıflatılması sağlanabilir.

Gürültü kaldırma

Özellikle mikronla yapılan kayıtlarda etraftaki gürültüler de işe karışır. Dış gürültüleri ortadan kaldırmak için gürültü kaldırma etkisi uygulanabilir. Gürültünün kaldırılmak istendiği bölüm seçilir. Etki > Utility > Gürültü kaldırma > Gürültü kaldırma yolu ile gürültü kaldırma penceresi açılır. Birinci adımdaki Gürültü profili al seçeneği uygulanır. Arkasından Preview ile incelenebilir. Tamam butonuna basılarak işlemin uygulanması sağlanır.

Sıklığı değiştir

Etki > Pitch and Tempo > Sıklığı Değiştir yoluyla bulunur. Seçilen bölgenin tonunu var olan bir tondan daha aşağıya ya da yukarıya uygulanabilir.

Etkileri geri alma

Etileri uyguladıktan sonra geri almak için Ctrl + Z tuşları kullanılabilir.